Λεξικό θεματικό της λαογραφίας
9. οικοδομή – σπίτι - αυλή
Δημήτρης Λιθοξόου
Για εισαγωγικά και επιμέρους βλ.
Πελοπόννησος: Ρωμαίικα του Μοριά ή διαλεκτικά της Πελοποννήσου
Ρούμελη: Η ρωμαίικη γλώσσα μεταξύ Κορινθιακού και Καστοριάς
Κρήτη: Κρητική Διάλεκτος ή Ρωμαίικα της Κρήτης
Κύπρος: Κυπριακή Διάλεκτος ή Ρωμαίικα της Κύπρου
αγκωνάρι || Πελοπόννησος: το αγκωνάρι [Άγιος
Δημήτριος, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Κανδήλα, Καρυά, Κρέστενα, Λυγουριό,
Προάστιο, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το αγκωνάζι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το αγκωνάρι [Πάργα, Πηγή] | το αγκουνάρι
[Άγιος Λουκάς, Θαρούνια] | του αγκουνάρ [Αγία Ευθυμία, Αμφίκλεια,
Γουριά, Δομνίστα, Δράκεια, Έλατος, Κανάλια, Λιλαία, Μηλίνα, Τιθορέα, Χρυσή,
Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: το ρουκούνι
[Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος].
αμμοχόρι /
άμμος με ασβέστη || Πελοπόννησος: το αμμοχόρι
[Βρέσθενα].
αμπάρα /
μεγάλος ξύλινος σύρτης || Πελοπόννησος: η αμπάρα [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία
Φενεός, Δολιανά, Ελάτη, Καστρί, Στεμνίτσα] | α αμπάρα
[Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α μπάρα [Πέρα
Μέλανα] | α αφάλια [Πέρα Μέλανα] | α φάλια [Πέρα Μέλανα]. ||
Ρούμελη: η αμπάρα [Αγία Ευθυμία, Αμφίκλεια, Γραμματικού, Δαύλεια, Δραμεσιοί, Κανάλια,
Κουμαρίτσι, Μελισσουργοί, Πάργα, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Στυλίδα, Τιθορέα,
Χουλιαράδες] | ο ρούμπανος [Δολό, Ωραιόκαστρο] | του σίδηρου [Σιάτιστα] | ι καταράχτς [Δράκεια, Μηλίνα] | του κουλντιμίρ (σιδερένιο) [Δράκεια]. || Κυπρος: το ρομανίσιν
[Πάνω Λεύκαρα].
ανέμες /
δοκάρια της σκεπής που ενώνουν με τον παπά || Πελοπόννησος: οι ανέμες [Κανδήλα].
ανεμοδούρα /
ανεμοδείκτης || Κρήτη: ο ανεμολόγος [Σέλλες, Τύλισος].
ανηφοράς /
τρύπα στη σκεπή των παλιών σπιτιών για να βγαίνει ο καπνός (όχι καμινάδα) ||
Κρήτη: ο ανηφοράς [Άγιος Γεώργιος].
αντικλείδι ||
Πελοπόννησος: το αντικλείδι
[Στεμνίτσα].
ανώι || Πελοπόννησος: το ανώι [Ρούτσι,
Σκεπαστό] | το ανώγι [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | τα ανώγια [Καλούσι, Κανδήλα]. ||
Ρούμελη: το ανώγι
[Θαρούνια, Μέγαρα] | του ανώι [Αγιά, Μηλίνα, Σιάτιστα,
Σταγιάδες] | του στρουτό [Χουλιαράδες]. || Κρήτη: το ανώι [Παλαιοχώρα] | ο οντάς [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Μάρθα, Παλαιοχώρα]. || Κυπρος: το ανώιν [Άγιος
Νικόλαος*, Βάσα Κοιλανίου, Έμπα, Μουτουλλάς, Πάνω Λεύκαρα] | τα ανώγια [Γαστριά*, Έμπα, Μουτουλλάς, Καραβάς*].
ανώφλι || Πελοπόννησος: το νώφλι [Εξωχώρι,
Προάστιο] | το κεπέγκι [Βρέσθενα] | το πανωπόρτι [Δολιανά] | το ανώφιλε [Πέρα
Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: του ανώφλ
[Δομνίστα]. || Κρήτη: το ανώφιλο
[Ανατολή, Βραχάσι, Τύλισος] | το ανώφιλιο [Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα,
Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος]. ||
Κυπρος: το ανώφλιν [Τσάδα] | το ανώβλιον
[Βάσα Κοιλανίου].
αποκόλι /
δωμάτιο δίπλα στο κυρίως σπίτι - κουζίνα και αποθήκη μαζί || Ρούμελη: του απουκόλ [Μικρό Βουνό].
αρμάρι /
ντουλάπι (συνήθως εντοιχισμένο) || Πελοπόννησος: το αρμάρι [Αγία Άννα, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός,
Δροσοπηγή, Κρέστενα, Μαγούλα, Παραδείσια, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: του αρμάρ [Μεσούντα] | η μισάντρα [Βράχα,
Έλατος, Κανάλια, Καρίτσα, Μηλίνα, Ραψάνη, Σιάτιστα]. || Κυπρος: το αρμάριν
[Άγιος Νικόλαος*, Καραβάς*, Μια Μηλιά*, Μουτουλλάς, Νέο Χωριό, Πάνω Λεύκαρα,
Ψεματισμένος] | τα αρμάρκα [Άγιος Νικόλαος*, Έμπα,
Μουτουλλάς, Ψεματισμένος].
αρμάτα /
ξυλοσκεπή || Πελοπόννησος: η αρμάτα [Λαγκάδια]. || Ρούμελη: η κιριστές [Κανάλια].
αρμενάλι /
τζαμωτός φεγγίτης σε εσωτερική πόρτα ή τοίχο, για φωτισμό σε σκοτεινό δωμάτιο
|| Ρούμελη: το αρμενάλι
[Πάργα].
αρχοντόσπιτο || Πελοπόννησος: το αρχοντόσπιτο [Δολιανά,
Ελάτη, Κρέστενα, Στεμνίτσα] | το πλουσιόσπιτο [Δολιανά] | το αρχοντικό [Λεχαινά] | το αρχογκικό [Πέρα
Μέλανα]. || Ρούμελη: το αρχοντόπιστο [Δελβινάκι]
| του αρχουντόσπτου [Αγιά, Δράκεια] | το αρχοντικό [Δολό,
Πηγή, Σταυροδρόμι] | του αρχουντικό [Μικρό Βουνό, Σιάτιστα] | του αρχουντκό [Αμφίκλεια, Χουλιαράδες] | του κουνάκ [Μασχολούρι]. ||
Κρήτη: το αρχοντικό [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι]. || Κυπρος: το αρκοντόσπιτον
[Βάσα Κοιλανίου] | το κονάτζιν [Καραβάς*].
ασβέστης || Πελοπόννησος: ο ασβέστης [Άγιος
Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Κανδήλα, Πιάνα, Ροζενά, Ρούτσι,
Σκεπαστό] | το ασβέστι [Ελληνίτσα, Λυγουριό,
Παραδείσια]. || Ρούμελη: ασβέστη
[Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | ου ασβέτς [Άγιος, Γέρμας, Γουριά, Κουμαρίτσι, Σιάτιστα,
Σταγιάδες, Τιθορέα] | ασβέστ [Αγιά, Αμφίκλεια, Γουριά,
Γραμματικού, Δραμεσιοί, Μακρινή, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα,
Φαρκαδόνα, Χρυσή, Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: ο ασβέστης
[Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | οι ασβέστες [Σέλλες]. ||
Κυπρος: ο ασβέστης [Βάσα Κοιλανίου, Μουτουλλάς].
ασβέστωμα || Ρούμελη: του ασβέστουμα
[Μηλίνα].
ασπρόπετρα /
για χτίσιμο σπιτιών || Κυπρος: η ασπρόπετρα
[Πάνω Λεύκαρα].
αστράχα /
το κενό μεταξύ της σκεπής και της άκρης του τοίχου || Πελοπόννησος: η αστράχα [Κανδήλα,
Ροεινό] | η αστρέχα [Δροσοπηγή] | ο αστραχάς [Στεμνίτσα] | α αστράχα [Πέρα
Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η αστράχα
[Αμφίκλεια] | η αστρέχα (το ξύλινο μέρος της σκεπής
που βγαίνει έξω από τον τοίχο) [Πάργα].
αστράχα /
υδρορροή || Πελοπόννησος: η αστράχα [Βρέσθενα]
| η ρονιά [Αλποχώρι] | ο ρεύτης [Βρέσθενα,
Κανδήλα] | το σούγελο [Τσέρια] | α αστράχα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | ο ρέφτα [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η αστρέχα [Έλατος, Σιάτιστα, Χρυσή] | ο καλίφτης [Μέγαρα] | ο ντερές
[Μέγαρα] | το λούκι [Πάργα] | του ουλούκ [Σιάτιστα] | η σιούρκα
[Σιάτιστα] | η σταλαμίδα [Μηλίνα] | τα σταλάματα [Τιθορέα]. ||
Κρήτη: η κουτσουνάρα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου,
Βραχάσι, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | το κουτσουνάρι [Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος] | η μπουτσουνάρα [Εμπρόσνερος]. ||
Κυπρος: η χολέστρα [Βάσα Κοιλανίου] | η χολέτρα
[Λάπηθος*].
αυλή (Buck list) || Πελοπόννησος: η αυλή [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι,
Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά,
Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κέρτεζη,
Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού,
Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι,
Σαρακίνι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια] | α αυλή [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η αυλή [Αγιά, Άγιος, Αμφίκλεια, Άγιος Λουκάς, Βράχα,
Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δελβινάκι, Δολό, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί,
Έλατος, Θαρούνια, Κανάλια, Λιλαία, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μακρολίβαδο,
Μασχολούρι, Μέγαρα, Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Πάργα, Πηγή, Πλατύστομο,
Ραψάνη, Σιάτιστα, Σταυροδρόμι, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσαμαντάς, Φαρκαδόνα,
Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | ου αυλαγάς [Κιλελέρ] | η ρούγα
[Δράκεια, Κανάλια, Κιλελέρ, Μηλίνα] | ου νουβρός
[Χρυσή] | ου νουβουρός [Άγιος Νικόλαος, Καρίτσα,
Σιάτιστα]. || Κρήτη: η αυλή [Άγιος
Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι,
Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι,
Τύλισος] | αυλιδάκι (μικρή) [Άγιος Γεώργιος]. ||
Κυπρος: η αυλή [Άγιος Νικόλαος*, Βάσα Κοιλανίου, Γαστριά*,
Έμπα, Καραβάς*, Λάπηθος*, Μια Μηλιά*, Μουτουλλάς, Ριζοκάρπασο*, Νέο Χωριό, Πάνω
Λεύκαρα, Ψεματισμένος] | οι αυλάες [Μουτουλλάς].
αυλόγυρος || Πελοπόννησος: ο αυλόγυρος [Σαρακίνι]. || Ρούμελη: ου αυλόυρους [Έλατος, Σταγιάδες]. || Κρήτη: ο αυλόγυρος [Τύλισος] | ο πέργιαυλος [Αποδούλου, Βρύσες] | ο πέργεβλος [Τύλισος].
αυλόμαντρα ||
Πελοπόννησος: η αυλόμαντρα
[Βρέσθενα].
αυλόπορτα || Πελοπόννησος: η αυλόπορτα [Κρέστενα,
Ροζενά, Στεμνίτσα] | η πορτοσιά [Λαγκάδια] | το πορτόνι [Σκεπαστό]. ||
Ρούμελη: η αυλόπορτα
[Μέγαρα] | η αυλόπουρτα [Κανάλια, Λιλαία, Πλατύστομο,
Τιθορέα, Χουλιαράδες] | η σακανίδα (ξύλινη) [Θαρούνια] | η λιάσα [Χρυσή]. ||
Κρήτη: η αυλόπορτα [Άγιος Γεώργιος, Σέλλες, Τύλισος] | η πορτέλα [Βραχάσι] | η ρουγόπορτα
[Εμπρόσνερος].
αχυρότρυπα /
για να βάζουν τα άχυρα στον αχυρώνα || Κρήτη: η αχερότρυπα
[Άγιος Γεώργιος].
αχυρώνας || Πελοπόννησος: ο αχερώνας [Λεχαινά,
Νεοχώρι, Σκεπαστό] | ο αχεριώνας [Αμπελιώνα, Βρέσθενα,
Προάστιο, Ρούτσι] | ο αχιουρώνας [Εξωχώρι, Θαλάμες] | το αχερόσπιτο [Βαλύρα] | η αχεροκαλύβα
[Δροσοπηγή] | το αχεροκάλυβο [Ρούτσι] | ο τρίνικας [Θαλάμες] | η ξελότζα
[Λεβίδι] | ο αχερώνα [Πέρα Μέλανα] | ο αχυζώνα [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | α αχεριώνα [Πέρα Μέλανα] | α αχεζιώνα
[Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: ο αχυρώνας
[Τσαμαντάς] | ο αχιουριώνας [Άγιος Λουκάς, Θαρούνια,
Μέγαρα] | ου αχυρώνας [Αμφίκλεια, Βράχα, Δομνίστα,
Δραμεσιοί, Έλατος, Κουμαρίτσι, Μασχολούρι, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Στυλίδα,
Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες] | ου αχυριώνας
[Μακρινή, Χρυσοβίτσα] | ι αχυρώνας [Αγιά, Μηλίνα] | η αχυρώνα
[Αγιά, Δράκεια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Σταγιάδες] | αχυρώνα [Γέρμας, Σιάτιστα, Χουλιαράδες] | αχυρώνις [Μικρό Βουνό] | του νταμ
[Κανάλια] | η καστόρα [Πάργα]. || Κρήτη: ο αχεριώνας
[Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα,
Σάσαλος, Σέλλες]. || Κυπρος: το ασερωνάριν [Βάσα
Κοιλανίου] | το σερωνάριν [Πάνω Λεύκαρα] | το σελωνάριν [Άγιος Νικόλαος*, Ψεματισμένος] | το αμπάριν [Καραβάς*].
βεράντα || Πελοπόννησος: η βεράντα [Άγιος
Δημήτριος, Ρούτσι]. || Ρούμελη: η λούτζα
[Χρυσοβίτσα].
βορόσκιο /
κοίλο ξύλο που προστάτευε τον ανηφορά στο δώμα από βροχή και αέρα και άφηνε τον
καπνό να βγει || Κρήτη: το βορόσκιο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή].
βούτσωμα /
πέρασμα του χωμάτινου πατώματος του σπιτιού με λάσπη από κοκκινόχωμα και
σβουνιά (βουτσά) || Κρήτη: το βούτσωμα [Ανατολή, Τύλισος].
βροντάλι /
το γύρω-γύρω της σκεπής || Πελοπόννησος: το βροντάλι [Άγιος Δημήτριος]. ||
Ρούμελη: η γριπίδα
(το γείσο) [Γουριά, Κουμαρίτσι, Χρυσή].
γαρμπίλι || Κυπρος: το χουρδούτζιν
[Μουτουλλάς] | το τσακκιλούδιν [Μουτουλλάς].
γαστρί /
κομμάτι από σπασμένο κεραμίδι || Κρήτη: το γαστρί [Θεοδώρα, Κελλάρια] | το φήσαλο [Τύλισος] | το βήσαλο [Θεοδώρα,
Λαμπιώτες, Μιαμού]. || Κυπρος: το γαστρίν
[Καραβάς*].
γαστρολόγος /
η θέση για τη γάστρα || Ρούμελη: ο
γαστρολόγος [Ωραιόκαστρο] | ου γαστρουλόγους [Χουλιαράδες].
γιαπί || Κρήτη: τα γιαπίδια
[Βώροι].
γρίλιες || Κυπρος: οι περσιάνες
[Καραβάς*].
δίπατο || Πελοπόννησος: το δίπατο
[Λυγουριό, Μελιγού]. || Ρούμελη: το δίπατο [Δελβινάκι, Δολό] | του δίπατου [Αμφίκλεια, Μεσούντα, Χρυσοβίτσα].
δοκάρι (Buck list) || Πελοπόννησος: το δοκάρι [Αρχαία Φενεός, Δροσοπηγή, Κανδήλα, Κρέστενα,
Λεβίδι, Λυγουριό, Μυγδαλιά, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Πέρα Μέλανα] | η τράβα [Αμπελιώνα, Δολιανά, Μελιγού, Πηγαδάκια] | το δοκάζι [Πέρα Μέλανα]. ||
Ρούμελη: του δουκάρ
[Μακρινή, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Χρυσοβίτσα] | η γρεντιά
[Πάργα, Σταυροδρόμι] | η γριντιά [Γέρμας, Έλατος, Πρέβεζα,
Σταγιάδες, Χουλιαράδες] | η γριντζιά [Σιάτιστα] | η γρεντά [Τσαμαντάς] | η γρέντα
[Δελβινάκι, Δολό, Πάργα, Πηγή, Ωραιόκαστρο] | οι γριντέδις
[Ραψάνη] | η γριντά [Δραμεσιοί, Χρυσή] | η γριντιά [Χρυσή]. ||
Κρήτη: το δοκάρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι,
Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | η τράβα
[Βώροι, Παλαιοχώρα, Σάσαλος]. || Κυπρος: το βολίτζιν
[Άγιος Νικόλαος*, Γαστριά*, Έμπα, Καραβάς*, Λάπηθος*, Μουτουλλάς, Πάνω Λεύκαρα]
| το γολίτζιν [Βάσα Κοιλανίου] | η τράβα [Μουτουλλάς].
δωματόχωμα /
άργιλος που έμπαινε στη σκεπή για στεγανοποίηση || Κρήτη: το δωματόχωμα [Άγιος
Γεώργιος, Μάρθα] | το λεπιδόχωμα [Παλαιοχώρα, Σέλλες] | η λεπιδόγης [Παλαιοχώρα] | η λεπίδα
[Βώροι, Λαμπιώτες, Μάρθα, Τύλισος] | το ρόδωμα
[Λαμπιώτες]. || Κυπρος: ο κόννος [Βάσα
Κοιλανίου, Καραβάς*].
εμπατή /
διάδρομος || Πελοπόννησος: οι εμπατές [Στεμνίτσα].
εμπατή /
είσοδος σπιτιού, χωριού || Πελοπόννησος: η εμπατή [Αγία Άννα, Ελάτη, Ρούτσι, Σπαρτιά, Στεμνίτσα,
Τρόπαια] | η μπασιά [Κανδήλα] | η μεσαριά [Λαγκάδια]. ||
Ρούμελη: η μπασία
[Μέγαρα] | η μπασέα [Μέγαρα] | η μπασιά [Αμφίκλεια, Λιλαία] | η μπασά [Γουριά] | η πασιά
[Αμφίκλεια] | το έμπα [Μέγαρα] | του έμπα [Χουλιαράδες] | το μπασίδι [Μέγαρα]. ||
Κρήτη: η εμπασά [Ανώγεια].
εξώπορτα (Buck list) || Πελοπόννησος: η εξώπορτα [Κανδήλα, Καστρί, Λεβίδι, Λυγουριό] | η οξώπορτα [Αμπελιώνα, Ελληνίτσα, Μυγδαλιά, Παραδείσια,
Τσέρια] | η ξώπορτα [Αμπελιώνα, Βρέσθενα,
Παραδείσια, Προάστιο, Στεμνίτσα]. ||
Ρούμελη: η εξώπορτα
[Δολό, Τσαμαντάς] | η οξώπορτα [Δελβινάκι, Θαρούνια] | η ουξώπουρτα [Αγιά, Αγία Παρασκευή] | η ιξώπουρτα [Άγιος, Κανάλια, Μακρινή, Μασχολούρι, Ραψάνη,
Σιάτιστα] | η ξώπουρτα [Μικρό Βουνό] | το πορτόνι [Πάργα] | η λιάσα [Χρυσή]. ||
Κρήτη: η οξώπορτα [Εμπρόσνερος, Σάσαλος]. || Κυπρος: η εξώπορτα [Άγιος Νικόλαος*] | η ξώπορτα [Έμπα, Καραβάς*] | το ξαπόρτιν
[Έμπα, Πάνω Λεύκαρα] | το ξωπόρτιν [Βάσα Κοιλανίου, Καραβάς*,
Λάπηθος*, Μουτουλλάς] | το ξιπόρτιν [Νέο Χωριό].
ζεμπερέκι /
μηχανισμός για το κλείσιμο της πόρτας || Πελοπόννησος: το ζεμπερέκι [Αλποχώρι,
Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Κανδήλα, Καρυά, Λαγκάδια, Λεβίδι, Ρούτσι,
Σπαρτιά, Στεμνίτσα] | το τσεμπερέκι [Λαγκάδια] | το σεμπερέκι [Στεμνίτσα]. ||
Ρούμελη: το ζεμπερέκι
[Πάργα] | το ζιμπερέτσι [Μέγαρα] | το σιμπερέτσι [Μέγαρα] | του σμπιρέκ [Μεσούντα]
| του ζιμπιρέκ [Αγία Ευθυμία, Λιλαία, Μακρινή] | του ζουμπιρέκ [Μακρινή, Χρυσοβίτσα] | του τσιμπιρέκ [Γουριά]. ||
Κρήτη: ο ζεμπερές [Βώροι].
ζωστάρι /
υπόστεγο || Κρήτη: το ζωστάρι [Λαμπιώτες].
ηλιακός /
χολ με τζαμαρία || Κυπρος: ο ηλιακός [Βάσα Κοιλανίου, Γαστριά*, Έμπα, Καραβάς*, Πάνω Λεύκαρα] | ο νηλιακός [Άγιος Νικόλαος*].
θεμέλια || Πελοπόννησος: τα θεμέλια [Αγία
Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βρέσθενα, Δολιανά,
Δροσοπηγή, Ελάτη, Κανδήλα, Καρυά, Κρέστενα, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα,
Μελιγού, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια,
Φενεός] | τα θέμελα [Αρχαία Φενεός, Καλούσι,
Προάστιο] | το θεμέλιε [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] |
το θεμέλι [Πέρα Μέλανα]. ||
Ρούμελη: τα θεμέλια
[Άγιος Λουκάς, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Πηγή] | τα θιμέλια
[Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γραμματικού, Δαύλεια, Δράκεια,
Δραμεσιοί, Κανάλια, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Πρέβεζα,
Ραψάνη, Σιάτιστα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες] | τα θέμελα [Τσαμαντάς] | τα θέμιλα [Γουριά,
Δομνίστα, Δραμεσιοί, Καρίτσα, Μακρολίβαδο, Μελισσουργοί, Στυλίδα] | του θέμιλου [Γραμματικού, Χρυσοβίτσα] | ο μπινάς [Πάργα]. ||
Κρήτη: τα θεμέλια [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Λαμπιώτες,
Μάρθα, Παλαιοχώρα, Θεοδώρα, Σάσαλος, Τύλισος]. ||
Κυπρος: ο θεμελιός [Βάσα Κοιλανίου, Μουτουλλάς, Τσάδα] | οι θεμελιοί [Μουτουλλάς] | ο χεμελιός
[Άγιος Νικόλαος*].
θεμέλιωμα || Κρήτη: το θεμέλιωμα [Βουλγάρω].
θόλος || Πελοπόννησος: ο θόλος [Άγιος
Δημήτριος, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Κανδήλα, Λεβίδι, Παραδείσια, Σκεπαστό,
Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: ο θόλος
[Τσαμαντάς] | ου θόλους [Γουριά, Τιθορέα] | ου κουμπές [Γέρμας]. ||
Κρήτη: το κουβούκλι [Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | η κουβούκλα [Παλαιοχώρα].
θυρίδα /
βαθούλωμα μέσα στον τοίχο για την τοποθέτηση διαφόρων πραγμάτων || Πελοπόννησος: η θυρίδα [Άγιος
Δημήτριος] | η θουρίδα [Λαγκάδια, Στεμνίτσα] | η παραθούρα [Βρέσθενα] | η μπονίτσα
[Δολιανά] | α θουρίδα [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | α θουζίδα [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η θυρίδα [Δραμεσιοί] | η θουρίδα
[Χουλιαράδες] | η φυρίδα [Σταγιάδες] | η πουλίτσα [Δραμεσιοί, Κανάλια, Μασχολούρι, Μελισσουργοί] |
η πολίτσα [Πάργα] | η μπουλίτσα
[Άγιος Νικόλαος, Κουμαρίτσι] | η παραθύρα
[Καρίτσα, Μηλίνα] | η παραθρούλα [Άγιος Νικόλαος] | η παλεθούρα [Μέγαρα] | η σκαλεθούρα
[Θαρούνια] | η σκαλοφρύδα [Δελβινάκι] | η καμάρα [Δολό]. ||
Κρήτη: η θυρίδα [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Μάρθα] | η θυρίδα (για να μπαίνει λίγο φως στο σπίτι) [Μάρθα] | οι σκαλοθυρίδες (οι τρύπες που απομένουν στους τοίχους του
σπιτιού, εξωτερικά, μετά την αφαίρεση της σκαλωσιάς) [Σάσαλος].
καβαλάρης /
μεγάλη τετράγωνη πέτρα, χτισμένη στην κορφή της σκεπής || Ρούμελη: ο καβαλάρης
[Τσαμαντάς]. || Κρήτη: ο καβαλάρης
[Κελλάρια] | οι καβαλαρέοι [Εμπρόσνερος].
κάγκελο || Πελοπόννησος: το κάγκελο [Βρέσθενα,
Δολιανά, Κάτω Λουσοί, Προάστιο, Ρούτσι, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: το κάγκελο [Δελβινάκι] | του κάγκιλου
[Γέρμας, Γουριά, Λιλαία, Μασχολούρι, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Τιθορέα,
Χουλιαράδες] | του παρμάκ [Κανάλια, Κουμαρίτσι,
Σιάτιστα, Τιθορέα] | του πιρμακλίκ [Έλατος, Κανάλια, Μηλίνα]. || Κρήτη: το κάγκελο [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω,
Μάρθα] | το περμακλίκι (ξύλινο) [Άγιος Γεώργιος,
Σέλλες]. || Κυπρος: τα παρμακούθκια (καγκελάκια)
[Καραβάς*].
καδρόνι || Πελοπόννησος: το καδρόνι [Αλποχώρι,
Κανδήλα, Καρυά, Μάλη, Ρούτσι, Σκεπαστό] | το καντρόνι [Βρέσθενα,
Πηγαδάκια, Ρούτσι]. || Ρούμελη: το καρδόνι
[Πάργα] | το καντρόνι [Άγιος Λουκάς, Δολό] | του καδρόν [Άγιος Νικόλαος, Γουριά, Κουμαρίτσι, Λιλαία,
Σταγιάδες, Τιθορέα, Χρυσοβίτσα].
καλαμωτή || Πελοπόννησος: η καλαμωτή [Αλποχώρι,
Βρέσθενα, Θαλάμες, Καρυά, Καστρί, Προάστιο, Σκεπαστό] | τα καλαμωτά [Βαλύρα]. ||
Ρούμελη: η καλαμουτή
[Γουριά, Μασχολούρι, Μηλίνα]. || Κρήτη: η καλαμωτή
[Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Τύλισος].
καλαμωτό /
μεσότοιχος || Πελοπόννησος: το καλαμωτό
[Παραδείσια].
καμάρα || Πελοπόννησος: η καμάρα [Άγιος
Δημήτριος, Βρέσθενα, Λυγουριό, Ροζενά, Ρούτσι] | το τουρλί [Ρούτσι]
| α καμάρα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η καμάρα [Αγιά, Γουριά, Γραμματικού, Έλατος, Μασχολούρι,
Μέγαρα, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μικρό Βουνό, Πάργα, Σιάτιστα, Σταγιάδες,
Τιθορέα, Τσαμαντάς, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | η κάμαρ [Κανάλια,
Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: η καμάρα [Θεοδώρα,
Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες] | η στρογγύλη
[Τύλισος]. || Κυπρος: η καμάρα
[Άγιος Νικόλαος*, Βάσα Κοιλανίου, Γαστριά*, Έμπα, Καραβάς*, Λάπηθος*, Πάνω
Λεύκαρα, Ψεματισμένος].
κάμαρα /
δωμάτιο (Buck list) || Πελοπόννησος: η κάμαρα [Αγρίδι,
Πάκια, Πιάνα] | η κάμαρη [Αμπελιώνα, Δολιανά, Δροσοπηγή,
Νεοχώρι, Παραδείσια, Ρούτσι] | η κάμερη [Κρέστενα,
Νεοχώρι] | η κάμερα [Προάστιο]. || Ρούμελη: η κάμαρα [Δαύλεια, Δράκεια, Δομνίστα, Πάργα, Πρέβεζα,
Σιάτιστα, Χουλιαράδες] | η κάμερα [Πάργα] | η κάμαρη [Δελβινάκι, Θαρούνια] | η κάμαρ [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Κανάλια, Κουμαρίτσι,
Μασχολούρι, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σταγιάδες, Στυλίδα] | οι κάμαρις [Μεσούντα] | ο οντάς [Άγιος
Λουκάς, Πάργα] | ου ουντάς [Κιλελέρ] | ι ουντάς [Μηλίνα] | ου νουντάς
[Άγιος Νικόλαος, Γέρμας, Έλατος, Ραψάνη, Σιάτιστα] | ι νουντάς [Μηλίνα, Μικρό Βουνό]. || Κρήτη: η κάμερα
[Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα,
Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος]. || Κυπρος: η κάμαρη [Έμπα,
Καραβάς*, Μουτουλλάς, Πάνω Λεύκαρα] | οι κάμαρες
[Καραβάς*, Νέο Χωριό] | ο νοτάς [Μια Μηλιά*].
καμαρόπετρα /
πελεκητή πέτρα της καμάρας || Κρήτη: η καμαρόπετρα [Άγιος Γεώργιος].
καμαρόπορτα /
πόρτα με καμάρα || Κρήτη: η καμαρόπορτα [Άγιος Βασίλειος, Κελλάρια].
καμαρόσπιτο /
σπίτι με καμάρες που πάνω τους στηρίζονταν τα δοκάρια || Κρήτη: το καμαρόσπιτο
[Μιαμού].
καμαρούλα /
δωμάτιο που είχε μέσα τα κασόνια με το γέννημα || Πελοπόννησος: η καμαρούλα [Βρέσθενα,
Δολιανά, Κανδήλα, Καστρί, Καστρί, Ροεινό, Ροεινό, Στεμνίτσα] | το καμαράκι [Κανδήλα] | η κάμαρη [Στεμνίτσα]
| η μισάντρα [Κανδήλα, Στεμνίτσα] | το κελέρι [Ελάτη, Μυγδαλιά] | το γκιλέρι [Λαγκάδια] | το κελάρι [Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: η καμαρούλα [Γραμματικού, Μελισσουργοί, Χουλιαράδες] | του καμαράκ [Δραμεσιοί] | του κιλάρ
[Δράκεια, Χουλιαράδες] | του νταμ [Φαρκαδόνα]. || Κρήτη: η κάμερα
[Σέλλες].
κάμερα /
δωμάτιο-αποθήκη μέσα στο σπίτι || Κρήτη: η κάμερα [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Σέλλες].
καμινάδα (ALE, Buck list)
|| Πελοπόννησος: η καμινάδα [Βρέσθενα,
Δολιανά, Λαγκάδια, Ρούτσι, Σαρακίνι, Στεμνίτσα] | το φουγάρο [Αλποχώρι, Βρέσθενα, Κανδήλα, Κέρτεζη, Κρέστενα,
Λεβίδι, Λυγουριό, Μάλη, Μελιγού, Ροεινό] | ο ανήφορος [Αμπελιώνα]
| ο καπινολόγος [Λαγκάδια, Στεμνίτσα] | ο μπουχαρές [Λαγκάδια]. ||
Ρούμελη: η καμινάδα
[Δελβινάκι, Μέγαρα, Πάργα] | το καμινάδο [Πάργα] | το φουγάρο [Τσαμαντάς] | του φουγάρου
[Άγιος, Τιθορέα] | το μπουχάρι [Πάργα, Ωραιόκαστρο] | του μπουχαρί [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αμφίκλεια, Γέρμας, Γουριά,
Γραμματικού, Έλατος, Κουμαρίτσι, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μηλίνα, Μικρό Βουνό,
Πλατύστομο, Σιάτιστα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | του μπχαρί
[Πρέβεζα] | ου μπουχαρές [Αμφίκλεια] | ο μπουχαρής [Πάργα] | ου μπουχαρής
[Δραμεσιοί, Μασχολούρι, Πλατύστομο, Σταγιάδες, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες] | ι μπουχαρής [Κανάλια, Μικρό Βουνό] | του μχαρί [Μεσούντα] | ου μπατζιάς [Μασχολούρι]
| ο καπνολόγος [Τσαμαντάς]. ||
Κρήτη: η καμινάδα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω,
Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι,
Τύλισος] | ο ανηφοράς [Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου,
Βουλγάρω, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες]. ||
Κυπρος: η τσιμινιά [Άγιος Νικόλαος*, Μουτουλλάς, Πάνω Λεύκαρα] | ο καπνοούφας [Άγιος Νικόλαος*, Έμπα] | ο καπνορούφας [Μια Μηλιά*] | ο λούρουππας
[Βάσα Κοιλανίου].
καμπινές || Πελοπόννησος: ο καμπινές [Αγρίδι,
Αμπελιώνα, Λυγουριό, Τσέρια] | ο γκεσιμές [Κανδήλα,
Λαγκάδια] | το χεσταριό [Λαγκάδια] | το μέρος [Λυγουριό] | ο χαλές [Λυγουριό]
| ο χαλέ [πραστός] | το χεσταρίε [Πέρα
Μέλανα] | το χεσταζίε [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: ου καμπινές [Αμφίκλεια] | το μέρος [Μέγαρα] | του μέρους
[Σιάτιστα] | ο χαλές [Δελβινάκι, Δολό, Μέγαρα,
Πάργα, Ωραιόκαστρο] | ου χαλές [Αμφίκλεια, Γέρμας, Έλατος,
Σιάτιστα, Σταγιάδες, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσή] | το κενέφι [Πάργα] | η χέστρα [Πάργα]. ||
Κρήτη: ο καμπινές [Τύλισος].
καντονάδα /
η εξωτερική γωνία του σπιτιού || Κρήτη: η καντονάδα [Θεοδώρα].
καπρούλια /
σαν λεπτοί πάσσαλοι - ξύλα της σκεπής || Πελοπόννησος: τα καπρούλια
[Δολιανά].
κάσα /
πόρτας || Πελοπόννησος: η κάσα [Αμπελιώνα,
Βεργαδαίικα, Δροσοπηγή, Ελάτη, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Μυγδαλιά,
Προάστιο] | η κάρσα [Κανδήλα, Ροεινό] | το κάσωμα [Ελάτη, Άγιος Δημήτριος] | α κάσα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η κάσα [Τιθορέα] | του κάσουμα [Δραμεσιοί]. ||
Κρήτη: ο τσερτσιβές [Λαμπιώτες].
καταράχτης /
η καταπακτή που οδηγεί από το ανώι στο κατώι || Πελοπόννησος: ο καταράχτης [Δολιανά,
Κανδήλα, Καρυά, Ροεινό, Ρούτσι] | η τράπα [Λαγκάδια,
Στεμνίτσα] | ο καταράχτα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο καταράχτης [Μέγαρα, Πάργα] | ου καταράκτς
[Αμφίκλεια] | η κλαβανή [Αμφίκλεια, Δράκεια, Μηλίνα,
Φαρκαδόνα] | η γλαβανή [Αμφίκλεια, Κανάλια] | η γκλαβανή [Γέρμας, Έλατος, Μέγαρα, Ραψάνη, Σιάτιστα,
Σταγιάδες, Τσαμαντάς, Χρυσή] | η κλαβανή [Μέγαρα]. ||
Κρήτη: η λεμπάρτα [Παλαιοχώρα].
καταχτά /
λεπτά ξύλα της σκεπής || Ρούμελη: τα καταχτά [Χουλιαράδες].
κατεργωσά /
κατασκευή από ξύλα και πέτρες, για να φτιαχτεί η καμάρα || Κρήτη: η κατεργωσά
[Άγιος Γεώργιος].
κατσούλα /
τα δύο πλαγιαστά τρίγωνα της σκεπής || Πελοπόννησος: η κατσούλα [Καρυά].
κατσουλιανή /
μικρή τρύπα στη κορυφή του φούρνου για να φεύγει ο καπνός || Κρήτη: η κατσουλιανή
[Κελλάρια] | η κουτσούλα [Μάρθα].
κατωγόπορτα ||
Πελοπόννησος: η κατωγόπορτα
[Μυγδαλιά].
κατώι || Πελοπόννησος: το κατώι [Αγία
Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βρέσθενα,
Δολιανά, Ελάτη, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κέρτεζη,
Κρέστενα, Λεβίδι, Μαγούλα, Μελιγού, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Πιάνα, Προάστιο,
Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια] | το κατώγι [Θαλάμες, Λυγουριό] | το κατούγι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το κατώι [Άγιος, Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό,
Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του κατώι
[Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Δαύλεια, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί,
Έλατος, Κανάλια, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο,
Μελισσουργοί, Μηλίνα, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Στυλίδα, Τιθορέα,
Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | το κατώγι [Θαρούνια] | του χαμώι [Μηλίνα] | του μαντζάτου
[Στυλίδα] | του στρουτό [Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: το κατώι [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα] | το κατώγι [Ανώγεια, Θεοδώρα]. || Κυπρος: το κατώιν [Έμπα,
Μουτουλλάς] | τα κατώγια [Μουτουλλάς].
κατωπόρτι /
το κάτω χώρισμα της πόρτας || Κρήτη: το κατωπόρτι [Κελλάρια, Σέλλες].
κατώφλι || Πελοπόννησος: το κατώφλι [Βρέσθενα,
Κρέστενα, Μάλη, Προάστιο, Φενεός] | το κατώφυλλο [Αλποχώρι]
| το κατωκάσι [Λαγκάδια] | το κατώφυλε
[Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το κατώφλι [Θαρούνια,
Πάργα, Σταυροδρόμι] | το κατώφι [Θαρούνια] | του κατώφλ [Δράκεια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Μασχολούρι,
Μελισσουργοί, Μεσούντα, Σιάτιστα] | ου κατώφλιους
[Γέρμας, Έλατος] | του καπρούλ [Αμφίκλεια, Πλατύστομο] | του χατίλ [Αγιά, Έλατος]. ||
Κρήτη: το κατώφλι [Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού] | το κατώφιλιο [Ανατολή, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Παλαιοχώρα,
Σάσαλος] | το κατώφιλο [Βραχάσι, Κελλάρια]. || Κυπρος: το κατώφλιν
[Τσάδα] | το κατώγλιον [Άγιος Νικόλαος*].
καφασωτό /
γυναικωνίτης || Πελοπόννησος: το καφασωτό
[Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: του καφασουτό
[Σιάτιστα] | του καφάς [Πρέβεζα, Σιάτιστα].
κελάρι || Ρούμελη: το κελάρι
[Δολό] | του κιλάρ [Γουριά, Σιάτιστα] | του βο [Χουλιαράδες] | του τσλαρ
[Σιάτιστα]. || Κρήτη: ο μαγατζές [Λαμπιώτες,
Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | το μαγατζέ
[Βουλγάρω] | οι μαγατζέδες [Παλαιοχώρα] | το κελέρι [Τύλισος]. ||
Κυπρος: το τζελλάριν [Γαστριά*, Καραβάς*, Μουτουλλάς, Πάνω Λεύκαρα] |
το σώσπιτον [Άγιος Νικόλαος*, Έμπα].
κεντρί /
το πάνω τρίγωνο στα δύο ντουβάρια του σπιτιού || Πελοπόννησος: το κεντρί
[Αμπελιώνα, Καρυά]. || Ρούμελη: του κιντρί
[Ραψάνη].
κεραμίδια || Πελοπόννησος: τα κεραμίδια [Αγία
Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα,
Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Θαλάμες,
Καλούσι, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά,
Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Πιάνα,
Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Φενεός] | οι κεραμίδες [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Μαγούλα, Στεμνίτσα] |
τα τσιεραμίδια [Κανδήλα, Τρόπαια] | τα τσεραμίδια [Τσέρια] | οι τσεραμίδες [Τσέρια]
| τσεράμου [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: τα κεραμίδια [Πηγή, Τσαμαντάς] | τα κιραμίδια [Αγιά, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος Νικόλαος,
Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια,
Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μεσούντα, Μικρό Βουνό,
Πλατύστομο, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Ραψάνη, Στυλίδα, Τιθορέα, Χρυσοβίτσα]
| τα κιαραμίδια [Αγία Ευθυμία, Λιλαία, Μικρό Βουνό, Τιθορέα,
Φαρκαδόνα] | τα τσεραμίδια [Άγιος Λουκάς, Θαρούνια,
Μέγαρα] | οι κιαραμίδις [Γέρμας, Ραψάνη] | οι κιραμίδις [Αγιά, Αγία Παρασκευή, Κιλελέρ, Μακρολίβαδο,
Στροφυλιά]. || Κρήτη: τα κεραμίδια [Βώροι,
Λαμπιώτες, Σιρίλι, Τύλισος]. || Κυπρος: τα τζεραμίθκια [Μια
Μηλιά*, Μουτουλλάς] | τα τζεραμίδκια
[Άγιος Νικόλαος*].
κεραμιδότουβλο /
πυρότουβλο || Πελοπόννησος: το κεραμιδότουβλο
[Ελάτη].
κεραμοσκεπή ||
Πελοπόννησος: η κεραμοσκεπή
[Άγιος Δημήτριος].
κερκέλι /
ρόπτρο πόρτας || Κρήτη: το κερκέλι [Θεοδώρα, Τύλισος].
κεσέ /
πέτρα θεμελίων || Ρούμελη: κεσέ
[Δολό].
κεφαλόσκαλο || Ρούμελη: το τσεφαλόσκαλο [Θαρούνια].
κηπάρι /
κήπος || Ρούμελη: το τσηπάρι
[Άγιος Λουκάς] | του κηπάρ [Δραμεσιοί] | του κπαρ [Μελισσουργοί] | τα κήπια [Άγιος
Νικόλαος, Σταγιάδες] | τα κηπάδια [Σταγιάδες].
κιούγκι /
για ύδρευση || Ρούμελη: του κιουγκ [Αμφίκλεια,
Σιάτιστα] | του κιουνγκ [Έλατος].
κιρέτσι /
λάσπη από άμμο και ασβέστη || Ρούμελη: του κιρέτς [Τιθορέα].
κλάπα || Πελοπόννησος: η κλάπα [Αμπελιώνα,
Βρέσθενα, Ελάτη, Κρέστενα, Μυγδαλιά] | η ριζέλα [Βρέσθενα]
| α κλάπα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η κλάπα [Γέρμας, Γουριά, Κουμαρίτσι, Μέγαρα, Πάργα,
Σιάτιστα, Σταγιάδες]. || Κυπρος: το κλαππίν
[Πάνω Λεύκαρα].
κλειδαριά (Buck list) || Πελοπόννησος: η κλειδαριά [Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Λαγκάδια, Πάκια, Σκεπαστό,
Στεμνίτσα] | η κλειδωνιά [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα,
Αρχαία Φενεός, Δολιανά, Κανδήλα, Λεβίδι, Λυγουριό, Μυγδαλιά, Ρούτσι, Φενεός] | α κλειδωνία [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η κλειδαριά [Αμφίκλεια, Γουριά, Δαύλεια, Δραμεσιοί, Καρίτσα,
Μέγαρα, Πλατύστομο, Φαρκαδόνα] | η κλειδωνιά
[Μέγαρα, Πηγή, Ωραιόκαστρο] | η κλειδουνιά [Αγιά, Αμφίκλεια, Γέρμας,
Γραμματικού, Μακρινή, Μελισσουργοί, Μηλίνα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Σιάτιστα,
Στυλίδα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες]. ||
Κρήτη: η κλειδαριά [Ανατολή, Παλαιοχώρα]. || Κυπρος: η κλειωνιά
[Έμπα].
κλειδαρότρυπα || Κρήτη: η κλειδαρότρυπα
[Άγιος Βασίλειος].
κλειδί (Buck list) || Πελοπόννησος: το κλειδί [Άγιος Δημήτριος, Βρέσθενα, Δολιανά, Ελάτη,
Θαλάμες, Κανδήλα, Κρέστενα, Λεβίδι, Λεχαινά, Μάλη, Μυγδαλιά, Νεοχώρι,
Παραδείσια, Πιάνα, Ρούτσι, Στεμνίτσα, Φενεός] | α κράκα [Πέρα
Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το κρατσί [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: το κλειδί [Δελβινάκι, Μέγαρα, Πάργα, Τσαμαντάς] | του κλειδί [Αγία Παρασκευή, Γέρμας, Έλατος, Κανάλια,
Μεσούντα, Μηλίνα, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Τιθορέα, Τιθορέα, Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: το κλειδί [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή,
Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα,
Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος]. || Κυπρος: το κλειδίν [Καραβάς*,
Μουτουλλάς] | τα κλειδκιά [Άγιος Νικόλαος*].
κλειδί /
στενόμακρη πέτρα στην κορυφή της καμάρας || Πελοπόννησος: το κλειδί
[Άγιος Δημήτριος]. || Ρούμελη: του κλειδί
[Τιθορέα]. || Κρήτη: το κλειδί
[Άγιος Γεώργιος].
κολόνα || Πελοπόννησος: η κολόνα [Άγιος
Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Γυμνό, Δολιανά, Καρυά, Μάλη,
Μυγδαλιά, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Ρούτσι, Σκεπαστό] | α κολόνα [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η κουλόνα [Γέρμας, Κουμαρίτσι, Φαρκαδόνα]. || Κρήτη: η κολόνα [Παλαιοχώρα].
κονάκι /
δίπατο αρχοντικό || Ρούμελη: του κουνάκ
[Δραμεσιοί, Κιλελέρ].
κοντομίρι /
σιδερένιο αντέρεισμα του πορτόφυλλου || Κρήτη: το κοντομερί [Βώροι]
| το κοντεμίρι [Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα].
κοντοστύλι /
βάση σπιτιού || Ρούμελη: του κουντουστύλ
[Μηλίνα].
κοπρόλακος || Κρήτη: ο κοπρόλακος [Τύλισος].
κορασάνι /
τριμμένο κεραμίδι - κονίαμα || Πελοπόννησος: το κορασάνι [Σκεπαστό, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: το κουρασάνι [Μέγαρα] | το κοριασάνι
[Πάργα] | το κουρασιάνι [Πάργα] | του κουρασάν [Σιάτιστα]. ||
Κρήτη: το αστράκι [Τύλισος].
κόρδα /
ξύλο της σκεπής που ενώνει δυο τοίχους || Πελοπόννησος: η κόρδα [Βεργαδαίικα,
Βρέσθενα, Προάστιο, Ρούτσι, Στεμνίτσα, Τσέρια] | α κόρδα [Πέρα
Μέλανα]. || Ρούμελη: η κόρδα
[Γουριά].
κορνίζα /
τζακιού || Πελοπόννησος: η κορνίζα
[Αμπελιώνα].
κορφάδι /
η ράχη της σκεπής || Πελοπόννησος: το κορφάδι [Ρούτσι].
κορφιάς /
οριζόντιο κεντρικό ξύλο της σκεπής || Πελοπόννησος: ο κορφιάς [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Βρέσθενα, Κανδήλα,
Καρυά, Μελιγού, Πηγαδάκια, Ροεινό, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | ο γκορφιάς [Προάστιο] | ο κορφέας [Τσέρια]. || Ρούμελη: ο καβαλάρης [Πάργα, Ωραιόκαστρο] | ου καβαλάρς [Δομνίστα, Σταγιάδες, Τιθορέα, Χουλιαράδες,
Χρυσή].
κοτέτσι (ALE) || Πελοπόννησος: το κοτέτσι [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα,
Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Κρέστενα,
Λεχαινά, Λυγουριό, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Σκεπαστό,
Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τρόπαια] | το κοτοτσέλι [Πέρα
Μέλανα] | το κουτουτσέλι [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | το κουμάσι [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: το κοτέτσι [Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του κουτέτς [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά,
Δράκεια, Δραμεσιοί, Κανάλια, Λιλαία, Μακρινή, Μελισσουργοί, Μηλίνα, Πλατύστομο,
Στυλίδα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες] | ου κουτέτσους [Μασχολούρι] | ι κουτέτσους [Μικρό Βουνό] | ο κάτικας [Μέγαρα]
| του κουμάς [Γέρμας, Κιλελέρ, Μηλίνα, Σιάτιστα, Χρυσή] | του κουτουκούμασου [Χρυσή] | ι κάτχας
[Κανάλια] | ι κάτκας [Αγιά, Μηλίνα, Μικρό Βουνό,
Φαρκαδόνα] | ου κάτκας [Σταγιάδες, Φαρκαδόνα] | του κατίκ [Μηλίνα]. ||
Κρήτη: το κοτέτσι [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | ο κούμος [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βώροι, Μάρθα,
Παλαιοχώρα, Σέλλες]. || Κυπρος: ο γουμάς
[Άγιος Νικόλαος*, Λάπηθος*, Μουτουλλάς, Πάνω Λεύκαρα].
κουζίνα /
το δωμάτιο || Πελοπόννησος: η κουζίνα [Άγιος
Δημήτριος, Αμπελιώνα, Ελληνίτσα, Καρυά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Νεοχώρι,
Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια] | η γωνιά [Αγρίδι,
Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δροσοπηγή, Ελληνίτσα, Καστρί, Λαγκάδια, Παραδείσια,
Ροεινό, Στεμνίτσα] | το φόκο [Τσέρια] | α γωνία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η κουζίνα [Άγιος, Αμφίκλεια, Δελβινάκι, Δολό, Δράκεια,
Κανάλια, Κουμαρίτσι, Μακρολίβαδο, Μέγαρα, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Σταυροδρόμι,
Τιθορέα, Ραψάνη] | η μάνα [Δελβινάκι]. || Κρήτη: η κουζίνα [Βουλγάρω, Βώροι, Λαμπιώτες,
Μιαμού, Σιρίλι, Τύλισος] | το ματουπάκι [Σέλλες] | το μουτουπάκι [Μάρθα, Μιαμού]. ||
Κυπρος: η κουζίνα [Πάνω Λεύκαρα].
κουμάσι /
σπιτάκι γουρουνιού || Πελοπόννησος: το κουμάσι [Αμπελιώνα, Κρέστενα, Μυγδαλιά] | το γουρνοκούμασο [Λαγκάδια] | ο κουργιαλός [Βρέσθενα]
| το λόζιο [Βρέσθενα]. ||
Ρούμελη: του κουμάς
[Κανάλια, Κουμαρίτσι, Μασχολούρι, Σταγιάδες, Χρυσή] | του κμας [Έλατος | του γουρνουκούμασου
[Έλατος, Μακρολίβαδο, Σταγιάδες, Χρυσή]. ||
Κρήτη: ο κούμος [Θεοδώρα, Σέλλες].
κούρνια /
στο κοτέτσι - για να κοιμούνται οι κότες || Πελοπόννησος: η κούρνια [Άγιος
Δημήτριος, Βρέσθενα, Κανδήλα, Καρυά, Κρέστενα, Πιάνα, Ροεινό, Ρούτσι, Σαρακίνι,
Τρόπαια]. || Ρούμελη: η κούρνια
[Άγιος Νικόλαος, Γραμματικού, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Πάργα, Χρυσοβίτσα] | η κούρνα [Γουριά, Χουλιαράδες]. || Κρήτη: η κοίτη
[Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα].
κουφώματα || Πελοπόννησος: τα κουφώματα [Αμπελιώνα,
Βρέσθενα, Δολιανά]. || Ρούμελη: τα κουφώματα [Γουριά,
Δράκεια, Πάργα].
κρεβάτα /
μεγάλο δωμάτιο-αποθήκη || Ρούμελη: η κρεβάτα [Δελβινάκι].
κρεβάτα /
πατάρι αχυρώνα || Πελοπόννησος: η κρεβάτα
[Αρχαία Φενεός]. || Ρούμελη: του κριβάτ [Κουμαρίτσι].
κρεβατοκάμαρα || Πελοπόννησος: η κρεβατοκάμερα [Λεχαινά]
| η κρεβατοκάμαρη [Λυγουριό] | η καμαρούλα [Αγρίδι,
Λυγουριό] | η κάμερη [Αλποχώρι]. || Ρούμελη: η κριβατουκάμαρα [Αμφίκλεια] | ο οντάς [Σταυροδρόμι] | ι ουντάς
[Δράκεια] | η καμαρούλα [Γουριά]. || Κρήτη: η κρεβατοκάμερα
[Βώροι, Σάσαλος, Σιρίλι] | ο οντάς [Λαμπιώτες, Μιαμού, Τύλισος]. || Κυπρος: η κρεββατοκάμαρη
[Βάσα Κοιλανίου, Έμπα, Πάνω Λεύκαρα].
κρεμαστάρης /
σίδερο ή αλυσίδα μέσα στο τζάκι, πάνω από τη φωτιά, για να κρατάει τη γάστρα
μέχρι να καεί || Ρούμελη: ο κρεμαστάρης
[Τσαμαντάς] | η γκριμαστάλα [Μελισσουργοί, Πρέβεζα,
Χουλιαράδες] | η κρεμαστάλυσος [Ωραιόκαστρο] | η κριμαστάλα [Δραμεσιοί].
κρόθος /
ο περίγυρος ενός πράγματος || Ρούμελη: ο κρόθος [Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | ου κόθρους [Κουμαρίτσι, Μακρινή, Στροφυλιά].
λασποτοίχι /
χτίσιμο μόνο με χώμα || Πελοπόννησος: το λασποτοίχι [Αλποχώρι].
λιθαρόσκαλα || Ρούμελη: η λιθαρόσκαλα
[Βράχα]. || Κυπρος: η πετρόσκαλα
[Άγιος Νικόλαος*].
λουκέτο ||
Πελοπόννησος: το λουκέτο
[Βρέσθενα]. || Κρήτη: το λουκέτο
[Θεοδώρα].
λούρια /
μεγάλα ξύλα - πάσσαλοι || Ρούμελη: τα λούρια [Γουριά, Μακρινή] | ου λούρους [Κουμαρίτσι].
μαγκανοπήγαδο || Πελοπόννησος: το μαγκανοπήγαδο
[Βρέσθενα]. || Ρούμελη: του μαγκανουπήγαδου
[Τιθορέα]. || Κρήτη: το μαγκανοπήγαϊδο
[Βώροι]. || Κυπρος: το αλακάτιν [Έμπα,
Λάπηθος*].
μαδέρι || Πελοπόννησος: το μαδέρι [Ρούτσι]. || Ρούμελη: του μαδέρ [Σταγιάδες] | του ματέρ
[Κανάλια, Καρίτσα, Μελισσουργοί, Φαρκαδόνα, Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: το μαδέρι [Βώροι, Θεοδώρα, Τύλισος].
μακρινάρι /
μακρόστενο σπίτι || Πελοπόννησος: το μακρινάρι [Αμπελιώνα,
Στεμνίτσα] | το μακριναρίκι [Αλποχώρι, Ροεινό]. || Ρούμελη: του μακρουναρίκ [Σταγιάδες]. ||
Κυπρος: το μακρινάριν [Βάσα Κοιλανίου, Έμπα, Καραβάς*] | τα μακρινάρκα [Έμπα].
μάνταλο /
για το κλείσιμο πόρτας ή παράθυρου || Πελοπόννησος: το μάνταλο [Αλποχώρι, Δολιανά, Μυγδαλιά, Προάστιο, Πέρα
Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | ο μάνταλος [Μυγδαλιά] | η στρίφλα [Λαγκάδια] | το τσιβί [Λαγκάδια]
| το τσιουβί [Λαγκάδια]. ||
Ρούμελη: το μάνταλο
[Δολό, Πάργα, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του μάνταλου
[Αγιά, Δραμεσιοί] | ο μάνταλος [Πάργα] | ου μάνταλους [Γέρμας, Έλατος, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Χρυσή]. || Κρήτη: το μάνταλο [Ανώγεια, Τύλισος]. || Κυπρος: το μαντάλιν
[Βάσα Κοιλανίου, Λάπηθος*, Πάνω Λεύκαρα].
μάντρα || Πελοπόννησος: η μάντρα [Άγιος
Δημήτριος, Αγρίδι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Θαλάμες, Κανδήλα,
Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μυγδαλιά, Προάστιο, Ρούτσι, Στεμνίτσα] | ο μαντρότοιχος [Βρέσθενα, Λεβίδι]. ||
Ρούμελη: η μάντρα
[Αμφίκλεια, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Τιθορέα, Τσαμαντάς, Φαρκαδόνα,
Χρυσοβίτσα] | ου μαντρότχους [Τιθορέα] | ο οβορός [Πάργα] | ο ιβορός [Πάργα]. || Κυπρος: το σιμαντίριν [Γαστριά*,
Έμπα].
μαρκίζα || Ρούμελη: η μαρκίζα
[Πάργα, Τσαμαντάς].
μάρμαρο || Πελοπόννησος: το μάρμαρο [Άγιος
Δημήτριος, Αγρίδι, Δολιανά, Θαλάμες, Μυγδαλιά, Σκεπαστό] | το κοιμησήρι [Προάστιο] | η μαρμαρόπετρα [Δολιανά]
| το μάρμαρε [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το μάρμαρο [Άγιος Λουκάς] | του μάρμαρου [Αμφίκλεια,
Γέρμας, Γουριά, Κιλελέρ, Κανάλια, Τιθορέα]. ||
Κρήτη: το μάρμαρο [Κελλάρια]. ||
Κυπρος: το μάρμαρον [Γαστριά*, Λάπηθος*, Πάνω Λεύκαρα].
ματζαλούνα /
παράθυρι πάνω από την πόρτα || Ρούμελη: η ματζαλούνα [Πρέβεζα].
ματζιπέτι /
στηθαίο || Κρήτη: το ματζιπέτι [Θεοδώρα].
μαχιάς /
δοκάρι της σκεπής || Πελοπόννησος: ο μαχιάς [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Στεμνίτσα] | ο μαχιά [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: ου μαχιάς [Αγία Ευθυμία, Τιθορέα] | η μαχιά [Αγιά, Γέρμας, Κανάλια, Κουμαρίτσι, Λιλαία,
Χρυσοβίτσα].
μεντεσές || Ρούμελη: ο μεντρεσές
[Πάργα] | ο ρεζές [Πάργα] | ου ριζές [Σιάτιστα, Χουλιαράδες]. || Κρήτη: το μάσκουλο [Λαμπιώτες]. || Κυπρος: η διπλόρριζα
[Λάπηθος*].
μεσάντρα /
ξύλινο διαχωριστικό δωματίου || Πελοπόννησος: η μεσάντρα [Αλποχώρι, Αρχαία Φενεός, Δροσοπηγή, Μαγούλα,
Ρούτσι, Τσέρια] | η μισάντρα [Ελάτη, Κανδήλα, Λαγκάδια,
Λεβίδι, Μυγδαλιά, Πηγαδάκια, Πιάνα, Ροεινό, Στεμνίτσα, Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: το μπαγδατί [Μέγαρα] | του μπαχτατζί [Σιάτιστα]. || Κρήτη: ο μπουλμές [Βώροι].
μεσοδόκι /
το κεντρικό δοκάρι της σκεπής || Κρήτη: το μεσοδόκι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή,
Ανώγεια, Θεοδώρα, Μιαμού, Τύλισος] | το μισοδόκι [Λαμπιώτες]. || Κυπρος: η νεφκά
[Άγιος Νικόλαος*, Βάσα Κοιλανίου, Καραβάς*, Μουτουλλάς, Πάνω Λεύκαρα].
μεσόπορτα || Κρήτη: η μεσόπορτα
[Μιαμού, Τύλισος].
μεσοτοίχι || Ρούμελη: του μσουτοίχ [Μηλίνα]
| ι μσότχους [Δράκεια]. ||
Κρήτη: ο μεσότοιχος [Βώροι].
μισοχώρι /
εσωτερικός τοίχος σπιτιού || Πελοπόννησος: το μισοχώρι [Άγιος Δημήτριος, Μυγδαλιά, Ροεινό, Πέρα
Μέλανα].
μονόπατο || Πελοπόννησος: το μονόπατο
[Λυγουριό, Μαγούλα]. || Ρούμελη: του μουνόπατου
[Αμφίκλεια].
μονόσπιτο /
με ένα δωμάτο || Πελοπόννησος: το μονόσπιτο
[Μάλη]. || Ρούμελη: του μουνόσπτου
[Μακρινή]. || Κρήτη: το μονόσπιτο
[Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].
μούτουλα /
καδρόνια που προεξέχουν στο πλάι της σκεπής || Πελοπόννησος: τα μούτουλα
[Αλποχώρι, Κανδήλα].
μπαλκόνι || Πελοπόννησος: το μπαλκόνι [Αγία
Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Κέρτεζη, Κρέστενα,
Λαγκάδια, Λυγουριό, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Πιάνα, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό,
Στεμνίτσα, Τσέρια]. || Ρούμελη: το μπαλικόνι
[Άγιος Λουκάς, Θαρούνια] | του μπαλκόν [Αγιά, Άγιος, Αμφίκλεια,
Βράχα, Δομνίστα, Έλατος, Κανάλια, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μεσούντα, Πλατύστομο,
Ραψάνη, Στυλίδα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες] | του κριβάτ [Καρίτσα]. ||
Κρήτη: το μπαλκόνι [Τύλισος] | η λοτζέτα
[Βραχάσι] | η λοντζέτα [Τύλισος] | το ξωστάρι [Θεοδώρα]. ||
Κυπρος: το μπαλκόνιν [Μουτουλλάς, Πάνω Λεύκαρα].
μπαλκονόπορτα || Πελοπόννησος: η μπαλκονόπορτα [Βρέσθενα,
Ρούτσι, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: η μπαλκουνόπουρτα
[Άγιος Νικόλαος].
μπαλκονοσίδερα /
κάγκελα || Πελοπόννησος: τα μπαλκονοσίδερα
[Βρέσθενα].
μπαρτσουλάνα /
είναι σαν τσιμέντο || Πελοπόννησος: η μπαρτσουλάνα [Ρούτσι].
μπασαμάκι /
πελεκητή πλάκα || Ρούμελη: το μπασαμάκι
[Δολό].
μπετούγια || Ρούμελη: η πετούια
[Δράκεια].
μπίμιτσα /
χωριστό δωμάτιο-αποθήκη στο κατώι || Ρούμελη: η μπίμιτσα [Δελβινάκι, Δολό] | η μπίμπιτσα [| η μπίμιτσα [Δελβινάκι] | η μπίμτσα [Έλατος, Χουλιαράδες, Χρυσή, Ωραιόκαστρο].
μπούκα /
το στόμιο του φούρνου || Πελοπόννησος: η μπούκα [Δροσοπηγή, Ρούτσι] | το στόμα [Βρέσθενα] | το κλείσμα [Αρχαία
Φενεός]. || Ρούμελη: η μπούκα [Ωραιόκαστρο]
| του φουρνουστόμ [Χρυσή] | του στόμα
[Αγιά, Κανάλια, Μακρινή, Τιθορέα].
μπουτζιάκι /
δωματιάκι που χρησιμεύει για μαγειρειό και αποθήκη || Ρούμελη: το μπουτζιάκι
[Τσαμαντάς].
μπροστόσκαλο ||
Πελοπόννησος: το μπροστόσκαλο [Αλποχώρι].
νεροχύτης || Πελοπόννησος: ο νεροχύτης [Αγρίδι,
Αλποχώρι, Βρέσθενα, Καρυά, Λυγουριό, Νεοχώρι, Στεμνίτσα, Τσέρια] | ο νεροχύτα [Πέρα Μέλανα]. ||
Ρούμελη: ο νεροχύτης
[Πηγή] | ου νιρουχύτς [Σιάτιστα] | η πλύστρα [Κανάλια]. ||
Κρήτη: ο νεροχύτης [Τύλισος]. ||
Κυπρος: η βούρνα [Έμπα, Μουτουλλάς].
νιφτήρα || Πελοπόννησος: η νιφτήρα
[Αλποχώρι]. || Ρούμελη: ο λαβαμάς
[Πάργα].
ντάμι /
αποθήκη || Ρούμελη: του νταμ
[Μικρό Βουνό, Φαρκαδόνα].
ξεκάπνισμα /
τζακιού || Ρούμελη: του ξικάπνισμα [Μηλίνα].
ξυλή /
ξυλεία || Πελοπόννησος: η ξυλή
[Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι]. || Ρούμελη: ου κιριστές
[Έλατος, Σιάτιστα, Χρυσή] | ι κιριστές [Μηλίνα] | τα κιριστόξλα [Σταγιάδες].
ξυλοδεσιά /
τοίχου || Πελοπόννησος: η ξυλοδεσιά [Αλποχώρι,
Αμπελιώνα, Δολιανά, Ελάτη, Λαγκάδια] | το ξυλόδεμα [Σκεπαστό]
| το χατίλι [Πηγαδάκια] | α ξυλοδεσία [Πέρα
Μέλανα]. || Ρούμελη: η ξυλουδισιά [Γραμματικού]
| η ξυλόδις [Γουριά, Μασχολούρι] | του ξυλόδεμα [Βράχα] | του ζώσμα [Μηλίνα]
| η σκάρα [Γραμματικού, Τιθορέα] | το χατίλι [Ωραιόκαστρο] | τα σιδηρώματα
[Δράκεια]. || Κρήτη: το χατίλι
[Τύλισος].
ξυλόσκαλα || Κυπρος: η ξυλόσκαλα [Άγιος
Νικόλαος*].
ξώσπιτο /
αχυρώνας ή στάβλος || Πελοπόννησος: το ξώσπιτο [Βρέσθενα].
ορφανά /
ξύλα της σκεπής || Πελοπόννησος: τα ορφανά
[Άγιος Δημήτριος].
οχυροπηλός /
λάσπη με πηλό και άχυρα || Κυπρος: ο ασεροπηλός [Πάνω
Λεύκαρα].
παλάτιν /
μεγάλο μεγάλο χωρισμένο στη μέση με καμάρα || Κυπρος: το παλάτιν [Βάσα
Κοιλανίου, Πάνω Λεύκαρα, Ριζοκάρπασο*, Ψεματισμένος] | το δίχωρον [Άγιος Νικόλαος*, Έμπα, Καραβάς*].
παντζούρι /
εξώφυλλο παραθύρου || Πελοπόννησος: το μπαντζούρι [Δολιανά] | το πατζούρι [Ρούτσι]
| το ξώφυλλο [Μελιγού] | το σκούρο [Λαγκάδια]. || Ρούμελη: το παντζούρι [Πάργα] | του παντζούρ
[Αμφίκλεια, Μηλίνα, Σιάτιστα] | του παντζιούρ
[Μασχολούρι, Φαρκαδόνα] | του ξώφλου [Αμφίκλεια] | του παραθυρόφλου [Κουμαρίτσι] | του παραθρόφλου
[Καρίτσα] | του ιξώφλου [Αμφίκλεια] | το σκούρο [Πάργα] | του σκούρου
[Χουλιαράδες] | του κανάτ [Κανάλια] | του κανάτς [Σιάτιστα] | τα κανατλίκια
[Μηλίνα] | του φύλου [Χουλιαράδες]. || Κρήτη: το παραθυρύφυλλο [Κελλάρια]. || Κυπρος: το φύλλον [Βάσα
Κοιλανίου].
πανωπόρτι /
το πάνω χώρισμα της πόρτας || Κρήτη: το πανωπόρτι [Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα,
Σέλλες, Τύλισος].
παπάς /
κάθετο ξύλο, στη μέση στο πατερό, που στηρίζει τα ψαλίδια της σκεπής || Πελοπόννησος: ο παπάς [Άγιος
Δημήτριος, Αλποχώρι, Κανδήλα, Καρυά, Λαγκάδια, Μυγδαλιά, Πιάνα] | ο παπά [Πέρα Μέλανα]. ||
Ρούμελη: ο παπάς
[Πάργα] | ου παπάς [Γουριά, Μακρινή, Μασχολούρι,
Σιάτιστα, Σταγιάδες, Τιθορέα] | ι παπάς [Δράκεια]
| ου μπαμπάς [Χρυσή] | ι παπαδάκους
[Κανάλια].
παραγώνι /
το μέρος δίπλα στην άκρη του τζακιού || Πελοπόννησος: το παραγώνι [Άγιος
Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δροσοπηγή, Καλούσι, Κανδήλα, Καστρί,
Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λεβίδι, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Παραδείσια,
Ροεινό, Ρούτσι, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | η παραγωνάδα [Λαγκάδια] | η αγκωνή [Ροεινό]. || Ρούμελη: του παραγών [Αμφίκλεια] | του παραγκόμ
[Χρυσή] | η κοχ [Σιάτιστα].
παράθυρο (ALE, Buck list)
|| Πελοπόννησος: το παράθυρο [Αγία
Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βρέσθενα, Γυμνό,
Δροσοπηγή, Θαλάμες, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά,
Λυγουριό, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Πάκια, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σαρακίνι,
Τρόπαια, Φενεός] | το παραθύρι [Αρχαία Φενεός, Βρέσθενα,
Κανδήλα, Λαγκάδια, Νεοχώρι] | το παρεθύρι [Αγρίδι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα,
Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Μυγδαλιά, Παραδείσια,
Σκεπαστό, Τρόπαια] | το παράθουρο [Αλποχώρι] | το παραθούρι [Κανδήλα] | το παρεθούρι [Αλποχώρι,
Στεμνίτσα] | η παρεθούρα [Αλποχώρι, Κρέστενα] | το παράθερο [Κρέστενα] | το πανεθύρι [Βαλύρα,
Εξωχώρι, Προάστιο, Τσέρια] | το παναθούρι [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | το παναθούζι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το πανεθούρι [Πέρα Μέλανα] | το πανεθούζι [Πέρα
Μέλανα]. || Ρούμελη: το παράθυρο
[Δελβινάκι, Πάργα, Πηγή, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του παράθυρου [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος,
Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Δαύλεια, Δραμεσιοί, Κανάλια, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι,
Μακρινή, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Σιάτιστα, Στυλίδα,
Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | του παράθρου
[Γραμματικού, Πρέβεζα] | του παλαθύρ [Μακρινή, Τιθορέα] | το παραθύρι [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό] | του παραθύρ [Αγιά, Άγιος, Βράχα, Γέρμας, Γουριά,
Γραμματικού, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι,
Μηλίνα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Τσουκαλάδες,
Χουλιαράδες, Χρυσή] | το παλεθούρι [Μέγαρα] | το παλεθύρι [Θαρούνια] | η παραθούρα [Έλατος]
| η φανέστρα [Δράκεια, Πάργα] | η φενέστρα [Πάργα]. || Κρήτη: το παράθυρο [Άγιος Βασίλειος] | το παραθύρι [Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι,
Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος]. || Κυπρος: το παραθύριν
[Βάσα Κοιλανίου, Καραβάς*, Μουτουλλάς, Τσάδα] | το παναθύριν [Καραβάς*,
Λάπηθος*, Νέο Χωριό, Πάνω Λεύκαρα] | το παναχύριν
[Γαστριά*] | τα παναθύρκα [Έμπα, Καραβάς*, Νέο Χωριό,
Πάνω Λεύκαρα] | τα παραθύρκα [Βάσα Κοιλανίου].
παραπόρτι || Πελοπόννησος: το παραπόρτι
[Αμπελιώνα, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: η πορτοπούλα
[Δελβινάκι] | η πουρτουπούλα [Έλατος, Μελισσουργοί,
Χουλιαράδες] | το πορτέλο [Πάργα] | του πουρτέλ [Δράκεια] | ντου παραθύρ [Σιάτιστα]. || Κυπρος: η πορτούα
[Μουτουλλάς, Ψεματισμένος].
πάτερο /
χοντρό δοκάρι της σκεπής (Buck list) || Πελοπόννησος: το πάτερο [Αγία
Άννα, Άγιος Δημήτριος, Δολιανά, Δροσοπηγή, Καλούσι, Καρυά, Λυγουριό, Μάλη,
Μυγδαλιά, Πιάνα, Ροεινό, Σκεπαστό] | το πατερό [Αγία
Άννα, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Γυμνό, Κανδήλα, Κρέστενα, Λεβίδι,
Μάλη, Μυγδαλιά, Σαρακίνι, Στεμνίτσα, Φενεός] | το πατερέ [Πέρα
Μέλανα]. || Ρούμελη: το πατερό
[Μέγαρα] | του πατιρό [Μηλίνα] | του πάτιρου [Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Γουριά, Κουμαρίτσι,
Μακρινή, Πλατύστομο].
πατόξυλα /
τα ξύλα του πατώματος || Πελοπόννησος: τα πατόξυλα [Άγιος Δημήτριος, Βρέσθενα, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: τα πατόξλα [Τιθορέα].
πατούρα /
σανίδας || Ρούμελη: η πατούρα [Κουμαρίτσι].
πατρικό /
σπίτι || Πελοπόννησος: το πατρικό [Αμπελιώνα,
Δολιανά, Καλούσι, Καρυά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μελιγού, Πάκια, Στεμνίτσα] | το πατζικό [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το πατρικό [Δελβινάκι, Σταυροδρόμι] | του πατρικό [Άγιος, Γουριά, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Λιλαία,
Μακρολίβαδο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Χουλιαράδες]. || Κρήτη: το πατρικό [Βρύσες, Σέλλες] | το γονικό [Μάρθα].
πάτωμα (Buck list) || Πελοπόννησος: το πάτωμα [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα,
Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελληνίτσα,
Εξωχώρι, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά,
Λυγουριό, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Πάκια, Παραδείσια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό,
Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια] | το πάτουμα [Πέρα
Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το πάτωμα
[Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Πάργα, Πηγή, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο]
| του πάτουμα [Αγιά, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος Νικόλαος,
Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά, Γραμματικού, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος,
Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι,
Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Στυλίδα,
Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | του πάτμα
[Τιθορέα] | η πάτωση [Μέγαρα]. || Κρήτη: το πάτωμα [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού,
Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | ο πάτος [Κελλάρια] | η πάτα [Παλαιοχώρα]. ||
Κυπρος: το πάτωμαν [Πάνω Λεύκαρα] | ο πατός
[Μουτουλλάς, Πάνω Λεύκαρα].
πατωσιά /
υπερυψωμένος χώρος στο σπίτι για σανό || Πελοπόννησος: η πατωσιά
[Δολιανά] | η μπατωσιά [Μελιγού].
παχνί || Πελοπόννησος: το παχνί [Άγιος
Δημήτριος, Βρέσθενα, Γυμνό, Κανδήλα, Λυγουριό, Μαγούλα, Μελιγού, Πιάνα,
Προάστιο, Ροεινό, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός, Πέρα Μέλανα,
Πραστός, Τυρός] | η πάχνη [Καλούσι, Κανδήλα, Σκεπαστό] | το παγνί [Αμπελιώνα, Λαγκάδια, Μυγδαλιά, Ρούτσι] | ο πλέχτης [Γυμνό, Κανδήλα] | ο μπλέχτης [Μυγδαλιά,
Πιάνα, Ροεινό, Στεμνίτσα] | ο μπλοκός [Καλούσι, Τρόπαια] | ο πλόχτης [Κρέστενα] | ο μπροκό [Πέρα
Μέλανα, Τυρός] | ο εμροκό [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | εμποκό [Πέρα Μέλανα]. ||
Ρούμελη: το παχνί [Δελβινάκι]
| του παχνί [Αγιά, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Γουριά, Δραμεσιοί,
Έλατος, Κανάλια, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Πλατύστομο, Σιάτιστα, Σταγιάδες,
Στροφυλιά] | του παχν [Κουμαρίτσι] | του παθνί [Γέρμας, Δολό] | η παχν
[Αμφίκλεια, Στροφυλιά] | η πλοκαριά [Ωραιόκαστρο] | ου πλουκός [Γουριά, Έλατος, Σταγιάδες, Χρυσή] | ι πλοκός [Αγιά]. ||
Κρήτη: η ματζαδούρα [Βώροι, Λαμπιώτες] | η μαντζαδούρα [Θεοδώρα, Μιαμού] | η μαντζαντούρα [Μάρθα]. ||
Κυπρος: η πάχνη [Γαστριά*].
πελέκι /
πελεκημένη πέτρα || Κρήτη: το πελέκι [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Μιαμού].
περίγυρος || Κρήτη: το πέργυρο
[Παλαιοχώρα, Σάσαλος]. || Κυπρος: ο περίυρος [Έμπα].
πέταυρο /
λεπτό σανίδι της σκεπής || Πελοπόννησος: το πέταυρο [Άγιος Δημήτριος, Βρέσθενα, Δροσοπηγή, Καλούσι,
Λεβίδι, Μελιγού, Μυγδαλιά, Πιάνα, Ροεινό, Ρούτσι, Στεμνίτσα] | το σκαρτσόνι [Άγιος Δημήτριος]. ||
Ρούμελη: το πέταυρο [Δολό,
Μέγαρα, Πηγή, Τσαμαντάς] | του πέταυρου [Γέρμας, Δομνίστα, Δράκεια,
Κανάλια, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Τιθορέα, Χρυσή] | του μπέντρουβου [Δραμεσιοί] | η απέλα
[Κιλελέρ].
πηγάδι (ALE, Buck list)
|| Πελοπόννησος: το πηγάδι [Άγιος
Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Ελάτη,
Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι,
Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Πιάνα, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια] | το κηγάδι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το κηγάιδι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το φρι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το πηγάδι [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Μέγαρα, Μηλίνα,
Πάργα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς] | του πγαδ
[Αγία Ευθυμία, Αμφίκλεια, Γουριά, Λιλαία, Μακρινή, Πλατύστομο, Πρέβεζα,
Σιάτιστα, Στροφυλιά, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | του πιαδ [Μασχολούρι, Χρυσοβίτσα] | του πηγιάδ [Κανάλια] | του πηγάδ
[Αγιά, Άγιος, Γέρμας, Έλατος, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Μηλίνα, Σιάτιστα] | το πουγάδι [Πάργα] | ου πήγαδους
[Σιάτιστα] | του μπγαδ [Τσουκαλάδες] | τα μπηγιάδια [Φαρκαδόνα] | ο αμπαντζάς
[Μέγαρα] | το πούσι [Τσαμαντάς] | του μπναρ [Έλατος] | του συρτό
[Έλατος]. || Κρήτη: το πηγάδι
[Άγιος Βασίλειος, Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα,
Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | το πηγάιδι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή,
Ανώγεια, Αποδούλου, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Τύλισος] | το πηγάγδι [Βραχάσι] | η παγαΐδα [Ανώγεια]. || Κυπρος: ο λάκκος [Γαστριά*,
Έμπα, Καραβάς*, Λάπηθος*] | ο λούκκος [Καραβάς*].
πηλάσβεστος /
λάσπη με πηλό και ασβέστη || Κρήτη: ο πηλάσβεστος [Παλαιοχώρα, Σάσαλος].
πλακώματα /
τα ξύλα μέσα στους τοίχους, πάνω από τις πόρτες και τα παράθυρα || Πελοπόννησος: τα πλακώματα [Άγιος
Δημήτριος, Βρέσθενα, Λαγκάδια]. ||
Ρούμελη: τα πλακώματα
[Γουριά, Κουμαρίτσι, Σταγιάδες] | τα πρέκια
[Πάργα].
πλακωτή /
σκεπή με πλάκες || Πελοπόννησος: η πλακωτή [Αμπελιώνα].
πλατύσκαλο || Πελοπόννησος: το πλατύσκαλο [Βρέσθενα,
Δολιανά, Θαλάμες, Σκεπαστό, Τρόπαια] | το αλώνι [Σκεπαστό]. || Ρούμελη: του πλατύσκαλου [Αγιά] | του αλουνάκ [Κουμαρίτσι].
πλίθα || Πελοπόννησος: η πλίθα [Αγία
Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Λεχαινά, Μάλη, Σκεπαστό] | η πλίθρα [Βαλύρα, Δολιανά, Κανδήλα, Μαγούλα, Μελιγού,
Ρούτσι]. || Ρούμελη: η πλίθα
[Αμφίκλεια, Άγιος, Γουριά, Λιλαία, Μακρινή, Τιθορέα] | η πλίθρα [Μέγαρα] | του πλιθί [Αγιά,
Γέρμας, Έλατος, Κανάλια, Κιλελέρ, Μασχολούρι, Σιάτιστα, Φαρκαδόνα] | του πλθαρ [Πρέβεζα]. ||
Κρήτη: η πλίθα [Κελλάρια] | οι πλίθοι
[Βώροι]. || Κυπρος: το πλιττάριν
[Άγιος Νικόλαος*] | τα πλιττάρκα [Άγιος Νικόλαος*].
ποδιά /
μάρμαρο στο το κάτω μέρος στο παράθυρο || Πελοπόννησος: η ποδιά
[Άγιος Δημήτριος].
πόμολο || Ρούμελη: του καταπίδ
[Αγιά].
πορόλιθος ||
Πελοπόννησος: το πορί [Προάστιο] | η ποριά [Προάστιο].
πόρτα (ALE, Buck list)
|| Πελοπόννησος: η πόρτα [Αγία
Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα,
Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Εξωχώρι,
Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα,
Λαγκάδια, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Μελιγού, Μυγδαλιά, Πάκια, Παραδείσια,
Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό,
Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός] | ο πόρε [Πέρα
Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η πόρτα
[Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος Λουκάς, Άγιος Νικόλαος,
Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δελβινάκι, Δολό,
Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Θαρούνια, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ,
Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μέγαρα, Μελισσουργοί,
Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Πάργα, Πηγή, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Σιάτιστα,
Σταγιάδες, Σταυροδρόμι, Στροφυλιά, Στυλίδα, Ραψάνη, Τιθορέα, Τσουκαλάδες,
Τσαμαντάς, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα, Ωραιόκαστρο] | η θύρα [Γέρμας, Δελβινάκι, Δολό, Σταγιάδες, Τσαμαντάς]. || Κρήτη: η πόρτα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος
Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι,
Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος,
Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος]. || Κυπρος: η πόρτα
[Άγιος Νικόλαος*, Βάσα Κοιλανίου, Γαστριά*, Έμπα, Λάπηθος*, Μια Μηλιά*,
Μουτουλλάς, Νέο Χωριό, Πάνω Λεύκαρα, Τσάδα, Ψεματισμένος].
πόρτεγο /
κύριο δωμάτιο των παλιών σπιτιών (συνήθως σάλα και κουζίνα μαζί) || Κρήτη: το πόρτεγο
[Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βώροι, Μάρθα, Τύλισος].
πορτόξυλο /
αντί για σύρτη || Πελοπόννησος: το πορτόξυλο
[Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι] | το καντινάτσο [Αλποχώρι] | το μάνταλο [Αλποχώρι].
πορτοπαράθυρα || Κρήτη: τα πορτοπαράθυρα
[Βουλγάρω].
πορτόφυλλο || Πελοπόννησος: το φύλλο [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: το φύλλο
[Δελβινάκι] | του φύλου [Δράκεια] | του καπάν [Μηλίνα]. ||
Κρήτη: το φύλλο [Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα]. || Κυπρος: το φύλλον [Βάσα
Κοιλανίου].
πορτρομάγουλο /
η παραστάδα της πόρτας || Κρήτη: το πορτομάγουλο [Σέλλες]. || Κυπρος: ο παραστατός
[Άγιος Νικόλαος*, Λάπηθος*].
ποταμός /
βασικό δοκάρι του πατώματος || Πελοπόννησος: ο ποταμός [Άγιος Δημήτριος, Λαγκάδια, Μαγούλα] | η λαβδαριά [Πιάνα].
πουντέλι /
υποστήριγμα || Πελοπόννησος: το πουντέλι
[Προάστιο]. || Ρούμελη: το νταγιάκι
[Πάργα] | του νταϊάκ [Έλατος, Κανάλια, Σιάτιστα,
Σταγιάδες, Χουλιαράδες] | τα νταϊακόματα [Μηλίνα] | τα κουλντιμίρια [Μηλίνα] | του φουρούζ
[Σιάτιστα] | του αντρόχ [Έλατος] | του ντουρέκ [Έλατος].
πρεβάζι || Πελοπόννησος: το πρεβάζι
[Κανδήλα]. || Ρούμελη: το πρεβάζι [Πάργα,
Τσαμαντάς] | το περβάζι [Πάργα] | του πιρβάζ [Σιάτιστα]. ||
Κυπρος: το περιβάζιν [Καραβάς*].
πρέκι || Ρούμελη: του πρακ
[Χουλιαράδες].
προφούρνι /
μικρή τρύπα για να παίρνει ο αέρας όταν ανάβει ο φούρνος, μετά την κλείνουν με
βρεμένο πανί || Πελοπόννησος: το προφούρνι
[Στεμνίτσα | το προφύσι [Βρέσθενα].
πρωτοπέτρα /
θεμέλιος λίθος || Ρούμελη: η προυτουπέτρα
[Σιάτιστα].
ράφι || Πελοπόννησος: το ράφι [Αγρίδι,
Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Κρέστενα, Λυγουριό, Στεμνίτσα, Πέρα Μέλανα, Πραστός,
Τυρός]. || Ρούμελη: το ράφι [Άγιος
Λουκάς, Δελβινάκι, Μέγαρα, Τσαμαντάς] | του ραφ
[Γραμματικού, Κανάλια, Μηλίνα, Σιάτιστα, Χουλιαράδες] | το αράφι [Πάργα] | του κατ
[Έλατος]. || Κρήτη: το ράφι
[Μιαμού, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος]. ||
Κυπρος: το ράφιν [Καραβάς*, Λάπηθος*, Πάνω Λεύκαρα] | τα ράφκια [Έμπα].
ρέλες /
ξύλα σκεπής || Πελοπόννησος: οι ρέλες
[Άγιος Δημήτριος].
ρεντίνες /
μακριές τάβλες της σκεπής || Πελοπόννησος: οι ρεντίνες [Αμπελιώνα, Στεμνίτσα].
ρέχτη /
το κενό ανάμεσα στο πάνω μέρος του τοίχου και τη σκεπή || Πελοπόννησος: η ρέχτη [Αλποχώρι,
Μαγούλα].
ρογός /
χτιστός χώρος μέσα στο σπίτι για αποθήκευση των σιτηρών || Πελοπόννησος: ο ρογός [Κρέστενα,
Λεβίδι, Ρούτσι, Σκεπαστό].
ρούμπανο /
για να ασφαλίζει η πόρτα || Ρούμελη: το ρούμπανο [Ωραιόκαστρο].
σάλα || Πελοπόννησος: η σάλα [Αγία
Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βρέσθενα, Δολιανά,
Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λυγουριό, Μαγούλα, Μυγδαλιά,
Νεοχώρι, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα,
Τρόπαια, Τσέρια] | το πάτωμα [Αμπελιώνα, Βρέσθενα,
Ελληνίτσα, Καστρί, Ρούτσι] | το σαλόνι [Λεχαινά] | η μισάντρα [Ελάτη] | α μπάρη
[Πέρα Μέλανα] | α μπάζη [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η σάλα [Αγιά, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γραμματικού,
Δελβινάκι, Δολό, Δράκεια, Κιλελέρ, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μικρό Βουνό,
Ραψάνη, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Σταυροδρόμι, Φαρκαδόνα] | του σαλόν [Σιάτιστα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα] | η σαλουκάμαρ [Άγιος Νικόλαος] | ο οντάς
[Δελβινάκι, Δολό, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς] | ι ουντάς [Δράκεια] | ου ουντάς
[Δραμεσιοί, Σταγιάδες] | ου νουντάς [Αγία Παρασκευή, Καρίτσα,
Σταγιάδες, Χρυσή] | ι νουντάς [Αγιά, Κανάλια] | ο νοντάς [Ωραιόκαστρο] | ο μουσαφίρ-οντάς [Πάργα]
| ου ουντάς [Μελισσουργοί] | του τσιαρδάκ [Γέρμας]
| του καλουκιρνό [Γουριά] | η μισιά
[Αγία Παρασκευή]. || Κρήτη: η σάλα
[Βώροι] | η κάμερα [Ανατολή, Κελλάρια] | ο οντάς [Βουλγάρω, Βρύσες, Σιρίλι] | το μουσαφιρόσπιτο [Βουλγάρω].
σανίδα (ALE, Buck list)
|| Πελοπόννησος: η σανίδα [Αγία
Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αρχαία Φενεός, Βρέσθενα, Δολιανά, Κανδήλα,
Καρυά, Κρέστενα, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια,
Παραδείσια, Προάστιο, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | το σανίδι [Αρχαία Φενεός, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή,
Ελάτη, Κανδήλα, Καρυά, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Μελιγού, Μυγδαλιά,
Παραδείσια, Πηγαδάκια, Πιάνα, Ρούτσι, Στεμνίτσα, Τρόπαια] | α σανία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η σανίδα [Άγιος Νικόλαος, Γουριά, Δράκεια, Δραμεσιοί,
Έλατος, Κανάλια, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μασχολούρι, Σταγιάδες, Τσαμαντάς,
Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | το σανίδι
[Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του σανίδ
[Αγιά, Αγία Παρασκευή, Αμφίκλεια, Βράχα, Γραμματικού, Δαύλεια, Δράκεια,
Δομνίστα, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Λιλαία, Κουμαρίτσι,
Μακρινή, Μασχολούρι, Μεσούντα, Μηλίνα, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά,
Στυλίδα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα] | η πέλα [Σιάτιστα]
| η τάβλα [Άγιος Λουκάς, Θαρούνια, Μηλίνα]. || Κρήτη: η σανίδα [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια,
Βουλγάρω, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | το σανίδι
[Σιρίλι] | η τάβλα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια,
Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | το ταβλί [Ανατολή, Βουλγάρω, Μιαμού]. || Κυπρος: η σανία
[Ψεματισμένος] | η σανιθκιά (μεγάλη) [Γαστριά*] | το σανίδιν [Καραβάς*, Μουτουλλάς] | το σανίιν [Λάπηθος*, Νέο Χωριό] | το σανίν [Άγιος Νικόλαος*, Γαστριά*, Ψεματισμένος] | τα σανίθκια [Καραβάς*, Μουτουλλάς] | τα σανίδκια [Βάσα Κοιλανίου] | οι σανίες [Μουτουλλάς].
σαχνισί || Ρούμελη: του σαχνισί
[Σιάτιστα].
σγουρνί /
κουφιος τοίχος πίσω από τη γωνιά, όπου έπεφτε η στάχτη || Πελοπόννησος: το σγουρνί
[Ρούτσι]. || Ρούμελη: ου παραμάχους [Χρυσή].
σενάζι || Πελοπόννησος: το σενάζι [Αλποχώρι]. || Ρούμελη: του σναζ [Σταγιάδες].
σέντε /
πατάρι-αποθήκη σιτηρών ||
Κυπρος: το σέντε [Λάπηθος*].
σιδάτσια /
λεπτές βέργες από ασπάλαθο - για τη σκεπή || Κυπρος: τα σιδάτσια [Πάνω Λεύκαρα].
σιδεριές || Πελοπόννησος: οι σιδεριές
[Δολιανά]. || Ρούμελη: οι σιδεριές
[Ωραιόκαστρο] | οι σιδηριές [Δραμεσιοί, Χουλιαράδες].
σκάλα (ALE) || Πελοπόννησος: η σκάλα [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι,
Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Θαλάμες,
Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κρέστενα, Λεβίδι, Λυγουριό, Μάλη, Μελιγού, Παραδείσια,
Προάστιο, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια] | α σκα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η σκάλα [Αγία Ευθυμία, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά,
Γραμματικού, Δαύλεια, Δελβινάκι, Δομνίστα, Δολό, Έλατος, Κανάλια, Κουμαρίτσι,
Λιλαία, Μακρινή, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Πηγή, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στυλίδα,
Τιθορέα, Τσαμαντάς, Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα, Ωραιόκαστρο] | η ασκάλα [Θαρούνια, Λιλαία, Μέγαρα,
Μηλίνα] | η σκαλουσά [Σταγιάδες]. || Κρήτη: η σκάλα [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου,
Βρύσες, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος]. || Κυπρος: η σκάλα [Γαστριά*, Έμπα, Καραβάς*,
Λάπηθος*, Μουτουλλάς, Τσάδα, Ψεματισμένος].
σκαλί (ALE) || Πελοπόννησος: το σκαλί [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Γυμνό, Θαλάμες,
Κρέστενα, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Σκεπαστό] | το σκαλοπάτι [Μελιγού,
Προάστιο] | το σκαλουπάτι [Ελληνίτσα] | το σκαλούνι [Βρέσθενα, Κανδήλα, Καστρί, Μάλη, Παραδείσια,
Προάστιο, Ρούτσι, Τρόπαια] | το σκαλούμι [Κανδήλα, Λεβίδι, Τσέρια] | το σκαπάκι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το σκαλί [Άγιος, Άγιος Λουκάς] | του σκαλί [Δαύλεια, Θαρούνια, Κιλελέρ,
Κουμαρίτσι, Μικρό Βουνό, Ραψάνη, Σιάτιστα, Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | το ασκαλοπάτι [Μέγαρα] | του σκαλουπάτ
[Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γραμματικού, Δομνίστα, Δράκεια, Τιθορέα] | η σκαλουπάτα [Καρίτσα] | του μπασαμάκ
[Γέρμας, Σταυροδρόμι]. || Κρήτη: το σκαλοπάτι [Σέλλες] | το σκαλόνι [Κελλάρια, Σέλλες] | το σκαλούνι [Μάρθα]. ||
Κυπρος: το σκαλίν [Καραβάς*, Μουτουλλάς] | το
σκαλοπάτιν [Γαστριά*].
σκαλωσιά || Πελοπόννησος: η σκαλωσιά [Βρέσθενα,
Ρούτσι] | η σκαλωσία [Τσέρια] | το κρεβάτι [Ρούτσι] | ο κρεβάτα [Πέρα
Μέλανα]. || Ρούμελη: η σκαλουσιά
[Γέρμας, Τιθορέα] | η σκαλουσά [Έλατος].
σκεπή (ALE, Buck list)
|| Πελοπόννησος: η σκεπή
[Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός,
Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Καλούσι, Κανδήλα,
Καρυά, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού,
Μυγδαλιά, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ρούτσι, Σκεπαστό] | η στέγη [Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βρέσθενα,
Γυμνό, Δολιανά, Καστρί, Κρέστενα, Λεβίδι, Λεχαινά, Πιάνα, Ρούτσι, Στεμνίτσα] |
η στσιεπή [Τρόπαια] | η στσεπή [Τσέρια] | α στσεπή [Πέρα Μέλανα, Πραστός] | α στσέκη [Πέρα Μέλανα] | α στσέπα
[Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η σκεπή
[Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Θαρούνια, Πηγή, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | η σκιπή [Αγία Ευθυμία, Άγιος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά,
Γραμματικού, Δράκεια, Δαύλεια, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Κανάλια, Κιλελέρ,
Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό
Βουνό, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Στυλίδα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Τιθορέα,
Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | η στσεπή [Μέγαρα] | η σκιπαστή [Σταγιάδες] | η στέγη
[Βράχα, Θαρούνια, Πηγή, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | η στεγ [Άγιος Νικόλαος, Δραμεσιοί, Μασχολούρι, Στυλίδα,
Φαρκαδόνα] | η τσατή [Κουμαρίτσι, Μακρολίβαδο] | η τσιατή (κυρίως ο ξύλινος σκελετός της σκεπής) [Βράχα,
Κανάλια, Καρίτσα, Μασχολούρι, Πάργα, Στυλίδα] | το τσατί [Δολό]
| του τσιατί [Γέρμας, Σιάτιστα] | του τσατί [Έλατος, Μακρολίβαδο, Μηλίνα, Σταγιάδες,
Χουλιαράδες, Χρυσή]. || Κρήτη: η σκεπή
[Βουλγάρω, Μιαμού] | η στεγή [Άγιος Βασίλειος, Άγιος
Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σέλλες] | η γκέμπη [Θεοδώρα]. ||
Κυπρος: η στέγη [Καραβάς*, Μουτουλλάς, Πάνω Λεύκαρα] | η στέη [Βάσα Κοιλανίου] | η στιασιά [Άγιος Νικόλαος*, Μουτουλλάς] | η στιή [Άγιος Νικόλαος*].
σκυλόσπιτο || Πελοπόννησος: το παρακέλι
[Μυγδαλιά]. || Ρούμελη: του σκυλουκάλβου [Δραμεσιοί]
| του κουτάρ [Έλατος] | του κατκό [Σταγιάδες].
σοβάντισμα || Πελοπόννησος: το σοβάντισμα
[Στεμνίτσα] | το σουβάτισμα [Λαγκάδια]. || Ρούμελη: το σοφάτισμα [Πηγή] | του σουφάτσμα
[Γέρμας, Έλατος, Κανάλια] | του σουφάτζμα [Γουριά].
σοβάς || Πελοπόννησος: ο σουβάς
[Μυγδαλιά] | ο σοφάς [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: ο σοφάς [Τσαμαντάς] | ι σοφάς
[Δράκεια] | το γιαγκλί [Μέγαρα].
σουβάντζα /
ράφι στον τοίχο της κάμαρας || Κυπρος: η σουβάντζα
[Άγιος Νικόλαος*, Έμπα, Πάνω Λεύκαρα, Ψεματισμένος].
σοφαλίδικο /
σπίτι με σοφά (πατάρι) || Κρήτη: το σοφαλίδικο [Μιαμού].
σοφάς /
εντοιχισμένο ντουλάπι || Πελοπόννησος: ο σοφάς [Καστρί]. ||
Ρούμελη: ου σουφάς
[Μικρό Βουνό].
σοφάς /
πατάρι για ύπνο || Κρήτη: ο σοφάς [Βώροι].
σοφάς /
χτιστός ή ξύλινος καναπές || Ρούμελη: ου σουφάς [Κιλελέρ, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Πρέβεζα,
Φαρκαδόνα]. || Κρήτη: ο σοφάς [Άγιος
Βασίλειος, Βραχάσι, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].
σοφίτα ||
Πελοπόννησος: η σοφίτα
[Βαλύρα].
σπάλα /
μικρό δωμάτιο με χρήση αποθήκης ή αχυρώνα || Κρήτη: η σπάλα
[Κελλάρια].
σπίτι (ALE, Buck list)
|| Πελοπόννησος: το σπίτι
[Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός,
Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα,
Εξωχώρι, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη,
Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού,
Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό,
Ροζενά, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια,
Φενεός] | το κονάκι [Βρέσθενα, Δολιανά, Σκεπαστό,
Στεμνίτσα, Φενεός] | το κονάτσι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α τσέα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | ο κάλιε [Πέρα Μέλανα] | το καπινικό
[Πέρα Μέλανα] | το καπνικό [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: το σπίτι [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια,
Μέγαρα, Πάργα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του σπιτ [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος,
Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια,
Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι,
Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μεσούντα, Μελισσουργοί, Μηλίνα, Μικρό
Βουνό, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σταγιάδες, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα,
Τσουκαλάδες, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | του σπιτς [Σιάτιστα] | η σπιτοκάθιση [Μέγαρα]
| το κονάτσι [Μέγαρα] | του κουνάκ
[Αμφίκλεια, Μακρινή, Μηλίνα, Στυλίδα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα] | η κούλια [Χουλιαράδες]. ||
Κρήτη: το σπίτι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή,
Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα,
Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι,
Τύλισος] | τα σπίθια [Άγιος Βασίλειος, Άγιος
Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος,
Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το κονάκι [Θεοδώρα]. ||
Κυπρος: το σπίτιν [Άγιος Νικόλαος*, Βάσα Κοιλανίου, Γαστριά*,
Έμπα, Καραβάς*, Λάπηθος*, Μια Μηλιά*, Μουτουλλάς, Νέο Χωριό, Πάνω Λεύκαρα,
Ριζοκάρπασο*, Τσάδα, Ψεματισμένος] | τα σπίθκια
[Άγιος Νικόλαος*, Βάσα Κοιλανίου, Γαστριά*, Έμπα, Καραβάς*, Λάπηθος*, Μια
Μηλιά*, Μουτουλλάς, Πάνω Λεύκαρα, Ψεματισμένος] | τα σπίδκια [Άγιος Νικόλαος*, Λάπηθος*, Πάνω Λεύκαρα] | τα σπίδια [Νέο Χωριό].
σπιτικό || Πελοπόννησος: το σπιτικό [Ελληνίτσα,
Καστρί, Κρέστενα, Λεχαινά, Παραδείσια, Προάστιο, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: το σπιτικό [Θαρούνια, Μασχολούρι, Τσαμαντάς] | του σπιτικό [Άγιος, Στροφυλιά] | του σπιτκό [Πρέβεζα]. ||
Κρήτη: το σπιτικό [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Εμπρόσνερος] | η σπιθιά [Εμπρόσνερος, Σάσαλος, Σιρίλι].
στάβλος (Buck list) || Πελοπόννησος: ο στάβλος [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Κανδήλα, Λυγουριό, Προάστιο, Ρούτσι, Σκεπαστό] | το αχούρι [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Μάλη] | η χαμούζα [Λαγκάδια] | ο τζάρκος [Μελιγού].