Λεξικό θεματικό της λαογραφίας -- 36. διασκέδαση

 

Λεξικό θεματικό της λαογραφίας

36. διασκέδαση

 

Δημήτρης Λιθοξόου

 

 

Για εισαγωγικά και επιμέρους βλ.

Πελοπόννησος: Ρωμαίικα του Μοριά ή διαλεκτικά της Πελοποννήσου

Ρούμελη: Η ρωμαίικη γλώσσα μεταξύ Κορινθιακού και Καστοριάς

Κρήτη: Κρητική Διάλεκτος ή Ρωμαίικα της Κρήτης

Κύπρος: Κυπριακή Διάλεκτος ή Ρωμαίικα της Κύπρου

Ιόνιο: Η ρωμαίικη γλώσσα στα νησιά του Ιονίου

 

αντιπατήματα / σε χορό || Πελοπόννησος: τα αντιπατήματα [Σκεπαστό].

απλή / χορός || Ιόνιο: η απλή [Κέρκυρα].

βαρελότα || Πελοπόννησος: τα βαρελότα [Βαλύρα, Δολιανά, Λυγουριό, Ροζενά] | οι σκάστρες [Άγιος Δημήτριος] | τα τραπακλίκια [Μελιγού] | ρούκες [Ελληνίτσα] | οι στρακατρούκες [Δολιανά, Κρέστενα] || Ιόνιο: τα βαρελότα [Ζάκυνθος, Οθωνοί] | τα μπαρελότα [Ζάκυνθος] | οι τρακατρούκες [Ζάκυνθος, Οθωνοί] | οι στρακαστρούκες [Κατούνα] | τα μάσκουλα [Άγιος Δημήτριος, Ζάκυνθος] | οι φιτιτόκες [Άγιος Δημήτριος] | το σκατσικαβάλι [Κέρκυρα] || Ρούμελη: τα βαριλότα [Αμφίκλεια, Γουριά, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Πλατύστομο, Τιθορέα, Χουλιαράδες] | οι στρακαστρούκις [Λιλαία] | οι τρακατρούκις [Μικρό Βουνό] | τα σκαστούρια [Γουριά, Χρυσοβίτσα] | οι πράκις [Σιάτιστα] || Κύπρος: το μάσκουλον [Καραβάς*, Ψεματισμένος] | οι τσάκρες [Νέο Χωριό].

βάρσι / βαλς || Ιόνιο: το βάρσι [Άγιος Δημήτριος, Ζάκυνθος].

βεγγέρα || Ιόνιο: η βεγγέρα [Ζάκυνθος] || Κρήτη: η αποσπερίδα [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

βόλτα / χορός || Πελοπόννησος: η βόλτα [Μελιγού, Τσέρια] || Ρούμελη: η βόλτα [Μελισσουργοί] || Κρήτη: η βόλτα [Βώροι] | η βόλιτα [Σέλλες].

γαϊτανάκι || Ρούμελη: του γαϊτανάκ [Αγιά, Ραψάνη].

γαργάλημα || Ιόνιο: το γαργάλεμα [Κέρκυρα] | το γαργαλίκημα [Ληξούρι] || Ρούμελη: του γκαντάλμα [Έλατος, Σταγιάδες, Χρυσή].

γιαργητός / χορός || Ιόνιο: το γιαργητό [Άγιος Δημήτριος].

γιορτή (ALE) || Πελοπόννησος: η γιορτή [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός] | το γιορτάσι [Άγιος Δημήτριος, Κάτω Λουσοί, Σκεπαστό] | η γιόρταση [Αμπελιώνα] | α γιορτά [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] || Ιόνιο: η γιορτή [Άγιος Δημήτριος, Αργοστόλι, Αργυράδες, Ασπρογερακάτα, Βαθύ, Βάτος, Γάιος, Ερεικούσα, Ζάκυνθος, Καρδακάτα, Ληξούρι, Μαθράκι, Μαχαιράδο, Μονοπολάτα, Νησάκι, Οθωνοί, Πάγοι, Σκινέας, Σκριπερό, Φισκάρδο] | οι γιορτάδες [Αργοστόλι, Γάιος, Δρυμώνας, Σκινέας, Μονοπολάτα] | τα γιορτάσια [Άγιος Δημήτριος] | η φέστα [Ζάκυνθος] || Ρούμελη: η γιορτή [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Πάργα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | η γιουρτή [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Κανάλια, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Ραψάνη, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | η ιουρτσή [Σιάτιστα] | του γιόρτασμα [Λιλαία, Μακρινή] | του γιουρτάς [Σιάτιστα, Χουλιαράδες] | του γιουρτάσου [Γουριά] | η φέστα [Πάργα] || Κρήτη: η γιορτή [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | οι γιορτάδες [Λαμπιώτες] || Κύπρος: η γιορτή [Άγιος Νικόλαος*, Βάσα Κοιλανίου, Έμπα, Καραβάς*, Λάπηθος*, Μια Μηλιά*, Μουτουλλάς, Νέο Χωριό, Πάνω Λεύκαρα, Τσάδα, Ψεματισμένος].

γιορτοφόρι / ονομαστική γιορτή || Πελοπόννησος: το γιορτοφόρι [Κανδήλα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Σκεπαστό] | το γιορτάσι [Σκεπαστό] | α ονομασία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α νομασία [Πέρα Μέλανα] || Ρούμελη: τα γιουρτάσματα [Μακρινή] | τα γιουρτάσια [Χρυσοβίτσα] | του γιουρτάσου [Γουριά] | τα ουνόματα [Μακρινή].

γλεντζές || Πελοπόννησος: ο γλεντζές [Καλούσι] | ο γλεντζιές [Λαγκάδια] | ο γλετζιές [Ροεινό] || Ιόνιο: ο γλεντζές [Ζάκυνθος] | ο γλεντζής [Ζάκυνθος] | ο γλετζές [Μαχαιράδο] | ο γεγλεντιστής [Κέρκυρα] | ο γουδάμπελος [Γάιος] | ο γουδαμεντόζος [Κέρκυρα] | ο χαροκόπος [Ζάκυνθος, Κέρκυρα, Ληξούρι] || Ρούμελη: ι γλιντζές [Δράκεια] || Κρήτη: ο γλεντζές [Σάσαλος, Σιρίλι] | ο εγλετζές [Ανώγεια].

γλέντι || Πελοπόννησος: το γλέντι [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροζενά, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός] | το γλέγκι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] || Ιόνιο: το γλέντι [Αργοστόλι, Αρμενάδες, Βάτος, Γάιος, Ερεικούσα, Ζάκυνθος, Καρδακάτα, Μαχαιράδο, Μονοπολάτα, Νησάκι, Οθωνοί, Πάγοι, Σκινέας, Φισκάρδο] | το γλεντ [Ασπρογερακάτα, Δρυμώνας, Κατούνα] | το γοδιμέντο [Ζάκυνθος] | το γουδαμέντο [Γάιος, Κέρκυρα] | το γοδερισιό [Κέρκυρα] || Ρούμελη: το γλέντι [Δελβινάκι, Θαρούνια, Πηγή, Σταυροδρόμι, Ωραιόκαστρο] | του γλέντ [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Κανάλια, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μεσούντα, Μηλίνα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες] | του γλιεντ [Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Πρέβεζα] | το γλέντισμα [Θαρούνια, Μέγαρα] | του γλέντιμα [Σταγιάδες] | του ζγκαβαλιό [Χουλιαράδες] || Κρήτη: το γλέντι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το γλεντοκόπημα [Κελλάρια] || Κύπρος: το γλέντιν [Άγιος Νικόλαος*, Βάσα Κοιλανίου, Γαστριά*, Έμπα, Πάνω Λεύκαρα] | τα γλένκια [Ριζοκάρπασο*].

γυροβολιά || Πελοπόννησος: η γυροβολιά [Παραδείσια] | η φούρλα [Λαγκάδια] || Ρούμελη: η γυρουβουλιά [Γουριά, Δομνίστα, Μηλίνα, Σιάτιστα] | η γυρβουλιά [Άγιος Νικόλαος, Δαύλεια, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Σταγιάδες, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες] | η χυρβουλιά [Κουμαρίτσι] | η βρουντάλα [Πάργα] | η ντιβουρλίνγκα [Σταγιάδες] | η φούρλα [Σταγιάδες] | η σφούρλα [Σταγιάδες].

ζεϊμπέκικο / χορός || Κύπρος: ο ζεϊμπέκικος [Βάσα Κοιλανίου].

καλαματιανός / χορός || Ιόνιο: ο καλαματιανός [Άγιος Δημήτριος, Γάιος, Δρυμώνας, Ζάκυνθος, Μονοπολάτα, Σκινέας] | το καλαματιανό [Ερεικούσα, Μαθράκι] || Κρήτη: ο καλαμαθιανός [Σάσαλος].

καλαμπούρι || Πελοπόννησος: το καλαμπούρι [Βεργαδαίικα, Καλούσι, Λεβίδι, Μάλη, Ρούτσι, Τσέρια] || Ιόνιο: το καλαμπούρι [Ερεικούσα, Ζάκυνθος] || Ρούμελη: το καλαμπούρι [Δολό, Τσαμαντάς] | του καλαμπούρ [Αμφίκλεια, Γουριά, Σταγιάδες] | του μουαμπέτ [Κανάλια, Χρυσή] || Κρήτη: το καλαμπούρι [Τύλισος].

καντρίλιες / χορός || Ιόνιο: οι καντρίλιες [Ζάκυνθος, Μονοπολάτα, Οθωνοί] | οι κουαντρίλιες [Άγιος Δημήτριος, Ζάκυνθος] | οι μπαλέτες [Κέρκυρα].

καρναβάλι || Πελοπόννησος: το καρναβάλι [Πέρα Μέλανα] | τα καρνάβαλα [Κρέστενα] || Ιόνιο: το καρναβάλι [Γάιος, Ζάκυνθος, Μαχαιράδο, Οθωνοί] || Ρούμελη: του καρναβάλ [Αγιά, Αμφίκλεια, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Μικρό Βουνό, Σιάτιστα, Φαρκαδόνα] | ου μπούμπαρους [Χρυσή] | τα μπουμπουσιάρια [Σιάτιστα] | τα φόβια [Σιάτιστα] | τα λουγκατσιάρια [Αγία Παρασκευή, Έλατος].

καρνάβαλος / το ομοίωμα || Ιόνιο: ο καρνάβαλος [Γάιος, Ζάκυνθος, Κέρκυρα, Οθωνοί].

καρσιλαμάς / χορός || Κύπρος: ο καρτζιλαμάς [Βάσα Κοιλανίου, Γαστριά*].

κέφι || Πελοπόννησος: το κέφι [Αμπελιώνα, Βεργαδαίικα, Κανδήλα, Κρέστενα, Παραδείσια, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό] || Ιόνιο: το κέφι [Ζάκυνθος, Ληξούρι] | ο μπερδές [Γάιος] || Ρούμελη: το κέφι [Μέγαρα, Πάργα, Τσαμαντάς] | του κεφ [Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Έλατος, Κανάλια, Λιλαία, Μασχολούρι, Τιθορέα, Φαρκαδόνα] | η αλεγρία [Μέγαρα] || Κρήτη: το κέφι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Μιαμού, Σάσαλος, Σιρίλι] || Κύπρος: το κέφιν [Έμπα, Νέο Χωριό].

κολομπίνα || Ιόνιο: η κολομπίνα [Ζάκυνθος].

κουντούρα / η τελευταία θέση στη σειρά των χορευτών || Κρήτη: η κουντούρα [Ανατολή].

κουτσός / χορός || Ιόνιο: ο κουτσός [Μονοπολάτα, Σκινέας].

κωλοκαθιά / βαθύ κάθισμα σε χορό || Πελοπόννησος: η κωλοκαθιά [Σκεπαστό].

λαμπουρδία / μεγάλη πυρά σε αλάνα, που γύρω της συγκεντρώνονται οι κάτοικοι του τόπου και γιορτάζουν σύμφωνα με κάποιο έθιμο || Ιόνιο: η λαμπάδα [Καρδακάτα, Ληξούρι, Μονοπολάτα] | η λαμπάτα [Γάιος, Κέρκυρα] | η λουμπάρδα [Άγιος Δημήτριος] , Ζάκυνθος | η λουμπαρδία [Ζάκυνθος] | η λαμπατίνα [Αργυράδες, Γάιος, Κέρκυρα, Νησάκι, Πάγοι, Σκριπερό] | τα λάμπαντα [Βαθύ] | τα λάπατα [Ερεικούσα, Οθωνοί] || Ρούμελη: η λαμπουρδία [Μέγαρα] | η λαμπατίνα [Πάργα] | η μπουμπούνα [Αγία Ευθυμία] | η μπαρμπανότα (τις Αποκριές) [Μικρό Βουνό] | του χέι (τις Αποκριές) | η κλαδαριά [Σιάτιστα] | η αλαγούζια [Δραμεσιοί] || Κρήτη: η λαμπούρα [Θεοδώρα] || Κύπρος: η λαμπρατζιά [Γαστριά*, Νέο Χωριό].

λανσιέδες / χορός || Ιόνιο: οι λασιέδες [Μονοπολάτα].

λανσιέριδες / χορός || Ιόνιο: οι λανσιέριδες [Άγιος Δημήτριος].

μαζούρκα / χορός || Ιόνιο: η ματζούρκα [Άγιος Δημήτριος, Ζάκυνθος, Μονοπολάτα, Οθωνοί].

μάσκα / σε καρναβάλι || Ιόνιο: η μάσκα [Ζάκυνθος] | η μπαρμπούτα [Βαθύ, Ζάκυνθος, Μονοπολάτα] | το μουζέτο [Γάιος, Κέρκυρα, Πάγοι] | το κουκουγέρι [Αργυράδες] | οι μουσούδες [Μαθράκι] | οι μουτσούνες [Οθωνοί] || Ρούμελη: η μουτσούνα [Δελβινάκι].

μασκαράς || Πελοπόννησος: ο μασκαράς [Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Κανδήλα, Καστρί, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μελιγού, Πιάνα, Ρούτσι, Σπαρτιά, Τσέρια] | η μπούλα [Άγιος Δημήτριος, Λαγκάδια, Λεχαινά, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | η μπαρμπούτα [Βεργαδαίικα, Στεμνίτσα] | ο μασκαράς [Πέρα Μέλανα, Τυρός] || Ιόνιο: ο μασκαράς [Βαθύ, Δρυμώνας, Κατούνα] | οι μάσκαρες [Άγιος Δημήτριος, Ζάκυνθος, Καρδακάτα, Μαχαιράδο, Οθωνοί] | οι μασκάροι [Γάιος] | οι μασκαρότοι [Γάιος] | οι μασκαράδες [Μαθράκι, Οθωνοί] || Ρούμελη: ο μασκαράς [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Μέγαρα, Πηγή, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | ου μασκαράς [Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Πλατύστομο, Σιάτιστα, Στυλίδα, Τιθορέα] | ου μουσκαράς [Άγιος] | η μπούλα [Γουριά, Γραμματικού, Δομνίστα, Στροφυλιά, Φαρκαδόνα, Χρυσοβίτσα] | η μπαρμπούτα [Χρυσοβίτσα] | του μασκαριό [Αγία Ευθυμία] | ι ρουγκατσάρς [Κανάλια] | τα ρουγκάτσια [Μασχολούρι] | του ρουκατσάρ [Σταγιάδες] | του λουκατσάρ [Σταγιάδες] || Κρήτη: η μασκάρα [Άγιος Γεώργιος] | οι μασκαράδες [Ανώγεια, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες] | οι μασκάρες [Θεοδώρα] || Κύπρος: ο μασκαράς [Πάνω Λεύκαρα] | οι μάσκες [Έμπα, Νέο Χωριό].

μασκαρέματα || Πελοπόννησος: τα μασκαρέματα [Ρούτσι, Σκεπαστό] || Ιόνιο: οι μασκαρίες [Μονοπολάτα] | η μάσκαρα [Αργοστόλι] || Ρούμελη: τα μασκαρέματα [Γέρμας, Μηλίνα, Χουλιαράδες].

μασκαρίνα || Ιόνιο: η μασκαρίνα [Βαθύ] | η μάσκαρα [Ζάκυνθος].

μέντα / ποτό || Ιόνιο: η μέντα [Ζάκυνθος] | το φλουσκουνοράκι [Άγιος Δημήτριος, Ζάκυνθος] | το διασμοράκι [Ζάκυνθος].

μεσαρίτης / χορός || Κρήτη: ο μεσαρίτης [Άγιος Γεώργιος].

μπάλος / χορός || Ιόνιο: ο μπάλος [Βαθύ, Γάιος, Ζάκυνθος, Μονοπολάτα, Σκινέας] || Κύπρος: ο πάλος [Βάσα Κοιλανίου].

ξεφάντωμα || Ιόνιο: το ξεφάντωμα [Ζάκυνθος] || Ρούμελη: του ξιφάντουμα [Μηλίνα] || Κρήτη: το ξεφάντωμα [Εμπρόσνερος] | η ξεφάντωση [Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

πανηγύρι (ALE) || Πελοπόννησος: το πανηγύρι [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Εξωχώρι, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός] | το πανηγύζι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το πανεγύζι [Πέρα Μέλανα] || Ιόνιο: το πανηγύρι [Άγιος Δημήτριος, Βαθύ, Βάτος, Γάιος, Ερεικούσα, Ζάκυνθος, Κέρκυρα, Ληξούρι, Μαθράκι, Μονοπολάτα, Νησάκι, Οθωνοί, Σκινέας, Φισκάρδο] | το πανγύρ [Δρυμώνας] | το ρουσάλι [Γάιος] || Ρούμελη: το πανηγύρι [Δελβινάκι, Θαρούνια, Μέγαρα, Πάργα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του παγκύρ [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αμφίκλεια, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δράκεια, Κανάλια, Κιλελέρ, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Πλατύστομο, Ραψάνη] | του παγύρ [Τιθορέα] | του πανγύρ [Αμφίκλεια, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Κουμαρίτσι, Μελισσουργοί, Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες] | του πανγκύρ [Ραψάνη, Χρυσοβίτσα] | του πανηγύρ [Γουριά, Έλατος, Στυλίδα] | του παναΰρ [Γέρμας, Σιάτιστα] || Κρήτη: το πανηγύρι [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | το πανεγύρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια] | τα παναγύρι [Μιαμού] | το αγομήσι [Θεοδώρα] || Κύπρος: το πανηγύριν [Πάνω Λεύκαρα] | το παναΰριν [Καραβάς*, Μουτουλλάς, Νέο Χωριό, Ριζοκάρπασο*, Τσάδα] | τα παναΰρκα [Άγιος Νικόλαος*, Καραβάς*, Μουτουλλάς, Ψεματισμένος].

πείραγμα / καζούρα || Ρούμελη: το πείραγμα [Δελβινάκι] || Κρήτη: τα πειράγματα [Ανατολή, Βουλγάρω, Σάσαλος].

πεντοζάλης / χορός || Κρήτη: ο πεντοζάλης [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | ο σιγανός [Βρύσες].

πηδηχτός / χορός || Ρούμελη: ο πηδηχτός [Δελβινάκι] || Κρήτη: ο πηδηχτός [Άγιος Γεώργιος] | ο πηδηκτός [Βρύσες, Λαμπιώτες].

πιοτό / ποτό || Πελοπόννησος: το πιοτό [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Εξωχώρι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Παραδείσια, Προάστιο, Ρούτσι, Φενεός] | το πιόμα [Σπαρτιά] | το πιοτέ [Πέρα Μέλανα] | το γκιτέ [Πέρα Μέλανα] || Ιόνιο: το πιοτό [Άγιος Δημήτριος, Αρμενάδες, Ασπρογερακάτα, Γάιος, Ζάκυνθος, Καλιπάδο, Κοιλιωμένος, Ληξούρι, Μαχαιράδο, Μονοπολάτα, Σκινέας, Φισκάρδο] | το πιοτί [Γάιος, Δρυμώνας] | το πότι [Ζάκυνθος] | τα πιοτά [Οθωνοί] || Ρούμελη: το πιοτό [Θαρούνια, Μέγαρα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς] | του πιουτό [Αγιά, Αγία Παρασκευή, Γουριά, Λιλαία, Μακρινή, Μεσούντα, Στυλίδα, Χουλιαράδες] | το πιοτί [Τσαμαντάς] | του πιουτί [Βράχα] | το πιόμα [Πάργα] || Κρήτη: το πιοτό [Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | το πιοτί [Άγιος Βασίλεος] || Κύπρος: το πιοτόν [Έμπα] | το πκιοτόν [Μουτουλλάς].

πλάκα || Ιόνιο: η πλάκα [Άγιος Δημήτριος, Βαθύ, Μονοπολάτα, Φισκάρδο].

πόλκα / χορός || Ιόνιο: η πόρκα [Άγιος Δημήτριος, Ζάκυνθος, Μονοπολάτα, Οθωνοί] || Κρήτη: η πόλκα [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα] || Κύπρος: η πόρκα [Βάσα Κοιλανίου].

προγιόρτι / τα προεόρτια || Πελοπόννησος: το προγιόρτι [Τσέρια].

ρουγκατσάρια / έθιμο με χορό και μασκαρέματα μεταξύ Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς || Ρούμελη: τα ρουγκατσάρια [Μικρό Βουνό].

σαρτατό / χορός || Ιόνιο: το σαρτατό [Ερεικούσα].

σούστα / χορός || Κρήτη: η σούστα [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] || Κύπρος: η σούστα [Άγιος Νικόλαος*, Βάσα Κοιλανίου].

σταυρωτό / χορός || Ιόνιο: το σταυρωτό [Ερεικούσα, Μαθράκι].

συρτός / χορός || Ιόνιο: ο συρτός [Άγιος Δημήτριος, Αρμενάδες, Γάιος, Δρυμώνας, Ερεικούσα, Ζάκυνθος, Οθωνοί, Σκινέας, Φισκάρδο] | το συρτό [Κέρκυρα, Ληξούρι] || Ρούμελη: ο συρτός [Δελβινάκι, Μηλίνα] | του συρτό [Έλατος, Λιλαία, Μεσούντα] | συρτό [Μακρινή] || Κρήτη: ο συρτός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Λαμπιώτες] | ο σερτός [Βρύσες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] || Κύπρος: ο συρτός [Άγιος Νικόλαος*, Βάσα Κοιλανίου, Έμπα].

τραπέζι / επίσημο γεύμα ή δείπνο || Πελοπόννησος: το τραπέζι [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια, Προάστιο, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] || Ιόνιο: το τραπέζι [Άγιος Δημήτριος, Αργοστόλι, Βάτος, Γάιος, Ερεικούσα, Ζάκυνθος, Καρδακάτα, Κοιλιωμένος, Ληξούρι, Μαχαιράδο, Μονοπολάτα, Νησάκι, Οθωνοί, Σκινέας] | το τραπέζ [Δρυμώνας] || Ρούμελη: το τραπέζι [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του τραπέζ [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στυλίδα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] || Κρήτη: το τραπέζι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] || Κύπρος: το τραπέζιν [Άγιος Νικόλαος*, Βάσα Κοιλανίου, Καραβάς*, Λάπηθος*, Μουτουλλάς, Νέο Χωριό, Πάνω Λεύκαρα, Ψεματισμένος].

τσακίσματα / κουνήματα στο χορό || Πελοπόννησος: τα τσακίσματα [Σκεπαστό] || Ιόνιο: τα τσακίσματα [Ζάκυνθος].

τσαλιμάκια / στο χορό || Πελοπόννησος: τα τσαλιμάκια [Λαγκάδια, Σκεπαστό] || Ιόνιο: τα τσαλίμια [Μονοπολάτα, Σκινέας] || Ρούμελη: τα τσαλιμάκια [Πάργα] | τα τσικλιμάκια [Κανάλια] | το τσιαλούμι [Μέγαρα] | τα τσιαλίμια [Αμφίκλεια] || Κρήτη: τα ταλίμια [Βρύσες].

τσάμικος / χορός || Ιόνιο: ο τσάμικος [Δρυμώνας, Σκινέας, Φισκάρδο] | ο τσιάμικος [Γάιος] | το τζάμικο [Ζάκυνθος] | τα τσάμκα [Ασπρογερακάτα].

τσαττίσματα / διαγωνισμός με ομοιοκατάληκτα δίστιχα || Κύπρος: τα τσαττίσματα [Νέο Χωριό].

φαγοπιοτά || Κρήτη: τα φαγοπιοτά [Κελλάρια].

φαγοπότι || Πελοπόννησος: το φαγοπότι [Βρέσθενα, Εξωχώρι, Κανδήλα, Κρέστενα, Λυγουριό, Ρούτσι, Στεμνίτσα, Τσέρια] || Ιόνιο: το φαγοπότι [Ζάκυνθος, Φισκάρδο] | το φαοπότι [Ζάκυνθος] | η φαοποτούρα [Ζάκυνθος] | το φαομπούτσι [Ζάκυνθος] | το τσιμπούσι [Ζάκυνθος] | το ζέφκι [Γάιος, Ζάκυνθος] || Ρούμελη: το φαγοπότι [Τσαμαντάς] | του φαγουπότ [Κανάλια, Μακρινή, Στροφυλιά, Τιθορέα] | το ζιαφέτι [Πάργα] | του ζιαφέτ [Γέρμας, Έλατος, Καρίτσα, Μακρινή, Μακρολίβαδο] | του ζαφέτ [Χρυσή] | του ζιαφέτς [Σιάτιστα] | του διαφέτ [Αμφίκλεια] | του βζουκουπιό [Κανάλια] | του ντζιουμπούζ [Σιάτιστα] || Κρήτη: το φαγοπότι [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βραχάσι, Σάσαλος] | τα φαγοπόθια [Σιρίλι] | η φαγοπιοτούρα [Κελλάρια] | το ζιαφέντι [Τύλισος] | το ζέφκι [Μάρθα] | το ραέτι [Εμπρόσνερος] || Κύπρος: το ζιαφέττιν [Γαστριά*].

φάρσα || Πελοπόννησος: η φάρσα [Λεβίδι] || Ιόνιο: η φάρσα [Ερεικούσα, Νησάκι] | η μπέρτα [Πάγοι] | η μπρέκια [Ζάκυνθος] | η μπαρτζολέτα [Κέρκυρα] | η μπέρτα [Γάιος, Κέρκυρα] || Ρούμελη: η φάρσα [Μεσούντα].

φιγούρα / χορού || Πελοπόννησος: η φιγούρα [Άγιος Δημήτριος, Αρχαία Φενεός, Βρέσθενα, Λυγουριό, Μαγούλα, Στεμνίτσα] || Ιόνιο: η φιγούρα [Μονοπολάτα] || Ρούμελη: η φιγούρα [Γουριά, Δελβινάκι, Μακρινή, Πρέβεζα, Χουλιαράδες] | τα καμάκια [Μηλίνα].

φιέστα || Ιόνιο: η φιέστα [Άγιος Δημήτριος, Ζάκυνθος, Νησάκι] | η φέστα [Βαθύ, Νησάκι] | το φεστίνι [Ζάκυνθος, Κέρκυρα].

φούρλες / περιστροφές του χορευτή γύρω από τον εαυτό του || Πελοπόννησος: οι φούρλες [Αμπελιώνα, Κανδήλα, Λεβίδι, Σκεπαστό] | οι φίρλες [Δολιανά] || Ρούμελη: οι φούρλις [Έλατος, Σιάτιστα, Χρυσή].

χορός || Πελοπόννησος: ο χορός [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια, Πιάνα, Προάστιο, Ροζενά, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τσέρια, Φενεός] | ο χορέ [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] || Ιόνιο: ο χορός [Άγιος Δημήτριος, Αργοστόλι, Αργυράδες, Αρμενάδες, Βάτος, Γάιος, Δρυμώνας, Ερεικούσα, Ζάκυνθος, Μαθράκι, Καλιπάδο, Μονοπολάτα, Μαχαιράδο, Νησάκι, Οθωνοί, Πάγοι, Σκινέας, Φισκάρδο] | ο μπάλος [Ζάκυνθος] || Ρούμελη: ο χορός [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Πάργα, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | ου χουρός [Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | ι χουρός [Αγιά, Δράκεια, Κανάλια, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Φαρκαδόνα] | χουρός [Ραψάνη] || Κρήτη: ο χορός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] || Κύπρος: ο χορός [Άγιος Νικόλαος*, Βάσα Κοιλανίου, Γαστριά*, Έμπα, Μουτουλλάς, Νέο Χωριό, Πάνω Λεύκαρα, Τσάδα].

χωρατό / αστείο || Πελοπόννησος: το μέτουρο [Κρέστενα] || Ιόνιο: το χωρατό [Ζάκυνθος] || Ρούμελη: το χωρατό [Μέγαρα] | του χουρατό [Μηλίνα] | το μέταρο [Μέγαρα] | του μασλάτ [Έλατος, Κανάλια, Σταγιάδες, Χρυσή] | του μασλάτς [Σιάτιστα] | ο σιακάς [Πάργα, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | ου σακάς [Έλατος, Χουλιαράδες, Χρυσή] | ου σιακάς [Σιάτιστα] | του σιακάδ [Σιάτιστα] | του κασμέρ [Σιάτιστα] | του μαλιμάτ [Έλατος] | τα χόσκα [Έλατος] | τα χουσμέτια [Έλατος] || Κρήτη: τα χωρατά [Παλαιοχώρα] | ο χωρατάς [Ανατολή, Βρύσες] | οι χωρατάδες [Ανατολή].