Λεξικό θεματικό της λαογραφίας -- 48. αταξινόμητα

 

 

Λεξικό θεματικό της λαογραφίας

48. αταξινόμητα

 

Δημήτρης Λιθοξόου

 

 

Για εισαγωγικά και επιμέρους βλ.

Πελοπόννησος: Ρωμαίικα του Μοριά ή διαλεκτικά της Πελοποννήσου

Ρούμελη: Η ρωμαίικη γλώσσα μεταξύ Κορινθιακού και Καστοριάς

Κρήτη: Κρητική Διάλεκτος ή Ρωμαίικα της Κρήτης

Κύπρος: Κυπριακή Διάλεκτος ή Ρωμαίικα της Κύπρου

 

αγαρηνός || Πελοπόννησος: ο αγαρηνός [Προάστιο].

αγώνας || Πελοπόννησος: ο αγώνας [Βεργαδαίικα, Καστρί, Τρόπαια]. || Ρούμελη: ο αγώνας [Ραψάνη].

αδειά / ελεύθερος χρόνος || Πελοπόννησος: η αδειά [Σκεπαστό]. || Ρούμελη: η αδειά [Έλατος, Γραμματικού, Σταγιάδες] | η άδια [Γέρμας, Χρυσή] | του αραλίκ [Έλατος].

αλετρόδεμα / τρόπος δεσίματος || Κρήτη: το αλετρόδεμα [Κελλάρια].

αλευρίλα / μυρουδιά || Ρούμελη: η αλευρίλα [Δελβινάκι].

αλήθεια (Buck list) || Πελοπόννησος: η αλήθεια [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Γυμνό, Δολιανά, Κανδήλα, Καρυά, Λυγουριό, Μαγούλα, Ρούτσι, Σκεπαστό, Τσέρια] | α αλήθα [Πέρα Μέλανα] | α αλήιθα [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η αλήθεια [Άγιος Νικόλαος, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δελβινάκι, Δραμεσιοί, Μακρινή, Μασχολούρι, Πηγή, Πλατύστομο, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Τσαμαντάς, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | η αλήθκια [Κανάλια] | η αλήτια [Μηλίνα] | η ισάδα [Έλατος]. || Κρήτη: η αλήθεια [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βώροι, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος]. || Κυπρος: η αλήθκεια [Καραβάς*, Μια Μηλιά*, Μουτουλλάς, Πάνω Λεύκαρα, Ριζοκάρπασο*, Τσάδα].

άλλαγμα  || Κυπρος: το άλλαμαν [Άγιος Νικόλαος*] | η αλλαή [Ριζοκάρπασο*].

ανάγκη (Buck list) || Πελοπόννησος: η ανάγκη [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Ελάτη, Καρυά, Κρέστενα, Λεβίδι, Μάλη, Μελιγού, Φενεός] | η ανάτζη [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η ανάγκη [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Πάργα, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | η ανάτζη [Μέγαρα] | η ανάγκ [Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μεσούντα, Μηλίνα, Πρέβεζα, Ραψάνη, Στυλίδα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες] | η ανάξ [Αμφίκλεια] | ο ιχτιτζάς [Πάργα]. || Κρήτη: η ανάγκη [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι]. || Κυπρος: η ανάγκη [Καραβάς*, Ψεματισμένος].

αναγόρια / κοκολογία || Ρούμελη: η αναγόρια [Τσαμαντάς].

αναδουλειά  || Κυπρος: η αστοσιά [Καραβάς*].

ανακατωσούρα (Buck list) || Πελοπόννησος: η ανακατωσούρα [Αλποχώρι, Κρέστενα]. || Ρούμελη: η ανακατουσούρα [Κουμαρίτσι].

αναμπουμπούλα || Ρούμελη: η αναμπουμπούλα [Πάργα, Σιάτιστα].

ανάπαμα / ξεκούραση || Ρούμελη: του ανάπαμα [Λιλαία] | ο ανασμός [Πηγή]. || Κρήτη: η ανάπαψη [Ανατολή, Κελλάρια] | η αναπαή [Εμπρόσνερος]. || Κυπρος: η άνεση [Καραβάς*].

αναποδιά || Πελοπόννησος: η αναποδιά [Κρέστενα] | α αναποδία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α αναποϊδία [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η αναπουδιά [Γέρμας, Μακρινή, Στυλίδα, Χουλιαράδες]. || Κρήτη: η αναποδιά [Παλαιοχώρα] | η ατσιποδιά [Σάσαλος] | η κατσιποδιά [Ανώγεια, Θεοδώρα].

ανεμοδουλειές / προχειροδουλειές || Κρήτη: οι ανεμοδουλειές [Άγιος Βασίλειος].

ανημπόρια || Ρούμελη: η ανημπόρια [Πάργα] | η ανεμπόρια [Πάργα]. || Κρήτη: η ανημποριά [Άγιος Βασίλειος].

ανθρωπιά || Κρήτη: η αθρωπιά [Ανώγεια, Εμπρόσνερος].

ανορεξιές || Πελοπόννησος: οι ανορεξές [Προάστιο] | α ανορεξία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η ανορεξία [Άγιος Λουκάς, Μέγαρα]. || Κρήτη: η ανορεξιά [Σάσαλος].

αντάμωση / συνάντηση || Πελοπόννησος: η αντάμωση [Δολιανά, Κανδήλα]. || Ρούμελη: η αντάμους [Άγιος Νικόλαος, Έλατος, Μηλίνα].

αντέτι / έθιμο || Πελοπόννησος: το αντέτι [Αμπελιώνα, Κρέστενα] | το ζακόνι [Κανδήλα, Πέρα Μέλανα] | το αντέκι [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: το αντέτι [Δελβινάκι, Πάργα] | του αντέτ [Γέρμας, Έλατος, Κανάλια] | του ατζέτς [Σιάτιστα] | το ζακόνι [Μέγαρα, Πάργα] | του ζακόν [Έλατος, Κανάλια, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Στροφυλιά, Χρυσή] | το ζανάτι [Δελβινάκι] | η γκαντιμή [Τσαμαντάς]. || Κρήτη: το αντέτι [Άγιος Βασίλειος, Βώροι]. || Κυπρος: το ατέττιν [Βάσα Κοιλανίου].

αξαμονή / διανυκτέρευση || Κρήτη: η αξαμονή [Άγιος Γεώργιος].

άπλωμα || Κρήτη: το πλώσιμο [Άγιος Γεώργιος]. || Κυπρος: το άπλωμαν [Άγιος Νικόλαος*, Καραβάς*].

απομεινάρια || Πελοπόννησος: τα απομεινάρια [Θαλάμες, Κρέστενα]. || Κρήτη: τα απομεινάρια [Ανώγεια].

απόπλυμα || Κρήτη: τα αποπλυσίδια [Θεοδώρα].

απόφαση || Ρούμελη: η απόφαση [Πάργα, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | η απόφας [Αγία Παρασκευή, Δραμεσιοί] | ο καραρναμές [Πάργα]. || Κρήτη: η απόφαση [Άγιος Γεώργιος].

άρνηση || Ρούμελη: η άρνηση [Σταυροδρόμι].

αρώματα || Πελοπόννησος: οι μυρουδιές [Βρέσθενα].

ασβεστόνερο || Πελοπόννησος: το ασβεστόνερο [Βρέσθενα].

ασπράδα / λευκότητα || Κρήτη: η ασπράδα [Σάσαλος].

ασπράδι || Πελοπόννησος: το ασπράδι [Βρέσθενα, Ροεινό, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: το ασπράδι [Θαρούνια] | του ασπράδ [Κουμαρίτσι, Σιάτιστα, Στροφυλιά]. || Κρήτη: το ασπριλάδι [Μάρθα].

ασπρίλα || Πελοπόννησος: η ασπρίλα [Άγιος Δημήτριος]. || Ρούμελη: η ασπρίλα [Κουμαρίτσι] | η ασπράδα [Αγιά]. || Κρήτη: τα ασπριλάδια [Θεοδώρα].

άσπρισμα || Πελοπόννησος: το άσπρισμα [Στεμνίτσα]. || Κρήτη: το άσπρισμα [Άγιος Γεώργιος].

αστοχιά / αποτυχία || Κρήτη: η αστοχιά [Μάρθα, Σέλλες].

ατσάλι || Πελοπόννησος: το ατσάλι [Προάστιο, Προάστιο, Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: του ατσάλ [Κανάλια, Στυλίδα] | το τσελίκι [Πάργα] | του τσιουλίκ [Γέρμας, Σιάτιστα] | του τσουλίκ [Έλατος]. || Κρήτη: το ατσάλι [Μάρθα]. || Κυπρος: το αρσάλιν [Μουτουλλάς].

αφαγία || Πελοπόννησος: η αφαΐα [Ρούτσι] | η αναφαγιά [Άγιος Δημήτριος] | α αναφαγία [Πραστός]. || Ρούμελη: η αναφαγιά [Δράκεια].

αφορμή || Ρούμελη: η αφουρμή [Αγία Ευθυμία]. || Κρήτη: η αφορμή [Μάρθα, Σέλλες, Σιρίλι] | το πάτημα [Σάσαλος].

βαπόρι || Πελοπόννησος: το παπόρι [Τσέρια]. || Ρούμελη: του βαπόρ [Άγιος] | το παπόρι [Πάργα] | του παπόρ [Μεσούντα] | του παμπόρ [Έλατος]. || Κρήτη: το παπόρι [Παλαιοχώρα]. || Κυπρος: το παμπόριν [Μια Μηλιά*, Ριζοκάρπασο*] | τα παμπόρκα [Άγιος Νικόλαος*].

βαρβατίλα / δυσοσμία αρσενικών ζώων || Κρήτη: η θρασά [Ανατολή].

βάρδια || Πελοπόννησος: η βάρδια [Άγιος Δημήτριος, Κανδήλα] | η σκάντζα [Δολιανά]. || Ρούμελη: η βάρδια [Αμφίκλεια, Πάργα].

βαριεστημάρα || Ρούμελη: η βαριεστημάρα [Πηγή].

βαρυστομαχιά || Κρήτη: η στομαχιά [Μιαμού].

βάσανα (Buck list) || Πελοπόννησος: τα βάσανα [Αμπελιώνα, Γυμνό, Δολιανά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Μαγούλα, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | τα παιδέματα [Κρέστενα] | η παιδεμάρα [Αρχαία Φενεός] | η παίδεψη [Μυγδαλιά]. || Ρούμελη: τα βάσανα [Αγιά, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Γέρμας, Γουριά, Δελβινάκι, Δομνίστα, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μέγαρα, Μηλίνα, Πάργα, Σιάτιστα] | οι γκαϊλέδις [Γέρμας] | τα ντιρλίκια [Γέρμας] | η παίδιψ [Μηλίνα] | η πιδιμάρα [Βράχα, Πλατύστομο, Σταγιάδες] | ου πιδιμός [Χουλιαράδες] | τα πιδέματα [Πρέβεζα] | το ντάντανο [Μέγαρα] | η λεγνία [Μέγαρα]. || Κρήτη: τα βάσανα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι] | η παιδομή [Άγιος Γεώργιος]. || Κυπρος: τα βάσανα [Άγιος Νικόλαος*, Καραβάς*, Λάπηθος*, Μουτουλλάς, Νέο Χωριό, Ριζοκάρπασο*].

βασίλειο || Πελοπόννησος: το βασίλειο [Άγιος Δημήτριος, Δολιανά, Εξωχώρι, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: το βασίλειο [Πηγή, Τσαμαντάς] | του βασίλειου [Γέρμας, Γουριά, Σιάτιστα, Τιθορέα] | το κράλι [Πάργα] | το ρένιο [Πάργα]. || Κυπρος: το βασίλειον [Λάπηθος*, Μουτουλλάς, Πάνω Λεύκαρα].

βάψιμο / του σίδερου || Πελοπόννησος: το βάψιμο [Αλποχώρι, Βρέσθενα, Κανδήλα, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α βαθή [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: του βάψμου [Δραμεσιοί].

βερβελιδέ / η μυρουδιά της βιρβιλιάς (κακαρέντζας) || Κρήτη: η βερβελιδέ [Αποδούλου].

βιδέλο / μοσχαρίσιο κρέας ή δέρμα || Πελοπόννησος: το βιδέλο [Κανδήλα, Κρέστενα, Προάστιο]. || Ρούμελη: του βδέλου [Αγία Ευθυμία].

βίζιτα / επίσκεψη || Πελοπόννησος: η βίζιτα [Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: η βίζιτα [Έλατος, Μακρολίβαδο, Πάργα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Σταγιάδες] | η βίζιντα [Ωραιόκαστρο] | η βίζντα [Πάργα] | η βίζτα [Πάργα, Χουλιαράδες] | η βίζδα [Δαύλεια, Κανάλια]. || Κυπρος: η βίζιτα [Μουτουλλάς].

Βλάχα / βλαχόφωνη || Ρούμελη: η Βλάχα [Ωραιόκαστρο] | η βλάχισα [Σταυροδρόμι].

Βλάχος / βλαχόφωνος || Ρούμελη: ο Βλάχος [Δελβινάκι, Πάργα, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | ου Βλάχους [Γουριά, Χουλιαράδες].

βοϊδίλα / η μυρωδιά του βοϊδιού || Ρούμελη: η βοϊδίλα [Δελβινάκι].

βοϊδόδερμα || Πελοπόννησος: το βοϊδόδερμα [Κρέστενα].

βουβαλοτόμαρο || Πελοπόννησος: το βουβαλοτόμαρο [Σκεπαστό].

βουλή / θέληση || Πελοπόννησος: η βουλή [Κανδήλα] | α βουλή [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η βουλή [Γέρμας, Σιάτιστα]. || Κρήτη: η βουλή [Ανατολή, Τύλισος]. || Κυπρος: η βουλή [Άγιος Νικόλαος*, Μια Μηλιά*, Ριζοκάρπασο*, Τσάδα].

βουρκίλα || Πελοπόννησος: η βουρκίλα [Δολιανά].

βρεσίμιο / εύρημα || Κρήτη: το βρεσίμιο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι] | το βροσίμιο [Μιαμού] | το βρεσίμι [Τύλισος] | το βρωτίκιο [Εμπρόσνερος, Σάσαλος].

γαϊδουρόγαλο || Πελοπόννησος: το γαϊδουρόγαλο [Κρέστενα, Ρούτσι, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: του γαϊδουλόγαλα [Αμφίκλεια, Μέγαρα] | του γαϊδουρόγαλου [Άγιος Νικόλαος, Γραμματικού] | του γουμαρόγαλου [Δράκεια, Μελισσουργοί, Πρέβεζα, Στροφυλιά] | του γμαρόγαλου [Κουμαρίτσι, Λιλαία].

γαϊδουροτόμαρο || Πελοπόννησος: το γαϊδουροτόμαρο [Μάλη].

γάνα / σκουριά χαλκού || Πελοπόννησος: η γανίλα [Άγιος Δημήτριος] | η αγανίκλα [Κανδήλα] | α αγανία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το αλτίνι [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | το αγάνιασμα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η γάνα [Γουριά, Έλατος, Κανάλια, Μελισσουργοί, Πρέβεζα].

γάνωμα || Πελοπόννησος: το γάνωμα [Λυγουριό] | το αγάνωμα [Κανδήλα] | το αγάνισμα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το γάνουμα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: του γάνουμα [Έλατος, Κανάλια] | του αγάνουμα [Γέρμας] | του καλάισμα [Πάργα, Χουλιαράδες].

γαργάρα || Πελοπόννησος: η γαργάρα [Δολιανά, Λυγουριό, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: η γαργάρα [Γέρμας, Τιθορέα]. || Κρήτη: η γαργάρα [Παλαιοχώρα].

γέμισμα  || Κυπρος: το γέμωσμαν [Άγιος Νικόλαος*, Γαστριά*].

γιατάκι / κατάλυμα || Ρούμελη: το γιατάκι [Πάργα] | του γιατάκ [Αγιά, Δομνίστα, Λιλαία, Στροφυλιά] | του ιατάκ [Σιάτιστα] | του γρεκ [Μηλίνα] | του τσιατούρ [Μακρινή].

γίνωμα || Πελοπόννησος: το γίνωμα [Μαγούλα].

γιομίδια / για στρώμα || Πελοπόννησος: τα γιομίδια [Πάκια, Σκεπαστό].

γιορτάρης / αυτός που έχει τη γιορτή του  || Κυπρος: ο γιορτάρης [Νέο Χωριό] | οι γιορτάρηες [Νέο Χωριό].

γκρίνια || Πελοπόννησος: η γκρίνια [Αγρίδι, Βαλύρα, Καρυά, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λυγουριό, Μυγδαλιά, Σκεπαστό] | η αμουρίλα [Καρυά] | α γκρίνια [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | α γκζίνια [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η γκρίνια [Γουριά, Γραμματικού, Μέγαρα, Τσαμαντάς] | η γκριζάλα [Έλατος] | το σκλιμούρισμα [Μέγαρα].

γλυκάδα || Πελοπόννησος: η γλυκάδα [Μυγδαλιά]. || Κυπρος: η γλυκάδα [Λάπηθος*].

γνωριμιά || Πελοπόννησος: η γνωριμιά [Μυγδαλιά] | α γνώρα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η γνουριμία [Γραμματικού, Τσουκαλάδες] | ο γνώρος [Πάργα] | ου γνώρους [Γέρμας, Έλατος, Σταγιάδες].

γνώση || Πελοπόννησος: η γνώση [Σκεπαστό] | α γνώση [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Κυπρος: η γνώση [Γαστριά*, Τσάδα].

γνωστός || Ρούμελη: ου γνουστός [Ραψάνη]. || Κρήτη: ο γνωστός [Ανατολή, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι]. || Κυπρος: ο γνωστός [Καραβάς*].

γουλιά || Πελοπόννησος: η γουλιά [Κάτω Λουσοί, Λεχαινά] | α γουλία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η γουλιά [Άγιος Λουκάς] | η γουλέα [Μέγαρα]. || Κρήτη: η γουλιά [Εμπρόσνερος] | η μπουκιά (για κρασί) [Άγιος Γεώργιος] | η μπουρμπουλιά [Θεοδώρα, Τύλισος] | η λαιμιά (για κρασί) [Κελλάρια]. || Κυπρος: η πινιά [Άγιος Νικόλαος*, Καραβάς*] | ο βρόκκος [Άγιος Νικόλαος*, Γαστριά*].

γουρουνότριχες || Πελοπόννησος: οι γουρουνότριχες [Κρέστενα].

γούστο || Πελοπόννησος: το γούστο [Βρέσθενα, Ροεινό, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: του γούστου [Αμφίκλεια, Γουριά, Σιάτιστα, Χουλιαράδες]. || Κρήτη: το γούστο [Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος]. || Κυπρος: το γούστον [Έμπα].

γρανάζι || Πελοπόννησος: το γρανάζι [Άγιος Δημήτριος, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: το γρανάζι (μηχανής) [Τσαμαντάς] | του γρανάζ [Τιθορέα]. || Κυπρος: το δρανάτζιν [Έμπα].

γυαλιά / ματογυάλια || Πελοπόννησος: τα γυαλιά [Μαγούλα] | τα γυαλία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: τα γυαλιά [Χουλιαράδες] | τα υαλιά [Σιάτιστα].

γύμνια || Ρούμελη: η γκουλσανιά [Έλατος].

γυναικόπαιδα || Ρούμελη: τα γυναικόπαιδα [Δελβινάκι].

γώνιασμα || Ρούμελη: του γώνιασμα [Αγία Ευθυμία].

δάνεισμα || Πελοπόννησος: το δάνεισμα [Δροσοπηγή] | ο δάνος [Κανδήλα].

δαφνόλαδο / το έδιναν για παυσίπονο || Κρήτη: το δαφνόλαδο [Άγιος Γεώργιος].

δεκάρι || Κρήτη: το δεκάρι [Άγιος Γεώργιος].

δεκαριά || Ρούμελη: η δικαριά [Κουμαρίτσι, Μακρολίβαδο, Σταγιάδες, Χουλιαράδες] | η δικαρά [Σιάτιστα]. || Κρήτη: η δεκαριά [Θεοδώρα, Μιαμού, Σιρίλι, Παλαιοχώρα] | η δεκαρά [Βουλγάρω, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος] | η δεκαρέ [Εμπρόσνερος]. || Κυπρος: η δεκαρκά [Άγιος Νικόλαος*, Γαστριά*, Μουτουλλάς].

διάβα / πέρασμα  || Κυπρος: το δκιάβα [Πάνω Λεύκαρα].

διακοσαριά || Ρούμελη: η διακουσαριά [Μηλίνα]. || Κρήτη: η διακοσαρά [Άγιος Γεώργιος]. || Κυπρος: η θκιακοσιαρκά [Μουτουλλάς].

διάλεγμα || Ρούμελη: του διάλιγμα ['Ελατος, Σταγιάδες].

διάργυρος / υδράργυρος || Πελοπόννησος: ο διάργυρος [Μυγδαλιά] | ο σουλιμάς [Κανδήλα]. || Ρούμελη: ου διάργυρους [Γέρμας, Έλατος, Σιάτιστα, Σταγιάδες] | ου αδιάργυρους [Αγία Παρασκευή].

διαφορά || Πελοπόννησος: η διαφορά [Άγιος Δημήτριος] | α διαφορά [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α ιδαφορά [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η διαφορά [Δελβινάκι] | η διαφουρά [Κουμαρίτσι, Ραψάνη]. || Κρήτη: η διαφορά [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Σέλλες]. || Κυπρος: η διαφορά [Καραβάς*].

δίκιο || Πελοπόννησος: το δίκιο [δίκιο, Δροσοπηγή, Κρέστενα]. || Ρούμελη: το δίκιο [Πάργα, Τσαμαντάς] | το δίτσο [Μέγαρα] | του δίκιου [Γέρμας, Μακρινή, Μεσούντα] | του χακ [Γέρμας, Έλατος, Χρυσή]. || Κρήτη: το δίκιο [Μάρθα[.

δοκιμή || Πελοπόννησος: η δοκιμή [Παραδείσια] | α δοτσιμή [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α δοτσινή [Πέρα Μέλανα].

δόξα (Buck list) || Πελοπόννησος: η δόξα [Κρέστενα, Κρέστενα, Τρόπαια] | α δόξα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η δόξα [Γέρμας]. || Κρήτη: η δόξα [Άγιος Βασίλειος, Σιρίλι].

δουλειά (Buck list) || Πελοπόννησος: η δουλειά [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια, Φενεός] | α δουλεία [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η δουλειά [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Πάργα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | η δουλεία [Μέγαρα] | η δλια [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Σταγιάδες, ΣτροφυλιάΣτυλίδα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | του δούλιμα [Έλατος, Σταγιάδες] | του χουσμέτ (κυρίως για δουλειές του σπιτιού) [Αγία Παρασκευή, Έλατος, Σταγιάδες, Χρυσή] | του χουσμέτς [Σιάτιστα]. || Κρήτη: η δουλειά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος]. || Κυπρος: η δουλειά [Βάσα Κοιλανίου, Γαστριά*, Έμπα, Λάπηθος*, Μια Μηλιά*, Μουτουλλάς, Νέο Χωριό, Πάνω Λεύκαρα, Ριζοκάρπασο*, Τσάδα] | η γουλειά [Άγιος Νικόλαος*, Νέο Χωριό].

δούλεμα / επεξεργασία || Πελοπόννησος: το δούλεμα [Λεβίδι]. || Ρούμελη: του δούλιεμα [Πρέβεζα].

δούλεψη || Ρούμελη: η δούλεψη [Δελβινάκι] | η δούλιψ [Γουριά].

δύναμη || Πελοπόννησος: η δύναμη [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Λεβίδι, Λεχαινά, Μάλη, Μελιγού, Παραδείσια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια] α δέναμη [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η δύναμη [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Θαρούνια, Τσαμαντάς] | η δύναμ [Βράχα, Γέρμας, Γραμματικού, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Κανάλια, Μακρινή, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μηλίνα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στυλίδα, Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | του τακάτ [Γέρμας, Έλατος] | το ακάζι [Μέγαρα]. || Κρήτη: η δύναμη [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος]. || Κυπρος: η δύναμη [Καραβάς*, Πάνω Λεύκαρα].

δυσκολιά / δυσκολία || Κρήτη: η δυσκολιά [Βώροι].

δωδεκάρα / οι δώδεκα γερόντοι που αποτελούσαν το συμβούλιο του χωριού || Ρούμελη: η δωδεκάρα [Τσαμαντάς] | η δημογεροντιά [Τσαμαντάς].

δωδεκάρι || Κρήτη: το δωδεκάρι [Άγιος Γεώργιος].

έβγα / έξοδος || Ρούμελη: το έβγα [Πάργα].

έγνοια || Πελοπόννησος: η έγνοια [Αλποχώρι] | α ένοια [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η έγνοια [Γέρμας, Πάργα, Τσαμαντάς, Χουλιαράδες] | η ένια [Σιάτιστα]. || Κρήτη: η έγνοια [Ανατολή, Κελλάρια, Σάσαλος]. || Κυπρος: η έννοια [Γαστριά*, Λάπηθος*].

εικοσαριά || Ρούμελη: η εικουσαριά [Σταγιάδες]. || Κρήτη: η εικοσαριά [Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα] | η εικοσαρά [Ανατολή] | η εικοσαρέ [Εμπρόσνερος, Σιρίλι] | η κοσαρά [Ανατολή]. || Κυπρος: η εικοσαρκά [Βάσα Κοιλανίου, Καραβάς*].

ελπίδα (Buck list) || Πελοπόννησος: η ελπίδα [Κανδήλα] | η απαντοχή [Άγιος Δημήτριος, Καστρί] | η παντοχή [Κανδήλα] | α ελπίδα [Πέρα Μέλανα] | α ολπίδα [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η ιλπίδα [Μακρινή, Μασχολούρι] | η ολπίδα [Μέγαρα] | η απαντοχή [Πάργα] | η απαντουχή [Σταγιάδες, Χουλιαράδες] | η παντουχή [Έλατος, Κανάλια, Σταγιάδες, Χρυσή] | η παντοχή [Πάργα, Τσαμαντάς]. || Κρήτη: η απαντοχή [Θεοδώρα] | τα θάρη [Κελλάρια]. || Κυπρος: η ελπίδα [Μια Μηλιά*].

εξηνταριά  || Κυπρος: η εξηνταρκά [Μουτουλλάς].

ερημιά || Πελοπόννησος: η ερημιά [Αγρίδι, Βρέσθενα, Δολιανά, Στεμνίτσα, Τσέρια] | α ερηνία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α εζηνία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η ιρμιά [Αγία Ευθυμία] | η ιρμνιά [Γέρμας] | η ερημία [Μέγαρα]. || Κρήτη: η ερημιά [Σιρίλι].

εφτάρι || Κρήτη: το εφτάρι [Άγιος Γεώργιος].

έχτρα / έχθρα || Πελοπόννησος: η έχτρα [Κάτω Λουσοί] | η αμάχη [αμάχη] | α έχτρα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α αμάχη [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η έχτρα [Γέρμας] | η αμάχη [Μέγαρα, Πάργα] | η αμάχ [Γέρμας, Έλατος, Σταγιάδες, Χρυσή] | η σέντρα [Τσαμαντάς] | η κάκια [Πάργα, Πηγή, Χρυσή]. || Κρήτη: η έχθρητα [Ανατολή] | οι όχτρητες [Σιρίλι].

ζαλιά / φορτίο στους ώμους || Πελοπόννησος: η ζαλιά [Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Κρέστενα, Μυγδαλιά, Πηγαδάκια, Ροζενά, Στεμνίτσα, Τρόπαια] | α πορούμα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το ζαλίκι [Πάργα] | του ζαλίκ [Γέρμας, Δραμεσιοί, Κανάλια, Σιάτιστα, Χουλιαράδες, Χρυσή] | το ζαλίκωμα [Πάργα] | το ζάλωμα [Τσαμαντάς] | η ζαλίγκα [Βράχα, Μεσούντα].

ζαρκαδοκέρατο || Ρούμελη: του ζαρκαδοκέρατου [Δομνίστα].

ζεμάτισμα || Πελοπόννησος: το ζεμάτισμα [Θαλάμες, Ρούτσι] | το ζεμάκισμα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | τα λέχουμα [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: του ζιμάτσμα [Γέρμας, Πρέβεζα, Χουλιαράδες] | του ζουμάτσμα [Γουριά] | το πατσάρομα [Πάργα].

ζεστασιά || Πελοπόννησος: η ζεστασιά [Βρέσθενα, Λεβίδι, Λυγουριό, Πιάνα, Ρούτσι]. || Ρούμελη: η ζιστασιά [Βράχα, Μηλίνα]. || Κρήτη: η ζεστασά [Ανώγεια, Μάρθα, Μιαμού].

ζευγάρι / πραγμάτων || Πελοπόννησος: το ζευγάρι [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Ελάτη, Ελληνίτσα, Κανδήλα, Λαγκάδια, Λυγουριό, Μαγούλα, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Πιάνα, Προάστιο, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σπαρτιά, Τρόπαια]. || Ρούμελη: το ζευγάρι [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Μέγαρα, Πηγή, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του ζιβγάρ [Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μελισσουργοί, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Σιάτιστα, Στυλίδα, Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | του ζιουβγάρ [Αγία Παρασκευή, Λιλαία] | το τσίφτι [Πάργα]. || Κρήτη: το ζευγάρι [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι]. || Κυπρος: το ζευκάριν [Έμπα, Νέο Χωριό] | τα ζευκάρκα [Άγιος Νικόλαος*].

ζημιά (Buck list) || Πελοπόννησος: η ζημιά [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Θαλάμες, Κανδήλα, Καρυά, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λυγουριό, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Τρόπαια, Τσέρια] | η αβαρία [Άγιος Δημήτριος] | α ζηνία [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η ζημιά [Αγιά, Αγία Παρασκευή, Άγιος Νικόλαος, Βράχα, Δελβινάκι, Έλατος, Θαρούνια, Κουμαρίτσι, Πηγή, Πρέβεζα, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσαμαντάς, Τσουκαλάδες, Χρυσοβίτσα, Ωραιόκαστρο] | η ζημία [Άγιος Λουκάς, Γέρμας, Σιάτιστα] | η ζμια [Αγία Ευθυμία, Δελβινάκι, Δραμεσιοί, Κανάλια, Μεσούντα, Σιάτιστα, Χουλιαράδες] | η ζουμιά [Πλατύστομο] | η ζημνιά [Έλατος, Κανάλια] | η ζμνια [Μακρινή, Σταγιάδες] | η ζιουμιά [Μασχολούρι] | του ζαράλ [Γέρμας, Έλατος, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Χρυσή] | το ζουλούμι [Πάργα] | του ζουλούμ [Γέρμας, Κανάλια, Σιάτιστα, Χρυσή] | του ζλουμ [Έλατος, Μηλίνα] | του χατάλ [Σιάτιστα] | ου χατάς [Έλατος, Σιάτιστα]. || Κρήτη: η ζημιά [Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μιαμού] | η εζημιά [Ανατολή, Ανώγεια, Μάρθα, Σιρίλι, Τύλισος] | η έλεθρα [Άγιος Γεώργιος] | το ζαράρι [Κελλάρια]. || Κυπρος: η ζημιά [Έμπα, Καραβάς*, Τσάδα].

ζήση || Πελοπόννησος: η ζήση [Αρχαία Φενεός].

ζητιανιά || Πελοπόννησος: η ζητιανιά [Σκεπαστό] | η διακονιά [Αγρίδι, Σκεπαστό] | το διακονιό [Σκεπαστό] | η γύρα [Λαγκάδια] | α διακονία [Πέρα Μέλανα] α ιδακονία [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: του ζουτλαρίκ [Γέρμας, Σιάτιστα] | του ζουτλιαρίκ [Έλατος] | η διακονιά [Πάργα]. || Κυπρος: η δκιακονιτίνα [Μουτουλλάς].

ζωγραφιά (Buck list) || Πελοπόννησος: η ζωγραφιά [Αμπελιώνα]. || Ρούμελη: η ζωγραφιά [Τσαμαντάς] | η ζουγραφιά [Γέρμας, Κανάλια, Μέγαρα, Σιάτιστα] | η ζιγραφιά [Μέγαρα]. || Κρήτη: η ζουγραφιά [Παλαιοχώρα] | η ζγουραφιά [Θεοδώρα]. || Κυπρος: η ζωγραφιά [Νέο Χωριό] | η ζωγραφκιά [Μουτουλλάς].

ζωή || Πελοπόννησος: η ζωή (Buck list) [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Παραδείσια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια] | α ζωή [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η ζωή [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Θαρούνια, Μέγαρα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | η ζουή [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | του ζήσμου [Γέρμας]. || Κρήτη: η ζωή [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος]. || Κυπρος: η ζωή [Άγιος Νικόλαος*, Μια Μηλιά*, Μουτουλλάς, Ριζοκάρπασο*].

θέλημα / θέληση || Πελοπόννησος: το θέλημα [Αλποχώρι, Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: του θέλμα [Γέρμας]. || Κρήτη: το θέλημα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Μάρθα, Τύλισος]. || Κυπρος: το θέλημαν [Γαστριά*, Καραβάς*, Ριζοκάρπασο*].

θεριό / θηρίο || Πελοπόννησος: το θεριό [Δολιανά, Κέρτεζη, Λεβίδι, Ροεινό, Σκεπαστό] | το θερίο [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Εξωχώρι, Καστρί, Προάστιο, Σκεπαστό] | το θεριακό [Λαγκάδια] | το θερίε [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το θεζίε [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το θεριό [Πάργα] | το θερίο [Μέγαρα, Πάργα, Ωραιόκαστρο] | του θηριό [Αγία Ευθυμία, Γουριά] | του θηρίου [Γέρμας]. || Κρήτη: το θεριό [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | το θερίο [Ανώγεια]. || Κυπρος: το θερκόν [Γαστριά*, Έμπα].

θολούρα || Ρούμελη: η θουλούρα [Στυλίδα] | η θιλούρα [Έλατος].

θόλωμα || Ρούμελη: το θόλωμα [Άγιος Λουκάς] | του θέλουμα [Έλατος].

θρύψαλα || Κρήτη: τα θράψαλα [Κελλάρια].

θωριά || Ρούμελη: η θουριά [Μηλίνα]. || Κρήτη: η φανισιά [Σάσαλος].

καβουροπόδαρα || Πελοπόννησος: τα καβουροπόδαρα [Κρέστενα].

καθημερινή || Ρούμελη: η καματερή [Ωραιόκαστρο] | η καματιρή [Έλατος]. || Κρήτη: η καθημερινή [Μιαμού] | η καθημερνή [Βουλγάρω, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | η καματερή [Κελλάρια]. || Κυπρος: η καθημερινή [Έμπα, Καραβάς*] | η καχημερινή [Άγιος Νικόλαος*].

καθισιό || Ρούμελη: του κατσιό [Έλατος, Σιάτιστα] | του κατσό [Σταγιάδες] | του κάτσμου [Έλατος].

κάθισμα / γενικά || Πελοπόννησος: το κάθισμα [Λυγουριό, Μάλη, Πηγαδάκια, Στεμνίτσα] | το κάτσαμα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: του κάθισμα [Αγία Ευθυμία, Μακρινή, Ραψάνη, Τιθορέα, Φαρκαδόνα]. || Κρήτη: το κάθισμα [Μιαμού] | η καθιά [Σάσαλος]. || Κυπρος: το κάθισμαν [Βάσα Κοιλανίου].

κάκια / κακία || Ρούμελη: η κάκια [Έλατος, Σταγιάδες]. || Κυπρος: η κατζία [Άγιος Νικόλαος*, Μουτουλλάς].

κακό || Ρούμελη: το κακούδι [Τσαμαντάς]. || Κρήτη: το κακό [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος]. || Κυπρος: το κακόν [Άγιος Νικόλαος*, Γαστριά*, Έμπα, Καραβάς*, Μια Μηλιά*, Μουτουλλάς, Νέο Χωριό, Πάνω Λεύκαρα, Ριζοκάρπασο*, Τσάδα, Ψεματισμένος].

κακοκεφιά || Ρούμελη: η κακουκιφιά [Ραψάνη].

κακομοιριά || Πελοπόννησος: η κακομοιριά [Βρέσθενα, Μάλη] | α κακομοιρία [Πέρα Μέλανα] | α κακομοιζία [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η αμοιρία [Άγιος Λουκάς]. || Κρήτη: η κακομοιριά [Ανώγεια].

κακοπέραση || Πελοπόννησος: η κακοπέραση [Αμπελιώνα, Ρούτσι]. || Ρούμελη: η κακουπέρας [Γέρμας].

κακορεξία || Κρήτη: η κακορεξία [Θεοδώρα] .

κακοστραθιά / κακό ταξίδι || Κρήτη: η κακοστραθιά [Θεοδώρα].

κακοσύνη || Ρούμελη: η κακουσύν [Άγιος Νικόλαος]. || Κρήτη: η κακοσύνη [Σάσαλος].

κακοφαγανιά || Πελοπόννησος: η κακοφαγανιά [Βρέσθενα].

καλεσμένος || Ρούμελη: ου καλισμένους [Κουμαρίτσι].

καλό || Κρήτη: το καλό [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος]. || Κυπρος: το καλόν [Γαστριά*, Καραβάς*, Λάπηθος*, Μια Μηλιά*, Μουτουλλάς, Νέο Χωριό, Ριζοκάρπασο*, Τσάδα].

καλοσύνη / αντίθετο: κακία || Πελοπόννησος: η καλοσύνη [Δολιανά] | α καοσύνα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η καλουσύν [Άγιος Νικόλαος, Γέρμας].

καλούδια || Πελοπόννησος: τα καλούδια [Γυμνό, Ελληνίτσα, Λεβίδι]. || Ρούμελη: τα καλούδια [Αμφίκλεια, Δαύλεια, Δολό, Δράκεια, Κανάλια, Μασχολούρι, Μέγαρα, Πάργα, Πλατύστομο, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Τσαμαντάς, Χουλιαράδες]. || Κρήτη: τα καλούδια [Άγιος Βασίλειος] | τα καλολοίδια [Παλαιοχώρα].

καλοφαγιά || Ρούμελη: η καλουφαγιά [Αγία Ευθυμία]. || Κυπρος: η καλοφαΐα [Νέο Χωριό].

καλωσόρισμα || Πελοπόννησος: το καλωσόρισμα [Κρέστενα]. || Ρούμελη: του σκαλιόρσμα [Σιάτιστα].

καμάρι (Buck list) || Πελοπόννησος: το καμάρι [Λαγκάδια, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το καμάζι [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: το καμάρι [Δελβινάκι, Δολό] | του καμάρ [Αμφίκλεια, Κανάλια, Λιλαία, Χουλιαράδες, Χρυσή] | του καμάρουμα [Γέρμας]. || Κρήτη: το καμάρι [Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος]. || Κυπρος: το καμάριν [Άγιος Νικόλαος*, Ριζοκάρπασο*].

καμώματα || Πελοπόννησος: τα καμώματα [Κρέστενα] | τα καμούματα [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: τα καμώματα [Έλατος, Σταγιάδες].

καμώτρα || Κρήτη: η καμώτρα [Ανώγεια].

καντζαλίν / ποτό από χαρούπια  || Κυπρος: το καντζαλίν [Βάσα Κοιλανίου].

κάπνα / η μυρουδιά του καπνού || Ρούμελη: η κάπνα [Μηλίνα].

καράβι (Buck list) || Πελοπόννησος: το καράβι [Άγιος Δημήτριος, Κανδήλα, Καρυά, Λεβίδι, Μάλη, Ρούτσι, Σκεπαστό] | το καράδι [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | το καράιδι [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: το καράβι [Πάργα] | του καράβ [Γέρμας, Κανάλια, Λιλαία, Μακρινή, Μικρό Βουνό, Πρέβεζα, Στυλίδα, Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: το καράβι [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Τύλισος]. || Κυπρος: το καράβιν [Γαστριά*, Λάπηθος*, Νέο Χωριό] | τα καράβκια [Μια Μηλιά*].

καρβουνίδα / η καμένη άκρη του φιτιλιού || Κρήτη: η καρβουνίδα [Άγιος Γεώργιος] | η βουρβούλα [Άγιος Γεώργιος] | η καψιλίθρα [Λαμπιώτες].

κατατόπια || Πελοπόννησος: τα κατατόπια [Προάστιο] | τα κατατόκια [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: τα κατατόπια [Πάργα, Τσαμαντάς]. || Κρήτη: τα κατατόπια [Σιρίλι].

κάτολες / οι τρύπες στο καμίνι || Κρήτη: οι κάτολες [Παλαιοχώρα].

κατώμερα || Πελοπόννησος: τα κατώμερα [Αμπελιώνα, Πιάνα, Ροεινό].

καψούλα || Πελοπόννησος: η καψούλα [Βαλύρα, Βρέσθενα, Κανδήλα]. || Ρούμελη: η κάψουλα [Γουριά, Γραμματικού].

κελεπούρι || Ρούμελη: του κιλιπούρ [Έλατος, Μηλίνα] | του κλπρουρ [Σταγιάδες].

κεράστρα / κερνούσε σε γιορτή || Ρούμελη: η κιράστρα [Σιάτιστα].

κιτρινάδα || Ρούμελη: η κιτρινάδα [Σταγιάδες, Τσαμαντάς].

κκοτσάνιν / συμβόλαιο  || Κυπρος: το κκοτσάνιν [Μουτουλλάς].

κλείδωμα || Πελοπόννησος: το κλείδωμα [Αμπελιώνα] | το κλείδουμα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: του κλείδουμα [Γέρμας].

κλείσιμο / συμφωνίας || Ρούμελη: το κλείσιμο [Δελβινάκι].

κλεψιμαίικα || Πελοπόννησος: τα κλεψιμαίικα [Δροσοπηγή]. || Κρήτη: τα κλεψίμια [Ανώγεια, Μάρθα].

κλέψιμο (Buck list) || Πελοπόννησος: το κλέψιμο [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Ρούτσι] | η κλεψιά [Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Λεβίδι, Λυγουριό, Ρούτσι, Τσέρια] | α κρεψία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η κλιψιά [Αμφίκλεια, Γέρμας, Μακρινή, Μεσούντα, Σιάτιστα] | η κλιψά [Αγία Ευθυμία, Γουριά] | του κλέψιμου [Χουλιαράδες] | του κλέψμου [Άγιος, Ραψάνη]. || Κρήτη: η κλεψιά [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | η κλεψά [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα]. || Κυπρος: η κλεψιά [Πάνω Λεύκαρα].

κλώσα (ALE) || Πελοπόννησος: η κλώσα [Βρέσθενα, Δολιανά, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λυγουριό, Σκεπαστό] | η κλωσού [Τσέρια] | α κλώσα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η κλώσα [Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γραμματικού, Δομνίστα, Θαρούνια, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μηλίνα, Πλατύστομο, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Τσουκαλάδες] | η κλωσαριά [Ωραιόκαστρο] | η κλουσαριά [Αγία Παρασκευή, Έλατος, Σταγιάδες] | η κότσκα [Έλατος]. || Κρήτη: η κλωσού [Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Τύλισος].

κοίταγμα || Ρούμελη: του κοίταγμα [Έλατος, Σταγιάδες] | του κοίταμα [Δράκεια] | το τήραμα [Τσαμαντάς] | του τήρμα [Έλατος].

κολάι || Κρήτη: το κολάι [Ανώγεια, Θεοδώρα].

κόλπο || Ρούμελη: το κόλπο [Τσαμαντάς] | του κόλπου [Χουλιαράδες].

κόμπος / στάλα (πολύ λίγο) || Ρούμελη: ου κόμπους [Μελισσουργοί].

κομποσιά / μπουκιά ψωμί || Ρούμελη: η κουμπουσιά [Μηλίνα].

κοπρουλιδέ / η μυρουδιά της κοπριάς || Κρήτη: η κοπρουλιδέ [Αποδούλου].

κοράλλια / για κοσμήματα || Πελοπόννησος: τα κοράλλια [Μαγούλα] | τα κουράλλια [Καστρί].

κοροϊδία || Ρούμελη: η κουρουϊδία [Μηλίνα].

κορόνα  || Κυπρος: η κουρούνα [Καραβάς*].

κόρυζα / αρρώστια των πουλερικών || Κρήτη: η κόρυζα [Μάρθα].

κόσμος (Buck list) || Πελοπόννησος: ο κόσμος [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός] | ο ντουνιάς [Τσέρια] | ο κόσμο [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο κόσμος [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Θαρούνια, Μέγαρα, Πάργα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | ου κόσμους [Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Έλατος, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | ι κόσμους [Αγιά, Δράκεια, Κανάλια, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Ραψάνη] | ο ντουνιάς [Πάργα] | ο ντουνιγιάς [Πάργα] | ου ντουνιάς [Μακρολίβαδο, Σιάτιστα, Χρυσή] | ι ντουνιάς [Μηλίνα]. || Κρήτη: ο κόσμος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο κόιμος [Εμπρόσνερος]. || Κυπρος: ο κόσμος [Άγιος Νικόλαος*, Γαστριά*, Έμπα, Καραβάς*, Λάπηθος*, Μια Μηλιά*, Μουτουλλάς, Νέο Χωριό, Πάνω Λεύκαρα, Ριζοκάρπασο*, Τσάδα, Ψεματισμένος].

κουκουλήθρα / άσπρο φλούδα που έχει το μεταξοκουκούλι || Κρήτη: η κουκουλήθρα [Βουλγάρω] .

κουκούλι / μεταξοσκώληκα || Πελοπόννησος: το κουκούλι [Αμπελιώνα, Βαλύρα, Καστρί, Μυγδαλιά, Προάστιο, Στεμνίτσα, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το βουτούλι [Βαλύρα]. || Ρούμελη: το κουκούλι [Πάργα, Σταυροδρόμι, Ωραιόκαστρο] | του κουκούλ [Αγιά, Αμφίκλεια, Γέρμας, Έλατος, Μηλίνα, Ραψάνη, Σιάτιστα]. || Κρήτη: το κουκούλι [Ανώγεια, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Τύλισος] | το μεταξοκουκούλι [Κελλάρια]. || Κυπρος: το κουκκούλλιν [Καραβάς*, Μουτουλλάς].

κουμάντο || Πελοπόννησος: το κουμάντο [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Λυγουριό, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: το κουμάντο [Πάργα, Τσαμαντάς] | του κουμάντου [Γουριά, Δράκεια, Έλατος, Μεσούντα, Μηλίνα, Ραψάνη, Σταγιάδες]. || Κρήτη: το κουμάντο [Σάσαλος].

κουμπάνιο / ομάδα χτιστών || Πελοπόννησος: το κουμπάνιο [Ρούτσι] | το κουμπάνι [Αμπελιώνα].

κουράγιο || Πελοπόννησος: το κουράγιο [Αμπελιώνα, Εξωχώρι, Λεχαινά, Νεοχώρι, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: το κουράγιο [Άγιος Λουκάς, Πάργα] | του κουράγιου [Βράχα, Γραμματικού, Σταγιάδες, Τιθορέα] | του καϊρέτ [Έλατος]. || Κρήτη: το καϊρέτι [Σάσαλος].

κουρελογιόμιδα / για γέμισμα μαξιλαριών || Πελοπόννησος: τα κουρελογιόμιδα [Σκεπαστό].

κουτσουλιά || Πελοπόννησος: η κοτσιλιά [Βρέσθενα, Κάτω Λουσοί, Ροεινό, Σκεπαστό] | α κορκατσία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η κουτσουλιά [Τσαμαντάς] | η κουτσιλιά [Γουριά, Κανάλια] | η κουτσλιά [Γέρμας, Έλατος, Κουμαρίτσι, Μηλίνα, Σιάτιστα, Σταγιάδες] | ου κότσλαρους [Γραμματικού] | η κοτσιλία [Μέγαρα]. || Κρήτη: η κουτσουλιά [Θεοδώρα].

κοφίνιασμα  || Κυπρος: το κοφίνιασμα [Άγιος Νικόλαος*].

κόψη || Ρούμελη: η κοψ [Στροφυλιά].

κράτημα / χειρολαβή || Ρούμελη: το κράτημα [Δελβινάκι].

κρίμα || Πελοπόννησος: το κρίμα [Άγιος Δημήτριος, Τσέρια, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το κρίμα [Δελβινάκι, Μέγαρα, Σταυροδρόμι] | του κρίμα [Αγιά, Γέρμας, Ραψάνη, Στυλίδα, Χουλιαράδες]. || Κρήτη: το κρίμα [Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα]. || Κυπρος: το κρίμαν [Καραβάς*, Λάπηθος*, Τσάδα] | τα κρίματα [Άγιος Νικόλαος*].

κρυψώνα || Ρούμελη: η κρυψώνα [Τσαμαντάς] | η κρυψάνα [Σιάτιστα].

λαγοπόδαρο || Ρούμελη: του λαγουπόδαρου [Δραμεσιοί, Έλατος].

λαδόμουζα / λάδι ανακατεμένο με μούζα (καπνιά)  || Κυπρος: η λαδόμουζα [Μουτουλλάς].

λάδωμα || Κρήτη: το λάδωμα [Ανατολή].

λάθος (Buck list) || Ρούμελη: το λάθος [Δελβινάκι, Τσαμαντάς] | του λάθους [Αγία Παρασκευή, Μακρινή, Μηλίνα, Στροφυλιά, Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: το λάθος [Άγιος Βασίλειος, Τύλισος]. || Κυπρος: το λάθος [Γαστριά*, Καραβάς*].

λάμψη || Κρήτη: η λάψη [Βρύσες].

λευτεριά || Ρούμελη: η λευτεριά [Μελισσουργοί] || Κρήτη: η λευτεριά [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σέλλες]. || Κυπρος: η απολευτέρωση [Νέο Χωριό].

λησμονιά || Ρούμελη: η λησμουνιά [Μακρινή] | η λησμουσύν [Σταγιάδες] | η αλησμουσύν [Σταγιάδες].

λιβανιά / η μυρουδιά στο λιβάνισμα || Κρήτη: η λιβανιά [Μάρθα] | η λιβανέ [Αποδούλου].

λιώμα / για διάφορα || Πελοπόννησος: το λιώμα [Κρέστενα, Λεβίδι, Ρούτσι, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: το λιώμα [Πάργα, Τσαμαντάς].

λογής / είδος || Ρούμελη: λογής [Πάργα, Τσαμαντάς] | λουγής [Γουριά, Κιλελέρ] | λουής [Αγία Παρασκευή, Σιάτιστα] | λογιού [Άγιος Λουκάς] | λουγιά [Ραψάνη] | σόι [Καρίτσα, Λιλαία, Πλατύστομο, Στυλίδα, Ωραιόκαστρο] | πόταβους [Χρυσή] | του πουστάβ [Χρυσή]. || Κρήτη: λογής [Θεοδώρα] | λοής [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια] | λογιώ [Ανατολή, Ανώγεια, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σιρίλι, Τύλισος] | λογιών [Άγιος Βασίλειος]. || Κυπρος: λοής [Μια Μηλιά*] | λογιώ [Μουτουλλάς] | λογιών [Νέο Χωριό].

λούφα / η φωλιά του λαγού || Πελοπόννησος: η λούφα [Κρέστενα]. || Ρούμελη: η λούφα [Άγιος].

λούφα / σιωπή από φόβο || Ρούμελη: η λούφα [Πάργα].

λυκόσκυλο || Ρούμελη: του λυκόσκλου [Δραμεσιοί].

λυκοτόμαρο || Πελοπόννησος: το λυκοτόμαρο [Ρούτσι] | το λιουκοτόμαρε [Πέρα Μέλανα, Τυρός].

λυκουνιά / αγέλη λύκων || Πελοπόννησος: η λυκουνιά [Κανδήλα, Πιάνα, Ροεινό, Στεμνίτσα] | η λυκουνία [Πέρα Μέλανα] | α λιουκουνία [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η λυκουνία [Μέγαρα].

λύσιμο || Πελοπόννησος: το λύσιμο [Βρέσθενα] | το λιούμα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το λιούσιμο [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός].

μαγαρισιά || Πελοπόννησος: η μαγάρα [Μάλη]. || Κρήτη: η μαγαρισά [Βραχάσι, Παλαιοχώρα].

μάζεμα || Πελοπόννησος: το μάζεμα [Βρέσθενα, Θαλάμες, Κάτω Λουσοί, Ροεινό] | το μάζωμα [Παραδείσια] | το μάζουμα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το μάζεμα [Δελβινάκι, Θαρούνια, Πάργα] | του μάζιμα [Άγιος, Γουριά, Δαύλεια, Δράκεια, Κανάλια, Λιλαία, Τιθορέα] | το μάζουμα [Γέρμας, Κανάλια, Πρέβεζα, Χρυσοβίτσα] | του μάσμου [Γουριά, Έλατος, Σταγιάδες, Χρυσή]. || Κρήτη: το μάζεμα [Βραχάσι] | το μάζωμα [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σιρίλι].

μάζωξη || Ρούμελη: η μάζουξ [Γουριά] | του μαζουχταριό [Σταγιάδες].

μάης / το στεφάνι με λουλούδια της πρωτομαγιάς || Κρήτη: ο μάης [Βραχάσι, Τύλισος] | οι μάηδες [Βραχάσι, Μάρθα, Τύλισος].

μαθός / αυτός που έμαθε || Κρήτη: ο μαθός [Εμπρόσνερος].

μαλλούρα  || Κυπρος: η μαλλούρα [Μουτουλλάς].

μαντέμι || Πελοπόννησος: το μαντέμι [Άγιος Δημήτριος]. || Ρούμελη: το μαντέμι [Πάργα] | του μαντζέμ [Σιάτιστα].

μαούνα / για το πέρασμα του ποταμού || Ρούμελη: η μαγόνα [Γουριά].

μασκαριλίκια / για συμπεριφορά || Ρούμελη: τα μασκαραλίκια [Έλατος] | μασκαρλίκια [Σταγιάδες, Χουλιαράδες]. || Κρήτη: τα μασκαριλίκια [Παλαιοχώρα].

μαστίχα / ποτό || Πελοπόννησος: η μαστίχα [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Εξωχώρι, Καστρί, Λεβίδι, Λυγουριό, Πάκια, Προάστιο, Στεμνίτσα] | α μαστίχα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η μαστίχα [Γραμματικού, Μέγαρα]. || Κρήτη: η μαστίχα [Άγιος Γεώργιος].

μαστορέματα || Ρούμελη: τα μαστουρέματα [Μηλίνα].

ματζέτα / μικρό μπουκέτο || Πελοπόννησος: η ματζέτα [Εξωχώρι, Τσέρια].

ματιά || Πελοπόννησος: η ματιά [Αλποχώρι, Βεργαδαίικα, Λεχαινά, Λυγουριό, Μελιγού]. || Ρούμελη: η ματιά [Πλατύστομο, Τιθορέα] | η ματέα [Μέγαρα]. || Κρήτη: οι μαθιές [Σιρίλι]. || Κυπρος: η μαθκιά [Γαστριά*].

μάτια / χωρίσματα σεντουκιού ή πινακωτής || Πελοπόννησος: τα μάτια [Αλποχώρι, Βαλύρα, Βρέσθενα, Κανδήλα, Μαγούλα, ΜυγδαλιάΠάκια] | τα χωρίσματα [Παραδείσια]. || Ρούμελη: τα μάτια [Τσαμαντάς].

μαυράδα || Ρούμελη: η μαυράδα [Πρέβεζα].

μαυράδι || Πελοπόννησος: το μαυράδι [Βρέσθενα, Ροεινό, Σκεπαστό, Φενεός]. || Ρούμελη: το μαυράδι [Πάργα] | του μαυράδ [Ραψάνη, Στροφυλιά, Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | του μαυρίδ [Τσουκαλάδες, Μακρινή]. || Κρήτη: το μαυριλάδι [Μάρθα].

μαυρίλα || Πελοπόννησος: το μαυράδι [Βρέσθενα, Ροεινό, Σκεπαστό, Φενεός]. || Ρούμελη: η μαυρίλα [Γέρμας, Γουριά, Κουμαρίτσι] | η μαυράδα [Γέρμας]. || Κρήτη: η μαυρίλα [Θεοδώρα].

μεγάλωμα || Πελοπόννησος: το τράνεμα [Λαγκάδια]. || Κυπρος: το μεγάλωμαν [Έμπα].

μεθύσι || Πελοπόννησος: το μεθύσι [Αγρίδι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Κανδήλα, Κρέστενα, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το μεθύσι [Πάργα, Ωραιόκαστρο] | του μιθύς [Γέρμας, Ραψάνη]. || Κρήτη: το μεθύσι [Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | η μεθιά [Σιρίλι, Τύλισος].

μελανιά || Πελοπόννησος: η μελανιά [Αλποχώρι]. || Ρούμελη: η μιλανιά [Γουριά, Γραμματικού, Ραψάνη]. || Κρήτη: η μπλαβιά (στο κορμί) [Κελλάρια] | η μπλαβινάδα [Θεοδώρα].

μερδικό / μερίδιο || Πελοπόννησος: το μερδικό [Βρέσθενα, Δολιανά, Σκεπαστό] | το μερτικό [Κανδήλα, Καστρί, Λυγουριό, Πηγαδάκια, Στεμνίτσα, Τσέρια] | το μερκικό [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το μερδικό [Πάργα] | το μερτικό [Πάργα, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | η μοίρα [Αμφίκλεια] | το μιράδι [Δελβινάκι, Δολό, Τσαμαντάς] | του μιράδ [Αγία Παρασκευή, Άγιος Νικόλαος, Γέρμας, Έλατος, Κιλελέρ, Λιλαία, Σιάτιστα] | η δικονία [Μέγαρα] | το χισένι [Πάργα]. || Κρήτη: η πάρτη [Κελλάρια] | η πάρτε [Τύλισος].

μεταξόσπορος || Κρήτη: ο μεταξόσπορος [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].

μικροπράματα || Ρούμελη: τα μικροπράματα [Θαρούνια].

μισοσκόταδο || Πελοπόννησος: το μισοσκόταδο [Αμπελιώνα].

μόμολα / διάφορα πράγματα, καρποί, αναχρικά κλπ. || Ρούμελη: τα μόμολα [Θαρούνια].

μοναξιά || Πελοπόννησος: η μοναξιά [Λαγκάδια, Τσέρια]. || Κρήτη: η αμοναξά [Κελλάρια] | η μοναξά [Λαμπιώτες].

μόσκος / αρωματική ουσία || Πελοπόννησος: ο μόσκος [Λαγκάδια, Λεβίδι, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: ο μόσκος [Πάργα, Σταυροδρόμι] | ου μόσκους [Σιάτιστα, Χρυσή]. || Κρήτη: ο μόσχος [Εμπρόσνερος, Μιαμού]. || Κυπρος: ο μούσκος [Λάπηθος*].

μόστρα || Πελοπόννησος: η μόστρα [Άγιος Δημήτριος, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: η μόστρα [Άγιος Λουκάς, Γουριά, Κανάλια, Πάργα, Στυλίδα]. || Κυπρος: η μούστρα [Μουτουλλάς].

μοσχοβολιά || Πελοπόννησος: η μοσκάδα [Άγιος Δημήτριος].

μουλαροφούσκι || Πελοπόννησος: το μουλαροφούσκι [Βρέσθενα].

μούλκι / ιδιόκτητο κτήμα || Ρούμελη: το μούλκι [Ωραιόκαστρο].

μούτελη / θολό νερό || Πελοπόννησος: η μούτελη [Σκεπαστό].

μπαγάζια / οι αποσκευές || Ρούμελη: τα μπαγάδια [Τσαμαντάς] | τα μπαγάγια [Πάργα].

μπάλσαμο / βάλσαμο || Ρούμελη: του μπάλσαμου [Πρέβεζα] | ου μπάλτσους [Έλατος].

μπαμπεσιά || Πελοπόννησος: η μπαμπεσιά [Αμπελιώνα] | η μπαμπεσά [Προάστιο].

μπάσιμο / είσοδος || Πελοπόννησος: το μπάσιμο [Θαλάμες, Νεοχώρι]. || Ρούμελη: του μπασίδ [Χρυσή].

μπελάς || Πελοπόννησος: ο μπελάς [Αγρίδι, Κέρτεζη, Μελιγού, Προάστιο, Ροεινό, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | α μπεά [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο μπελιάς [Δελβινάκι, Πάργα] | ου μπιλάς [Γραμματικού, Σιάτιστα, Τιθορέα] | ου μπιλιάς [Κανάλια, Μασχολούρι, Σιάτιστα] | ι μπιλάς [Μηλίνα] | του ντέσμου [Σταγιάδες, Χρυσή]. || Κρήτη: ο μπελάς [Βραχάσι, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

μπέρδεμα || Ρούμελη: του μπέρδιμα [Αμφίκλεια, Φαρκαδόνα].

μπίρα (Buck list) || Πελοπόννησος: η μπίρα [Αγία Άννα, Λυγουριό]. || Ρούμελη: η μπίρα [Σιάτιστα, Χουλιαράδες]. || Κυπρος: η πίρα [Νέο Χωριό].

μπίτισμα / τελείωμα || Ρούμελη: το μπίτισμα [Τσαμαντάς].

μπλόκο || Κρήτη: το μπλόκο [Τύλισος].

μποβίτι / μάλλινο σκοινί || Πελοπόννησος: το μποβίτι [Αλποχώρι, Κρέστενα].

μπόι || Πελοπόννησος: το μπόι [Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βρέσθενα, Δολιανά, Λυγουριό, Μάλη, Προάστιο, Ρούτσι, Τσέρια, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το ανάστημα [Καρυά, Παραδείσια] | ο λάτζος [Λαγκάδια]. || Ρούμελη: το μπόι [Δελβινάκι, Δολό, Πάργα, Τσαμαντάς] | του μπόι [Αγία Ευθυμία, Άγιος Νικόλαος, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δομνίστα, Έλατος, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μελισσουργοί, Μηλίνα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Τιθορέα, Τσουκαλάδες]. || Κρήτη: το μπόι [Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες]. || Κυπρος: το ανάστημαν [Πάνω Λεύκαρα].

μπούγιο || Πελοπόννησος: το μπούγιο [Αλποχώρι, Βρέσθενα]. || Ρούμελη: το μπούγιο [Πάργα].

μπουκιά || Πελοπόννησος: η μπουκιά [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Ελληνίτσα, Καστρί, Κρέστενα, Λυγουριό, Μελιγού, Νεοχώρι, Πάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό] | η μπούκα [Κανδήλα] | η αμπουκιά [Λαγκάδια, Μυγδαλιά] | η μουτσιά [Λαγκάδια] | η αμουτσιά [Κανδήλα, Λαγκάδια] | η μπουτσέα [Τσέρια] | α μπουκουνία [Πέρα Τυρός] | η χαψιά [Βεργαδαίικα]. || Ρούμελη: η μπουκιά [Πάργα, Μεσούντα, Μηλίνα, Σιάτιστα] | η μπουτσέα [Μέγαρα] | η μπουτσά [Άγιος Λουκάς] | η μκια [Τιθορέα] | η αμκιά [Τιθορέα] | η μπουκουσιά [Αγιά, Κανάλια, Μασχολούρι, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Τιθορέα] | η βούκα [Δελβινάκι] | η μπούκα [Μηλίνα] | η χαψιά [Γέρμας, Δραμεσιοί, Έλατος, Κουμαρίτσι, Μακρολίβαδο, Πλατύστομο, Στυλίδα, Χρυσή, Χρυσοβίτσα, Ωραιόκαστρο] | η χαψά [Γουριά, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Χουλιαράδες] | η δαγκουσά [Έλατος]. || Κρήτη: η μπουκιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος]. || Κυπρος: ο βούκκος [Άγιος Νικόλαος*, Λάπηθος*, Μουτουλλάς, Τσάδα].

μπουλούκι || Πελοπόννησος: το μπουλούκι [Άγιος Δημήτριος, Δολιανά, Λαγκάδια, Μάλη, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | το μπουλούτσι [Κανδήλα, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το μπουλούκι [Πάργα, Πηγή, Τσαμαντάς] | του μπλουκ [Γουριά, Έλατος, Κιλελέρ, Μελισσουργοί, Μικρό Βουνό, Χρυσή] | του μπλικ [Αγία Παρασκευή, Σιάτιστα] | του μπλιουκ [Σιάτιστα]. || Κρήτη: το μπουλούκι [Κελλάρια].

μπόχα || Πελοπόννησος: η βόχα [Ρούτσι]. || Ρούμελη: η μπόχα [Γέρμας, Πάργα, Σιάτιστα] | η βόχα [Λιλαία, Πάργα] | ο μποχός [Πάργα].

μπρουντζοκόλληση || Ρούμελη: η μπρουτζουκόλση [Χουλιαράδες].

μυρουδιά (Buck list) / οσμή || Πελοπόννησος: η μυρουδιά [Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Καρυά, Κρέστενα, Λεβίδι, Λυγουριό, Παραδείσια, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | α νυρωδία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α νυρωιδία [Πέρα Μέλανα] | α ζουνή [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η μυρουδιά [Αμφίκλεια, Γέρμας, Γουριά, Θαρούνια, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μασχολούρι, Μηλίνα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Τιθορέα, Τσαμαντάς, Χουλιαράδες] | η μουρουδιά [Γουριά, Μασχολούρι, Πρέβεζα] | η μρουδιά [Αγία Ευθυμία] | η μερουδία [Μέγαρα]. || Κρήτη: η μυρωδιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος]. || Κυπρος: η μυρωδιά [Νέο Χωριό] | η μυρωδκιά [Άγιος Νικόλαος*, Λάπηθος*, Πάνω Λεύκαρα] | η μυρωθκιά [Βάσα Κοιλανίου, Καραβάς*].

μυστικό || Πελοπόννησος: το μυστικό [Γυμνό, Δολιανά, Κανδήλα, Κρέστενα, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: του μυστικό [Αγία Παρασκευή, Τσουκαλάδες]. || Κρήτη: το μυστικό [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι]. || Κυπρος: το μυστικόν [Έμπα].

ναργιλές || Ρούμελη: ου αργιλές [Κιλελέρ].

νίλα || Ρούμελη: η νίλα [Πάργα, Τσαμαντάς, Χρυσή].

νιτερέσο || Πελοπόννησος: το νιτερέσο [Κρέστενα]. || Ρούμελη: το νιτερέσο [Μέγαρα, Πάργα].

νοικοκυριό || Πελοπόννησος: το νοικοκυριό [Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Δροσοπηγή, Ελληνίτσα, Κρέστενα, Μάλη, Ρούτσι, Στεμνίτσα] | το νοικοτσυριό [Τρόπαια, Τσέρια] | η σπιτοσυγύριση [Βρέσθενα] | το νοικοτσουρίε [Πέρα Μέλανα] | το νοικοτσουζίε [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: το νοικοκυριό [Δελβινάκι, Τσαμαντάς] | του νκουκυριό [Αγία Ευθυμία, Δομνίστα, Έλατος, Μεσούντα, Μηλίνα] | του νγκοκυριό [Γέρμας] | του νοικουκυριό [Χρυσή]. || Κρήτη: το νοικοκυριό [Ανατολή, Σάσαλος, Σέλλες] | το νοικοκεράτο [Σιρίλι] | το νοικουκεράτο [Ανώγεια]. || Κυπρος: το νοικοτζυρκόν [Έμπα, Νέο Χωριό, Πάνω Λεύκαρα].

νοικοκυροσύνη || Πελοπόννησος: η νοικοκυροσύνη [Λυγουριό, Πιάνα] | α νοικοτσυροσύνα [Πέρα Μέλανα] | α νοικοτσουροσύνα [Πέρα Μέλανα]. || Κρήτη: η νοικοκεροσύνη [Παλαιοχώρα].

νομάτοι / άτομα || Πελοπόννησος: οι νομάτοι [Αγία Άννα, Αλποχώρι, Ελληνίτσα, Ρούτσι, Πέρα Μέλανα] | οι νοματαίοι [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βρέσθενα, Κέρτεζη, Κρέστενα, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σπαρτιά]. || Ρούμελη: οι νομάτοι [Πάργα] | οι νοματαίοι [Θαρούνια, Μέγαρα, Πάργα, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | οι νουματαίοι [Γουριά, Κανάλια, Μακρινή] | οι νουμάτ [Γέρμας, Κανάλια, Μικρό Βουνό, Στυλίδα] | οι νουμάτς [Σιάτιστα] | οι νουματοί [Γέρμας, Σταγιάδες]. || Κρήτη: οι νομάτοι [Άγιος Γεώργιος, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος]. || Κυπρος: οι νομάτοι [Άγιος Νικόλαος*, Βάσα Κοιλανίου, Καραβάς*, Λάπηθος*, Τσάδα, Ψεματισμένος] | οι ανοματοί [Μουτουλλάς].

νομπέτι / ουρά (αναμονή) για νερό στη βρύση  || Κρήτη: το νομπέτι [Τύλισος].

νους (Buck list) || Πελοπόννησος: ο νους [Αγρίδι, Αμπελιώνα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κρέστενα, Λεβίδι, Μαγούλα, Μελιγού, Παραδείσια, Ροεινό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τσέρια] | ο νου [Τσέρια]. || Ρούμελη: ο νους [Μέγαρα, Πάργα, Ωραιόκαστρο] | ου νους [Γέρμας, Γουριά, Λιλαία, Μακρινή, Σιάτιστα, Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | ι νους [Κανάλια] | το νιονιό [Πάργα] | του νιονιό [Σιάτιστα] | ου σουμπαής [Σιάτιστα] | του καρκαλές [Μηλίνα]. || Κρήτη: ο νους [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι]. || Κυπρος: ο νους [Άγιος Νικόλαος*, Γαστριά*, Καραβάς*, Λάπηθος*, Μια Μηλιά*, Νέο Χωριό, Ριζοκάρπασο*, Τσάδα].

νταραβέρι || Πελοπόννησος: το νταραβέρι [Κρέστενα]. || Ρούμελη: του νταλαβέρ [Κιλελέρ, Σιάτιστα] | του νταραβέρ [Χρυσή]. || Κρήτη: η νταλαβέρα [Ανώγεια].

ντελίριο || Κρήτη: το ντελίριο [Ανώγεια].

νυχτέρι || Πελοπόννησος: το νυχτέρι [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λεβίδι, Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: του νυχτέρ [Αγία Παρασκευή, Αμφίκλεια, Γέρμας, Γουριά, Δαύλεια, Έλατος, Λιλαία, Ραψάνη, Τιθορέα] | του νχτερ [Καρίτσα].

νυχτοπερπατήματα || Κρήτη: τα νυχτοπροπατήματα [Σέλλες].

ξάναμμα || Πελοπόννησος: το ξάναμμα [Στεμνίτσα].

ξάπλα || Ρούμελη: η ξάπλα [Έλατος].

ξαφνικό || Πελοπόννησος: το ξαφνικό [Αμπελιώνα]. || Ρούμελη: το ξαφνικό [Πάργα] | η ξαφνιά [Πάργα] | η αξαφνιά [Πάργα].

ξεδιάλεγμα || Ρούμελη: του ξιδιάλιγμα [Ραψάνη].

ξεθράκισμα || Πελοπόννησος: το ξεθράκισμα [Μυγδαλιά] | το ξέθαλμα [Ρούτσι].

ξενιτιά || Πελοπόννησος: η ξενιτιά [Αγία Άννα, Αγρίδι, Αμπελιώνα, Λυγουριό, Πάκια, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια] | τα ξένα [Βρέσθενα, Κρέστενα, Μυγδαλιά] | α ξενικία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η ξενιτιά [Δελβινάκι, Μέγαρα, Πηγή, Τσαμαντάς] | η ξινιτιά [Βράχα, Γέρμας, Δραμεσιοί, Έλατος, Λιλαία, Μακρινή, Χρυσοβίτσα] | η ξινιτσιά [Σιάτιστα] | τα ξένα [Αγία Ευθυμία, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Δελβινάκι, Δολό, Έλατος, Μέγαρα, Μηλίνα, Ραψάνη, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | το κουρμπέτι [Πάργα]. || Κρήτη: η ξενιτιά [Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες] | η ξενιθιά [Βουλγάρω] | τα ξένα [Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες]. || Κυπρος: η ξενιθκιά [Λάπηθος*, Μια Μηλιά*] | η περασιά [Άγιος Νικόλαος*] | τα ξένα [Μια Μηλιά*].

ξενοχώρι || Πελοπόννησος: το ξενοχώρι [Αμπελιώνα, Ελληνίτσα] | το ξωχώρι [Αμπελιώνα, Πέρα Μέλανα] | το ξωχώζι [Πέρα Μέλανα]. || Κρήτη: το ξενοχώρι [Βρύσες, Βώροι, Μιαμού].

ξενύχτι || Πελοπόννησος: το ξενύχτι [Λαγκάδια, Μαγούλα, Σπαρτιά, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: του ξινύχτ [Κανάλια, Λιλαία] | του ξινύχτιου [Γέρμας]. || Κρήτη: το ξενύχτι [Βώροι, Σιρίλι].

ξεπασούλιμα / το καθάρισμα της καμένης άκρης του φιτιλιού με το ξεπασουλιστήρι || Κρήτη: το ξεπασούλιμα [Άγιος Γεώργιος].

ξεράδια / ξερά κομμάτια || Ρούμελη: τα ξιράδια [Μηλίνα].

ξεροκόμματο || Πελοπόννησος: το ξεροκόμματο [Γυμνό].

ξεσυνέρισμα / ανταγωνισμός || Κρήτη: η συνορισά [Άγιος Γεώργιος] | το συνορισιό [Σιρίλι].

ξεφόρτωμα || Πελοπόννησος: το ξεφόρτωμα [Βρέσθενα] | το ξιφόρτωμα [Λαγκάδια]. || Κρήτη: το ξεφόρτωμα [Άγιος Γεώργιος].

ξεφώτισμα || Πελοπόννησος: το ξεφώτισμα [Άγιος Δημήτριος].

ξεψείριασμα || Πελοπόννησος: το ξεψείριασμα [Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: του ξιψείριασμα [Έλατος].

ξιδόνερο || Πελοπόννησος: το ξιδόνερο [Κανδήλα]. || Κυπρος: το νερόξιδον [Μουτουλλάς].

ξιναριά  || Κυπρος: η ξιναριά [Καραβάς*].

ξινίλα || Ρούμελη: η ξινίλα [Τσαμαντάς].

ξόδεμα || Κρήτη: η ξόδεψη [Παλαιοχώρα].

ξυλοκάρβουνα || Πελοπόννησος: τα ξυλοκάρβουνα [Βρέσθενα].

ξυραφιά || Πελοπόννησος: η ξυραφιά [Πάκια] | η ξουραφιά [Αρχαία Φενεός]. || Ρούμελη: η ξουραφιά [Γουριά, Μέγαρα, Μεσούντα] | η ξουρισά [Θαρούνια]. || Κρήτη: η ξυραφιά [Σιρίλι] | οι ξυραφές [Βρύσες].

ξύσμα || Πελοπόννησος: το ξύσμα [Άγιος Δημήτριος, Προάστιο, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: το ξύσμα [Τσαμαντάς] | του ξύσμα [Μελισσουργοί].

όνομα (Swadesh list, Buck list) || Πελοπόννησος: το όνομα [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Εξωχώρι, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός] | το όνουμα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το παψιμάρι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το παψιμάζι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το όνομα [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του όνουμα [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | τα νόματα [Μηλίνα]. || Κρήτη: το όνομα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος]. || Κυπρος: το όνομαν [Άγιος Νικόλαος*, Γαστριά*, Έμπα, Καραβάς*, Μουτουλλάς, Νέο Χωριό, Πάνω Λεύκαρα, Ριζοκάρπασο*, Τσάδα].

όρεξη || Πελοπόννησος: η όρεξη [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Θαλάμες, Λυγουριό, Μυγδαλιά, Πιάνα, Ρούτσι] | α όρεξη [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το ζέφτι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η όριξ [Μηλίνα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Φαρκαδόνα] | το απετίτο [Πάργα] | το απιτίτο [Πάργα] | το πετίτο [Πάργα]. || Κρήτη: η όρεξη [Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

ορταλίκι / συνεταιρισμός || Κρήτη: το ορταλίκι [Ανώγεια] | το ορακλίκι [Ανώγεια].

πάθημα || Πελοπόννησος: το πάθημα [Ρούτσι]. || Ρούμελη: το πάθημα [Τσαμαντάς]. || Κρήτη: το πάθημα [Παλαιοχώρα] | η κασκαρίκα [Θεοδώρα].

παιδεμός / κόπος || Πελοπόννησος: ο παιδεμός [Στεμνίτσα] | η παιδεμάρα [Αλποχώρι] | ο παιδεμό [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το παίδι [Πέρα Μέλανα] | το παίιδι [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: του παίδιμα [Γέρμας, Έλατος, Σταγιάδες] | η πιδιμάρα [Γέρμας, Έλατος, Κουμαρίτσι, Σταγιάδες].

παιδομάνι || Πελοπόννησος: το παιδολόι [Μελιγού] | το καμπζοβόλι [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: ο παιδομάνι [Πάργα] | το παιδομανιό [Πάργα] | το παιδολάσι [Πάργα].

παίνεμα || Πελοπόννησος: το παίνεμα [Βεργαδαίικα, Ρούτσι]. || Ρούμελη: το παίνεμα [Άγιος Λουκάς] | του παίνιμα [Γέρμας] | η παίνια [Σταγιάδες] | τα πινιέδια [Σταγιάδες]. || Κρήτη: το παίνεμα [Βουλγάρω, Βραχάσι, Σιρίλι].

παλιοπράματα || Ρούμελη: τα παλιοπράματα [Ωραιόκαστρο].

παλιόρουχα || Πελοπόννησος: τα παλιόρουχα [Ρούτσι]. || Ρούμελη: τα παλιόρουχα [Άγιος Λουκάς] | τα μπαρμπούκλια [Κανάλια]. || Κρήτη: τα παλιόρουχα [Σιρίλι].

παλούκι || Πελοπόννησος: το παλούκι [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Θαλάμες, Κρέστενα, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Φενεός] | η παλούκα [Προάστιο] | το παλούτσι [Κανδήλα, Τρόπαια, Τσέρια] | ο πάσακα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το παλούκι [Πηγή, Τσαμαντάς] | το παλούτσι [Θαρούνια, Μέγαρα] | του παλούκ [Αγιά, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Γέρμας, Γουριά, Έλατος, Κανάλια, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Μηλίνα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | ο πάλος [Πάργα]. || Κρήτη: το τζένιο [Άγιος Βασίλειος, Μάρθα]. || Κυπρος: το παλλούτζιν [Μουτουλλάς, Πάνω Λεύκαρα, Ριζοκάρπασο*, Τσάδα] | ο μπάλλος [Άγιος Νικόλαος*] | το στυλλίν [Μουτουλλάς].

παντιέρα / σημαία  || Κυπρος: η παντιέρα [Ψεματισμένος].

παρακαλετό || Ρούμελη: το παρακαλετό [Τσαμαντάς].

παρακάλι || Πελοπόννησος: το παρακάλι [Σκεπαστό]. || Ρούμελη: του παράκλιου [Έλατος] | τα παρακάλια [Τσαμαντάς]. || Κρήτη: το παρακάλι [Θεοδώρα, Μάρθα]. || Κυπρος: τα παρακάλια [Καραβάς*].

παράκληση || Ρούμελη: οι παράκλησες [Άγιος Λουκάς]. || Κρήτη: οι παράκλησες [Θεοδώρα, Κελλάρια].

παράνομα / επίθετο || Ρούμελη: του παρούνουμα [Ραψάνη].

παραξενιά || Πελοπόννησος: η παραξενιά [Αμπελιώνα, Ρούτσι]. || Ρούμελη: η παραξενιά [Πάργα, Τσαμαντάς] | η παραξινιά [Γραμματικού] | η ζάντζα [Έλατος, Σταγιάδες, Χρυσή].

παρέα || Πελοπόννησος: η παρέα [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Καλούσι, Κανδήλα, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λεβίδι, Λυγουριό, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Ρούτσι, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: η παρέα [Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος Λουκάς, Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά, Γραμματικού, Δελβινάκι, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Κανάλια, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μέγαρα, Μικρό Βουνό, Πάργα, Πηγή, Σιάτιστα, Τιθορέα, Τσαμαντάς, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: η παρέα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η πατούλια [Ανώγεια]. || Κυπρος: η παρέα [Καραβάς*, Νέο Χωριό, Ψεματισμένος].

παρηγοριά || Πελοπόννησος: η παρηγοριά [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελληνίτσα, Κανδήλα, Καστρί, Λυγουριό, Μάλη, Μυγδαλιά, Πηγαδάκια, Προάστιο, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | α παρηγορία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α παζηγοζία [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η παρηγοριά [Άγιος Λουκάς, Δολό, Μέγαρα, Τσαμαντάς] | η παρηγουριά [Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά, Γραμματικού, Δομνίστα, ραμεσιοί, Δραμεσιοί, Κανάλια, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μικρό Βουνό, Ραψάνη, Σταγιάδες, Τιθορέα, Χρυσοβίτσα] | η παληγουριά [Γέρμας, Έλατος]. || Κρήτη: η παρηγοριά [Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα]. || Κυπρος: η παρηορκά [Άγιος Νικόλαος*, Έμπα, Λάπηθος*, Μια Μηλιά*, Νέο Χωριό, Μουτουλλάς].

πάρτη / για ίδιο συμφέρον || Ρούμελη: η πάρτη [Πάργα, Τσαμαντάς].

πασάλειμμα || Πελοπόννησος: το πασάλειμμα [Δροσοπηγή]. || Ρούμελη: του πασάλμα [Γέρμας].

πατιρντί || Ρούμελη: του πατιρντί [Μηλίνα].

πατούρα / για κουκούλια || Πελοπόννησος: η πατούρα [Μυγδαλιά].

πατρίδα (Buck list) || Πελοπόννησος: η πατρίδα [Προάστιο, Ρούτσι] | α πατζίδα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η πατρίδα [Βράχα, Γέρμας, Ωραιόκαστρο].

πατωσά / επίστρωση || Κρήτη: η πατωσά [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Μάρθα, Τύλισος].

πάφιλας / ορείχαλκος || Πελοπόννησος: το πάφιλο [Βρέσθενα, Λαγκάδια]. || Ρούμελη: ο πάφιλας [Μέγαρα, Πάργα] | ου πάφλας [Γουριά, Μεσούντα, Σιάτιστα, Χουλιαράδες] | ου πάφλους [Δαύλεια, Έλατος, Σταγιάδες] | ι πάφλους [Κανάλια] | το παφίλι [Πάργα, Ωραιόκαστρο] | του παφίλ [Άγιος Νικόλαος, Δραμεσιοί] | του πάφλου [Κουμαρίτσι].

πάχος || Πελοπόννησος: το πάχος [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Δροσοπηγή, Ρούτσι] | το πάχι [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: το πάχος [Τσαμαντάς] | του πάχους [Γέρμας, Γραμματικού, Κανάλια, Καρίτσα, Μηλίνα, Χουλιαράδες] | ου χόντρους [Έλατος]. || Κρήτη: το πάχος [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού, Σάσαλος] | το χόντρος [Μιαμού]. || Κυπρος: το πάχος [Βάσα Κοιλανίου].

πεδούκλα / δέσιμο στα δυο πόδια των υποζυγίων || Πελοπόννησος: το πείσμα [Άγιος Δημήτριος] | το γκιστίουμα [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: του κουστέκ [Δραμεσιοί] | του πεϊβάν [Δραμεσιοί].

πείσμα || Ρούμελη: του πείσμα [Άγιος Νικόλαος] | το γινάτι [Δελβινάκι, Πάργα, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του γινάτ [Έλατος, Στροφυλιά, Χρυσή] | του γνατ [Δαύλεια] | το ινάτι [Μέγαρα] | του ινάτ [Κανάλια, Σταγιάδες] | του ινάτς [Σιάτιστα] | το αϊντίνι [Μέγαρα]. || Κυπρος: το γινάτιν [Γαστριά*, Πάνω Λεύκαρα].

πελεκούδι || Ρούμελη: η πιλικούδα [Αγιά]. || Κρήτη: η φλιτζασκούδα [Θεοδώρα].

πενηνταριά || Κρήτη: η πενηνταριά [Ανώγεια]. || Κυπρος: η πενηνταρκά [Μουτουλλάς].

πέρασμα || Πελοπόννησος: το πέρασμα [Άγιος Δημήτριος, Κανδήλα, Τσέρια] | το αράδι [Λαγκάδια] | το περάιμα [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | το γιάβα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το πέρασμα [Πάργα, Πηγή] | του πέρασμα [Αγιά, Γέρμας, Έλατος, Τιθορέα, Χρυσοβίτσα] | του πέραμα [Πρέβεζα] | η πιραταριά [Μακρινή] | του διάβα [Γέρμας, Κανάλια, Σιάτιστα, Χουλιαράδες] | η σύρτα [Κουμαρίτσι] | η ρούγα [Έλατος]. || Κρήτη: το πέραμα [Μάρθα]. || Κυπρος: το πέρασμα [Γαστριά*].

περγέλεσμα / κοροϊδία || Ρούμελη: το περγέλασμα [Τσαμαντάς] | του πιργέλιου [Έλατος, Μηλίνα, Σταγιάδες] | το μαϊτάπι [Πάργα].

περδικάβγουλο / αβγό πέρδικας || Κρήτη: το περδικάβγουλο [Θεοδώρα].

περδικόφτερο || Κρήτη: το περδικόφτερο [Μάρθα].

περέτια / διάφορες δουλειές || Ρούμελη: τα περέτια [Τσαμαντάς].

πέταμα / απόρριψη || Πελοπόννησος: το πέταμα [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: του πέταμα [Αγία Ευθυμία, Κανάλια, Μασχολούρι, Στυλίδα].

πήξιμο || Πελοπόννησος: το πήξιμο [Βρέσθενα, Κανδήλα, Κρέστενα, Λεβίδι, Μυγδαλιά].

πίκρα || Πελοπόννησος: η πίκρα [Κανδήλα, Κάτω Λουσοί, Λεβίδι] | η πικρίλα [Βαλύρα] | α κίκρα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η πίκρα [Γέρμας, Δελβινάκι, Πηγή, Σταγιάδες] | η πικρίλα [Τιθορέα] | η πικράδα [Αγία Ευθυμία]. || Κρήτη: η πρίκα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα] | πρικάδα [Βραχάσι].

πιτσιλιά || Πελοπόννησος: οι τσιλάγρες [Αλποχώρι]. || Ρούμελη: η πιτσιλιά [Πάργα] | η πιτσίλα [Πάργα] | οι πιτσιλάδες [Σταυροδρόμι]. || Κυπρος: η πατσάλα [Πάνω Λεύκαρα].

πλάνεμα || Κρήτη: το πλανέτο [Κελλάρια].

πλάσμα / ανθρώπινο  || Κυπρος: το πλάσμαν [Άγιος Νικόλαος*, Καραβάς*, Λάπηθος*, Μουτουλλάς, Νέο Χωριό, Πάνω Λεύκαρα].

πλέξιμο || Πελοπόννησος: το πλέξιμο [Άγιος Δημήτριος, Στεμνίτσα] | το πρέτσιμο [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το πλέξιμο [Τσαμαντάς] | του πλέξιμου [Αγία Παρασκευή, Σιάτιστα] | του πλέξμου [Γουριά, Γραμματικού, Δραμεσιοί, Έλατος] | η πλεξ [Χρυσή]. || Κρήτη: το πλέξιμο [Άγιος Βασίλειος].

πλεχτό || Πελοπόννησος: το πλεχτό [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα]. || Ρούμελη: του πλιχτό [Δραμεσιοί].

πλύμα / νερό από ξέπλυμα σκεύους με φαγητό μαζί με πίτουρο - τροφή για τα γουρούνια || Πελοπόννησος: το πλύμα [Αμπελιώνα, Δροσοπηγή, Ελληνίτσα, Κρέστενα, Λεβίδι, Ρούτσι, Τσέρια]. || Ρούμελη: του πλύμα [Έλατος, Κανάλια]. || Κρήτη: το απόπλυμα [Άγιος Βασίλειος].

πνίξιμο || Ρούμελη: το πνίξιμο [Πηγή].

πόλουμαν / το νερό που μένει μετά το λούσιμο  || Κυπρος: το πόλουμαν [Καραβάς*].

ποντικοκούραδο || Ρούμελη: τα μπλουχουκούραδα [Μηλίνα].

πόστο || Πελοπόννησος: το πόστο [Κρέστενα].

πουλερικά || Πελοπόννησος: τα πουλερικά [Αγία Άννα].

πούμπωμα / ασφυξία || Ρούμελη: του πούμπουμα [Μελισσουργοί].

πουρναρότοπος || Ρούμελη: ου πουρναρότουπους [Αγία Ευθυμία].

πράμα / πράγμα (Buck list) || Πελοπόννησος: το πράμα [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Παραδείσια, Προάστιο, Ρούτσι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το πράμα [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Θαρούνια, Μέγαρα, Πάργα, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του πράμα [Αγία Ευθυμία, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: το πράμα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το πραμάτι [Εμπρόσνερος]. || Κυπρος: το πράμαν [Άγιος Νικόλαος*, Βάσα Κοιλανίου, Γαστριά*, Έμπα, Καραβάς*, Λάπηθος*, Μια Μηλιά*, Μουτουλλάς, Νέο Χωριό, Πάνω Λεύκαρα, Ριζοκάρπασο*, Ψεματισμένος].

πραμάτεια / εμπόρευμα || Πελοπόννησος: η πραμάτεια [Λεβίδι, Λυγουριό]. || Ρούμελη: η πραμάτεια [Γέρμας, Δελβινάκι] | η πραμάτσια [Σιάτιστα].

πρασινίλα || Πελοπόννησος: η πρασινίλα [Άγιος Δημήτριος].

πρεπιά / η πραγματοποίηση του σωστού || Κρήτη: η πρεπιά [Βραχάσι].

πριονίδι || Πελοπόννησος: το πριονίδι [Δολιανά].

πρόβα || Πελοπόννησος: η πρόβα [Βρέσθενα, Μάλη].

προκοπή || Πελοπόννησος: η προκοπή [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βρέσθενα, Δροσοπηγή, Κανδήλα, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λυγουριό, Πιάνα, Σκεπαστό] | η πρεκοπή [Προάστιο] | α προκοκή [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το ασελί [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η προκοπή [Μέγαρα, Τσαμαντάς] | η προυκουπή [Αγία Παρασκευή, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Μηλίνα, Ραψάνη, Σταγιάδες, Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | του χαΐρ [Κανάλια, Σιάτιστα, Χρυσή] | ου τσιαρές [Σιάτιστα]. || Κρήτη: το καλιμέντο [Θεοδώρα].

προσάναμμα || Πελοπόννησος: το προσάναμμα [Βρέσθενα, Δροσοπηγή, Προάστιο, Στεμνίτσα] | το χάχαλο [Κανδήλα, Λαγκάδια] | το σούφραλο [Λαγκάδια] | το ξάναμα [Μαγούλα, Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: το προυσάναμα [Γουριά, Κανάλια, Μηλίνα, Ραψάνη] | η τσάκνα [Αμφίκλεια, Δελβινάκι, Πλατύστομο, Χρυσή, Ωραιόκαστρο] | το τσάκνου [Κανάλια] | τα τσάκινα [Δελβινάκι] | τα τσάκνα [Αγιά, Δολό, Έλατος, Μηλίνα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Σταγιάδες] | τα τσιάκνα [Ραψάνη] | τα σιούμαλα [Δολό] | οι ξούρις [Μηλίνα].

προσταγή || Πελοπόννησος: η προσταγή [Σκεπαστό].

πύρα / γωνιάς, φούρνου || Πελοπόννησος: η πύρα [Δροσοπηγή, Ροεινό, Ρούτσι, Τρόπαια] | α κύρα [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η πύρα [Γέρμας, Έλατος, Θαρούνια, Μηλίνα, Σιάτιστα, Σταγιάδες]. || Κρήτη: η πυρά [Παλαιοχώρα] | η κάψα [Βραχάσι]. || Κυπρος: η πυρά [Μουτουλλάς] | η βράστη [Έμπα].

ράτσα / για ζώα ή φυτά || Πελοπόννησος: η ράτσα [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Αμπελιώνα]. || Ρούμελη: η ράτσα [Σιάτιστα, Τιθορέα, Τσαμαντάς]. || Κρήτη: η ράτσα [Ανώγεια].

ρέγουλα || Πελοπόννησος: το ρέγουλο [Αλποχώρι]. || Ρούμελη: η ρέγουλα [Πάργα] | το ρέγουλο [Πάργα] | του ρέουλου [Χρυσή].

ρεζίλι || Πελοπόννησος: το ρεζίλι [Βρέσθενα, Δολιανά, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το ρεζιλίκι [Δολιανά, Ελάτη, Προάστιο] | το ρετζίλι [Αμπελιώνα] | το σεργούνι [Σκεπαστό]. || Ρούμελη: το ρεζίλι [Πάργα] | του ριζίλ [Δαύλεια] | το ρεζίλεμα [Πάργα] | το ρεζιλίκι [Πάργα] | του ριζιλίκ [Κανάλια, Μηλίνα]. || Κρήτη: το γίβεντο [Ανατολή].

ρεκλάμα / διαφήμιση  || Κυπρος: η ρεκλάμα [Μουτουλλάς].

ρημάδι / για κατεστραμμένο πράγμα || Ρούμελη: του ιρμάδ [Μηλίνα, Σταγιάδες] | του αρμάδ [Σταγιάδες]. || Κρήτη: το ρημάδι [Εμπρόσνερος].

ριγανόσυκο || Πελοπόννησος: το ρηγανόσυκο [Βρέσθενα].

ροδαρά / ανθοδέσμη || Κρήτη: η ροδαρά [Βουλγάρω, Σάσαλος, Σέλλες].

ροκανίδι || Πελοπόννησος: το φλέσουρο [Κανδήλα]. || Ρούμελη: τα ριντζίδια [Σιάτιστα] | τα σούφαρα [Χρυσή].

ρούμπος / βαθμός-πόντος || Ρούμελη: ου λούμπους [Ραψάνη].

ρουχομάνι || Πελοπόννησος: το σκουτομάνι [Αλποχώρι].

ρώτημα / ερώτημα || Ρούμελη: το ρώτημα [Πάργα] | του ρώτμα [Έλατος]. || Κρήτη: το ρώτημα [Θεοδώρα, Σάσαλος].

σαβούρα / άχρηστα πράγματα || Ρούμελη: η σαβούρα [Στροφυλιά].

σαβούρα / παλιοπράματα || Πελοπόννησος: η σαβούρα [Καρυά, Ρούτσι, Στεμνίτσα] | το σαβούρι [Θαλάμες, Ρούτσι] | α σαβούρα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός].

σάκα / σχολική || Πελοπόννησος: η σάκα [Προάστιο, Τσέρια]. || Ρούμελη: η σάκα [Σιάτιστα]. || Κρήτη: η σάκα [Παλαιοχώρα]. || Κυπρος: η παλάσκα (πάνινη) [Νέο Χωριό].

σάκιασμα || Πελοπόννησος: το σάκιασμα [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: του σάκιασμα [Μελισσουργοί]. || Κρήτη: το σάκιασμα [Ανατολή, Τύλισος] | ο σακιασμός [Λαμπιώτες].

σακουλικό / το σακούλι με τα φαγητά που πάνε δώρο τα παιδιά στους γονείς, τα Χριστούγεννα || Κρήτη: το σακουλικό [Σάσαλος].

σάλιωμα || Ρούμελη: του σάλιουμα [Έλατος].

σάπισμα || Πελοπόννησος: το σάπισμα [Άγιος Δημήτριος]. || Ρούμελη: του σάπσμα [Γέρμας, Έλατος].

σαραντάρα / ηλικία || Ρούμελη: η σαραντάρα [Πρέβεζα].

σαρανταριά || Ρούμελη: η σαρανταριά [Αγία Παρασκευή, Σταγιάδες]. || Κυπρος: η σαρανταρκά [Μουτουλλάς].

σγόρτσισμα / στο γουρουνοτόμαρο || Πελοπόννησος: το σγόρτσισμα [Σκεπαστό].

σερβίρισμα  || Κυπρος: το σερβίρισμαν [Έμπα].

σερπετό / ερπετό || Πελοπόννησος: το σερπετό [Αμπελιώνα].

σεφτές || Ρούμελη: ο σεφτές [Άγιος Λουκάς] | ου σιφτές [Άγιος Νικόλαος].

σημαδάβγουλο / μικρό αβγό κότας δίχως κρόκο || Πελοπόννησος: το σημαδάβγουλο [Κέρτεζη].

σημάδι / σημείο (Buck list) || Πελοπόννησος: το σημάδι [Αλποχώρι, Βρέσθενα, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Προάστιο, Στεμνίτσα, Τσέρια, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το σημάιδι [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: το σημάδι [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Πάργα, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς] | του σμαδ [Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Έλατος, Κιλελέρ, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Στυλίδα, Φαρκαδόνα]. || Κρήτη: το σημάδι [Άγιος Βασίλειος, Θεοδώρα, Σέλλες, Τύλισος]. || Κυπρος: το σημάδιν [Βάσα Κοιλανίου, Μια Μηλιά*, Μουτουλλάς] | το σημάιν [Έμπα] | τα σημάδκια [Πάνω Λεύκαρα] | τα σημάθκια [Μια Μηλιά*].

σιγουριά || Πελοπόννησος: η σιγουριά [Βρέσθενα, Μυγδαλιά]. || Ρούμελη: η σιγουριά [Γέρμας, Έλατος].

σιδερικό || Πελοπόννησος: το σιδερικό [Αγία Άννα, Ελάτη, Κρέστενα, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Τσέρια]. || Ρούμελη: το σιδερικό [Θαρούνια] | το σιδερκό [Πηγή] | του σιδιρκό [Γέρμας, Μακρινή, Πλατύστομο].

σιντερόπετρα / σιδερόπετρα || Κρήτη: η σιντερόπετρα [Βουλγάρω].

σιχαμάρα || Πελοπόννησος: η σιχαμάρα [Λυγουριό, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: η σιχασιά [Γέρμας, Σιάτιστα] | η ασχασιά [Κανάλια] | η ασκασιά [Έλατος].

σίψα / τσιμπούκι || Πελοπόννησος: η σίψα [Σκεπαστό].

σκασίλα || Πελοπόννησος: η σκασίλα [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: η σκασίλα [Μηλίνα].

σκάσιμο / επιφάνειας || Πελοπόννησος: η σκασίλα [Μυγδαλιά].

σκέρτσα || Κρήτη: τα σκέρτσα [Βρύσες].

σκοπός / επιδίωξη || Πελοπόννησος: ο σκοπός [Βεργαδαίικα]. || Ρούμελη: ο σκοπός [Τσαμαντάς] | ου σκουπός [Δραμεσιοί, Κανάλια]. || Κρήτη: ο σκοπός [Αποδούλου]. || Κυπρος: ο σκοπός [Καραβάς*].

σκουριά || Πελοπόννησος: η σκουριά [Σκεπαστό] | η σγουριά [Λαγκάδια] | α σκουζία [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | α ζιγουρία [Πέρα Μέλανα] | α ζιγουζία [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η σκουρία [Μέγαρα] | η σγκουρ [Γέρμας, Έλατος, Σιάτιστα, Σταγιάδες]. || Κρήτη: η σκουρά [Μάρθα]. || Κυπρος: η σκουρκά [Μουτουλλάς].

σκύβαλα || Πελοπόννησος: τα σκύβαλα [Άγιος Δημήτριος, Κανδήλα, Μάλη]. || Ρούμελη: τα σκύβαλα [Γέρμας, Έλατος, Κανάλια, Μακρινή, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Τιθορέα] | τα ξάχαλα (τα σκουπιδάκια που μένουν μετά το δριμόνισμα) [Δολό, Σταυροδρόμι]. || Κρήτη: τα σκύβαλα [Μάρθα].

σκυλόσκατα || Πελοπόννησος: τα σκυλόσκατα [Βρέσθενα, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: του σκλιόσκατου [Δραμεσιοί].

σκυλοφάγωμα || Πελοπόννησος: το σκυλοφάγωμα [Κέρτεζη, Σπαρτιά].

σμίξιμο / συνάντηση || Πελοπόννησος: το σμίξιμο [Κάτω Λουσοί].

σουβλιά || Πελοπόννησος: η σουγλιά [Κρέστενα]. || Ρούμελη: η σουγλέα [Μέγαρα]. || Κρήτη: η σουβλιά [Θεοδώρα, Σέλλες].

σουληνάρι / σωληνάριο || Πελοπόννησος: το σουληνάρι [Αρχαία Φενεός]. || Ρούμελη: του σουληνάρ [Γουριά].

σουλούπι || Πελοπόννησος: το σουλούπι [Σκεπαστό]. || Ρούμελη: το σουλούπι [Πάργα, Τσαμαντάς] | του σλουπ [Έλατος, Σιάτιστα].

σουσούμια / τα χαρακτηριστικά του προσώπου || Κρήτη: τα σουσούμια [Ανώγεια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος]. || Κυπρος: τα μισίδκια [Λάπηθος*].

σούστα / άμαξα || Πελοπόννησος: η σούστα [Λυγουριό]. || Ρούμελη: η σούστα [Γουριά, Μέγαρα].

σπιρτάδα || Πελοπόννησος: η σπιρτάδα [Άγιος Δημήτριος].

σπιρτόξυλο || Πελοπόννησος: το σπιρτόξυλο [Βρέσθενα, Σκεπαστό].

στάμπα || Πελοπόννησος: η στάμπα [Ρούτσι, Στεμνίτσα] | α στάμπα [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η στάμπα [Γουριά, Πρέβεζα].

σταξιά || Πελοπόννησος: η σταξιά [Ρούτσι]. || Ρούμελη: η σταξιά [Σιάτιστα].

στέγνωμα || Πελοπόννησος: το στέγνωμα [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: του στέγνουμα [Γέρμας].

στήριγμα || Πελοπόννησος: το στήριγμα [Λυγουριό, Μυγδαλιά]. || Ρούμελη: του στήριγμα [Γέρμας] | του στήργμα [Τιθορέα]. || Κρήτη: το στήριγμα [Μάρθα] | το στήριμα [Βουλγάρω] | ο ρούκουνας [Άγιος Βασίλειος].

στήσιμο || Ρούμελη: το στάσιμο [Άγιος Λουκάς].

στοίβαγμα  || Κυπρος: το στέβασμα [Νέο Χωριό].

στόλισμα || Πελοπόννησος: το στόλισμα [Βρέσθενα, Ελάτη, Κανδήλα, Λεχαινά, Λυγουριό, Ροζενά, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το στόλισμα [Δελβινάκι, Δολό, Τσαμαντάς] | του στόλσμα [Δομνίστα, Καρίτσα, Μασχολούρι] | του στόλτζμα [Γέρμας] | του στολ [Γέρμας] | τα στουλίσματα [Φαρκαδόνα]. || Κρήτη: το στόλισμα [Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Μιαμού, Σάσαλος]. || Κυπρος: το στόλισμαν [Άγιος Νικόλαος*, Γαστριά*, Πάνω Λεύκαρα] | ο πλουμισμός [Έμπα] | το πλούμισμαν [Βάσα Κοιλανίου, Γαστριά*, Νέο Χωριό].

στουπέτσι / άσπρη μπογιά || Ρούμελη: του στιμπέτσ [Αγία Παρασκευή].

στούπωμα || Πελοπόννησος: το στούπωμα [Τσέρια]. || Ρούμελη: του στούπουμα [Γέρμας]. || Κρήτη: το στούμπωμα [Θεοδώρα]. || Κυπρος: το στούππωμαν [Γαστριά*, Έμπα, Πάνω Λεύκαρα, Τσάδα].

στράγγισμα || Πελοπόννησος: το στράγγισμα [Μελιγού, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: του στράνγγσμα [Γέρμας] | του στράγγσμα [Γραμματικού, Έλατος, Χουλιαράδες].

στρωματσάδα || Πελοπόννησος: η στρωματσάδα [Δολιανά, Ελάτη, Λυγουριό, Ρούτσι]. || Ρούμελη: η στρουματσάδα [Δραμεσιοί, Καρίτσα, Μακρινή, Λιλαία, Μεσούντα, Μηλίνα].

στρώσεις / από κάτι || Πελοπόννησος: οι στρώσες [Δολιανά]. || Κρήτη: η στρωματιά [Άγιος Γεώργιος]. || Κυπρος: το στρώμαν [Καραβάς*, Πάνω Λεύκαρα].

στρώση || Πελοπόννησος: η στρώση [Βρέσθενα, Δολιανά, Καστρί] | η στρώσα [Δολιανά] | α στρώση [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η στρώση [Δελβινάκι] | η στρως [Γέρμας, Γραμματικού, Έλατος, Μελισσουργοί, Τιθορέα, Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: η στρώση [Ανώγεια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σιρίλι].

στρωσιά / από κλάρες || Πελοπόννησος: η στρωσιά [Στεμνίτσα].

σύβαση / συμφιλίωση || Κρήτη: η σύβαση [Σέλλες].

συγκαλά || Κρήτη: τα συγκαλά [Σιρίλι].

συμπάθιο || Ρούμελη: του σμπάθιου [Γραμματικού, Χουλιαράδες].

συναπάντημα / συνάντηση || Πελοπόννησος: το συναπάντημα [Προάστιο] | η αντάμωση [Καρυά] | η σμίξη [Λαγκάδια]. || Ρούμελη: το συναπάντημα [Θαρούνια] | του συναπάντημα [Μηλίνα] | του σναπάντμα [Δομνίστα] | το απάντημα [Δολό] | το πάντημα [Θαρούνια] | η αντάμους [Γραμματικού, Πρέβεζα, Χουλιαράδες]. || Κρήτη: το συναπάντημα [Ανώγεια] | η αντάμωση [Βρύσες].

συνήθειο (Buck list) || Πελοπόννησος: το συνήθειο [Αμπελιώνα, Δολιανά, Ελληνίτσα, Κέρτεζη, Παραδείσια, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: το συνήθειο [Τσαμαντάς] | του συνήθιου [Γέρμας, Μεσούντα, Σιάτιστα] | του σνήθιου [Σταγιάδες] | του χούι [Δομνίστα, Μακρινή] | η ζαράγκα [Κανάλια] | η γκαντιμή [Τσαμαντάς]. || Κρήτη: το συνήθειο [Μιαμού, Σιρίλι, Τύλισος]. || Κυπρος: το συνήθειον [Βάσα Κοιλανίου, Έμπα].

συντροφιά || Πελοπόννησος: η συντροφιά [Αμπελιώνα, Δολιανά, Θαλάμες, Κρέστενα, Μάλη, Πιάνα] | η συντροφία [Τσέρια] | α κολεγία [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η συντροφιά [Άγιος Λουκάς, Δολό, Τσαμαντάς] | η συντρουφιά [Αγιά, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Μελισσουργοί, Τιθορέα]. || Κρήτη: η συντροφιά [Βρύσες, Κελλάρια, Σέλλες] | η συντροφή [Ανατολή]. || Κυπρος: η συντροφκιά [Βάσα Κοιλανίου, Έμπα, Μια Μηλιά*].

συφορά / συμφορά || Πελοπόννησος: η συφορά [Αλποχώρι, Κανδήλα, Προάστιο].

σφίξιμο || Κρήτη: το σφίξιμο [Μάρθα, Παλαιοχώρα].

σχισμάδα || Πελοπόννησος: η σκισματίδα [Σκεπαστό]. || Ρούμελη: η σκισμάδα [Θαρούνια] | η στσιματαρέα [Μέγαρα] | η σχισματιά [Γουριά]. || Κρήτη: η σκισμάδα [Ανατολή, Σάσαλος] | η σκισματιά [Τύλισος].

σχόλη || Ρούμελη: η σχόλη [Τσαμαντάς] | η σκόλη [Πάργα]. || Κρήτη: η σκόλη [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος] | η σκολάδα [Ανώγεια, Κελλάρια, Σάσαλος] | οι σκόλες [Βώροι, Σάσαλος] | οι σκολάδες [Ανώγεια, Λαμπιώτες].

σωστό || Κρήτη: το σωστό [Βραχάσι, Σάσαλος] | το πρεπό [Μάρθα].

ταίρι || Ρούμελη: το ταίρι [Θαρούνια] | του ταιρ [Άγιος]. || Κυπρος: το ταίριν [Γαστριά*, Λάπηθος*, Ριζοκάρπασο*].

τάισμα || Πελοπόννησος: το τάισμα [Σκεπαστό]. || Ρούμελη: του τάισμα [Γέρμας, Έλατος]. || Κρήτη: η ταγούρα [Ανατολή].

ταμπάκος / επεξεργασμένος καπνός || Ρούμελη: ου ταμπάκους [Χουλιαράδες] | του ταμπάκου [Λιλαία].

ταμπέλα || Ρούμελη: η ταμπέλα [Χρυσοβίτσα].

ταξίδι || Πελοπόννησος: το ταξίδι [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δροσοπηγή, Ελληνίτσα, Θαλάμες, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κρέστενα, Παραδείσια, Πιάνα, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια, Φενεός] | το ταξίιδι [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: το ταξίδι [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του ταξίδ [Αγιά, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δραμεσιοί, Κιλελέρ, Λιλαία, Μακρινή, Μεσούντα, Μηλίνα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Τιθορέα, Χουλιαράδες] | του σιφέρ [Γέρμας] | το βιάτζο [Πάργα]. || Κρήτη: το ταξίδι [Βρύσες, Βώροι, Βραχάσι, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος]. || Κυπρος: το ταξίδιν [Καραβάς*] | το ταξίιν [Νέο Χωριό].

ταραχή || Πελοπόννησος: η ταραχή [Αμπελιώνα, Ελάτη, Προάστιο] | α ταραχή [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η ταραχή [Γέρμας, Χουλιαράδες] | ο ταραμός [Μέγαρα]. || Κρήτη: η ταραχή [Θεοδώρα].

τελειώματα / ολοκλήρωση μιας δουλειάς || Κρήτη: τα ξετελέματα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Σάσαλος].

τεμπελιά || Πελοπόννησος: η τεμπελιά [Προάστιο, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: η τιμπιλιά [Γέρμας] | η τσιμπιλιά [Σιάτιστα] | το αραλίκι [Πάργα, Σταγιάδες] | η καλπουζανιά [Σταγιάδες].

τέχνη (Buck list) || Πελοπόννησος: η τέχνη [Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Κανδήλα, Καρυά, Μαγούλα, Μυγδαλιά, Προάστιο, Ροεινό, Στεμνίτσα, Τσέρια] | η τέγνη [Λαγκάδια] | α τέχρα [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η τέχνη [Πηγή, Τσαμαντάς] | η τεχν [Αγία Ευθυμία, Γέρμας, Γραμματικού, Έλατος, Κανάλια, Μασχολούρι, Μηλίνα, Σιάτιστα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες] | το χουνέρι [Τσαμαντάς]. || Κρήτη: η τέχνη [Άγιος Βασίλειος, Μάρθα]. || Κυπρος: η τέχνη [Έμπα, Πάνω Λεύκαρα, Ριζοκάρπασο*] | η τέγνη [Μουτουλλάς].

τζάκι / καλό σόι || Πελοπόννησος: το τζάκι [Καρυά, Προάστιο]. || Ρούμελη: το τζάκι [Πηγή].

τοιχιές / τοιχώματα  || Κυπρος: η τοισιές [Έμπα].

τραγόξιγκο || Πελοπόννησος: το τραγόξιγκο [Σκεπαστό].

τρακοσαριά  || Κυπρος: η τρακοσιά [Μουτουλλάς].

τράμπα / ανταλλαγή προϊόντων || Πελοπόννησος: η τράμπα [Άγιος Δημήτριος, Καστρί, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: η τράμπα [Κανάλια, Κουμαρίτσι].

τριαντάρης || Κρήτη: ο τριαντάρης [Άγιος Γεώργιος].

τριανταριά || Ρούμελη: η τριανταριά [Κουμαρίτσι]. || Κυπρος: η τριανταρκά [Μουτουλλάς].

τριανταφυλλόξιδο || Πελοπόννησος: το τριανταφυλλόξιδο [Βρέσθενα].

τρόπος (Buck list) || Πελοπόννησος: ο τρόπος [Αμπελιώνα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Ελάτη, Κανδήλα, Καρυά, Κρέστενα, Λεβίδι, Ροζενά] | ο τρόπο [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο τρόπος [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Τσαμαντάς] | ου τρόπους [Αγία Ευθυμία, Άγιος, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | τρόπους [Ραψάνη] | ι τρόπους [Μηλίνα] | ου τσαρές [Έλατος]. || Κρήτη: ο τρόπος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | ο μόδος [Σάσαλος]. || Κυπρος: ο τρόπος [Άγιος Νικόλαος*, Έμπα, Καραβάς*, Ριζοκάρπασο*].

τσακίδια || Πελοπόννησος: τα τσακίδια [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: τα τσακίδια [Κανάλια].

τσάκισμα || Ρούμελη: του τσάγκσμα [Έλατος, Σιάτιστα, Σταγιάδες] | ου τσαγκσμός [Έλατος] | ου τσάκους [Χρυσοβίτσα]. || Κυπρος: το τσάκκισμαν [Γαστριά*].

τσαπελόσυκα || Πελοπόννησος: τα τσαπελόσυκα [Βρέσθενα] | τα αρμαθόσυκα [Βρέσθενα].

τσατάλι || Πελοπόννησος: το τσατάλι [Άγιος Δημήτριος, Δροσοπηγή, Πέρα Μέλανα, Τυρός] | το τσιατάλι [Λαγκάδια, Ροεινό] | η τσίτα [Κρέστενα] | η τσιατάλα [Λαγκάδια] | η τσιετάλα [Κρέστενα]. || Ρούμελη: του τσατάλ [Γουριά, Έλατος, Κανάλια, Τιθορέα, Χουλιαράδες] | του τσιατάλ [Σιάτιστα] | του τσιτάλ [Σταγιάδες]. || Κρήτη: το τσατάλι [Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

τσεκουριά || Πελοπόννησος: η τσεκουριά [Αλποχώρι, Κανδήλα, Λυγουριό, Νεοχώρι, Σκεπαστό] | α τσικουρία [Πραστός] | α τσικουζία [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η τσεκουριά [Τσαμαντάς] | η τσικουριά [Αγία Παρασκευή, Άγιος Νικόλαος, Χρυσή] | η τσικριά [Κανάλια]. || Κρήτη: η μαναριά [Θεοδώρα, Σάσαλος].

τσετιά / ομάδα || Πελοπόννησος: η τσετιά [Σκεπαστό].

τσιγάρο || Πελοπόννησος: το τσιγάρο [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Μυγδαλιά, Ρούτσι, Σκεπαστό, Φενεός, Τυρός]. || Ρούμελη: το τσιγάρο [Άγιος Λουκάς, Μέγαρα, Τσαμαντάς] | του τσιγάρου [Κανάλια, Μασχολούρι, Μεσούντα, Πλατύστομο, Στροφυλιά, Χρυσοβίτσα] | του τζγάρου [Χουλιαράδες] | η τσιγάρα [Κανάλια]. || Κρήτη: το τσιγάρο [Ανώγεια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος]. || Κυπρος: το τσιάρον [Άγιος Νικόλαος*, Βάσα Κοιλανίου, Λάπηθος*].

τσιγαρόχαρτο || Ρούμελη: του τσιγαρόχαρτου [Στυλίδα].

Τσικνοπέφτη || Ρούμελη: η Τσικνοπέφτη [Άγιος Λουκάς, Τσαμαντάς] | η Τσικνουπέφτ [Στροφυλιά] | η Τσικνουπέμπτ [Μακρολίβαδο, Ραψάνη]. || Κρήτη: η Τσικνοπέφτη [Ανώγεια, Βρύσες] | η Τσουκνοπέφτη [Θεοδώρα]. || Κυπρος: η Τσικνοπέφτη [Καραβάς*].

τσιμουδιά || Πελοπόννησος: η τσιμουδιά [Κρέστενα] | η τσιμουτιά [Λαγκάδια] | α τσιμουδία [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | α τσιμουτία [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η τσιμουδιά [Μέγαρα] | η τσιμουτιά [Χρυσή]. || Κρήτη: η άχνα [Άγιος Βασίλειος, Εμπρόσνερος, Κελλάρια].

τσίμπημα / εντόμου || Πελοπόννησος: το τσίμπημα [Βρέσθενα, Καρυά, Λυγουριό, Παραδείσια, Σκεπαστό] | το τσίγκημα [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | το τσίγκησμα [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: το τσίμπημα [Αγιά, Δραμεσιοί, Ωραιόκαστρο] | του τσίμπμα [Αγία Ευθυμία, Γέρμας, Πρέβεζα] | η τσίμπσα [Χουλιαράδες | η τσιμσά [Χρυσή] | η τσιμπιά [Τσαμαντάς]. || Κρήτη: η κεντρωματέ [Παλαιοχώρα].

τσιρλιό / ζώων || Ρούμελη: του τσιρλιό [Γουριά].

τσιφλίκι || Πελοπόννησος: το τσιρλιό [Βρέσθενα] | η τσέρλα [Κρέστενα] | η σποράκλα [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: το τσιφλίκι [Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του τσιφλίκ [Δραμεσιοί, Φαρκαδόνα] | του τσιουφλίκ [Σιάτιστα] | του τσουφλίκ [Έλατος]. || Κυπρος: το τσιουβλίτζιν [Έμπα].

τσουμπλέκια / διάφορα πράγματα || Ρούμελη: τα τσιουμπλέκια [Μηλίνα].

τσούρμο || Πελοπόννησος: το τσούρμο [Δολιανά]. || Ρούμελη: το τσούρμο [Τσαμαντάς] | του τσούρμου [Γραμματικού, Μηλίνα].

τσουρούφλισμα || Πελοπόννησος: το τσουρούφλιμα [Λαγκάδια].

τσόφλι || Πελοπόννησος: το τσόφλι [Κέρτεζη, Λεχαινά]. || Ρούμελη: το τσόφλι [Τσαμαντάς] | του τσοφλ [Χουλιαράδες] | του τσόφλιου [Τιθορέα, Χρυσοβίτσα] | του τσιοφλ [Λιλαία] | η τσέφλα [Γέρμας, Σιάτιστα] | το τσέφλι [Ωραιόκαστρο] | η τσέπα [Έλατος].

τύλιγμα || Πελοπόννησος: το τύλιγμα [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: του τλίξμου [Έλατος] | τα τλίματα [Μηλίνα]. || Κρήτη: το τύλιγμα [Βώροι] | το τύλιμα [Παλαιοχώρα].

τυραννία / ταλαιπωρία || Πελοπόννησος: η τυραννία [Πέρα Μέλανα] | η τυραγνία [Γυμνό, Μαγούλα, Προάστιο] | η τουραγνία [Παραδείσια] | η τουράγνια [Λαγκάδια] | το τούραγνο [Λαγκάδια] | η τουράγνιση [Λαγκάδια] | α τυραγνία [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η τυράνια [Έλατος, Σιάτιστα, Σταγιάδες] | του τυράντζμα [Γέρμας].

τυρίλα / μυρουδιά || Κρήτη: η τυρέ [Τύλισος].

τύφλα || Κρήτη: η τύφλα [Σιρίλι].

υπομονή || Πελοπόννησος: η υπομονή [Άγιος Δημήτριος, Καστρί, Σκεπαστό] | η πομονή [Προάστιο] | α υπομονή [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | α πομονή [Πέρα Μέλανα] | α απομονή [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η απεμονή [Μέγαρα] | η υπουμουνή [Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Κουμαρίτσι, Τιθορέα, Χουλιαράδες] | το σάμπρι [Πάργα]. || Κρήτη: η υπομονή [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Κελλάρια, Σέλλες]. || Κυπρος: η υπομονή [Μουτουλλάς] | η απομονή [Καραβάς*].

φάγνα / φαγητό των εργατών || Πελοπόννησος: η φάγνα [Προάστιο].

φάγωμα || Ρούμελη: του φάγουμα [Άγιος] | του φάουμα [Μηλίνα] | η φαγουσιά [Έλατος].

φαγωμάρα || Ρούμελη: η φαγουμάρα [Έλατος, Σταγιάδες].

φαϊντές / επίδειξη || Ρούμελη: ι φαϊντές [Μηλίνα].

φασκομηλόλαδο / αιθέριο έλαιο από φασκόμηλο - το έδιναν για παυσίπονο || Κρήτη: το φασκομηλόλαδο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Μιαμού].

φέξιμο || Ρούμελη: του φέξμου [Έλατος] | η φέξ [Σταγιάδες]. || Κρήτη: η φέξη [Άγιος Γεώργιος].

φιγούρα / επίδειξη || Ρούμελη: η φιγούρα [Καρίτσα, Κουμαρίτσι].

φίλημα || Ρούμελη: του φίλμα [Δαύλεια, Χουλιαράδες]. || Κρήτη: το φίλημα [Ανατολή].

φιλί || Πελοπόννησος: το φιλί [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Βεργαδαίικα, Κέρτεζη, Λαγκάδια, Μαγούλα, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: το φιλί [Δελβινάκι, Πάργα] | του φιλί [Αγία Ευθυμία, Γέρμας, Κανάλια, Λιλαία, Μακρινή] | του φλι [Σιάτιστα] | του φίλμα [Πρέβεζα]. || Κρήτη: το φιλί [Βραχάσι, Σάσαλος]. || Κυπρος: το φιλίν [Γαστριά*, Λάπηθος*, Ριζοκάρπασο*] | το φίλημαν [Λάπηθος*].

φιλιά / φιλία || Κρήτη: η φιλιά [Θεοδώρα, Σέλλες, Σιρίλι].

φίλντισι / ελεφαντόδοντο || Πελοπόννησος: το φίλντισι [Αλποχώρι]. || Ρούμελη: του φιλντίς [Έλατος, Σιάτιστα].

φιλότιμο || Κρήτη: το φιλότιμο [Ανώγεια, Εμπρόσνερος].

φόντο || Πελοπόννησος: το φόντο [Λεβίδι].

φουντάρισμα || Ρούμελη: του φουντάρσμα [Πρέβεζα].

φούσκωμα || Πελοπόννησος: το φούσκωμα [Κανδήλα, Ρούτσι, Σκεπαστό] | το φούσκουμα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: του φούσκουμα [Δραμεσιοί]. || Κρήτη: το φούσκωμα [Άγιος Γεώργιος].

φράξιμο || Ρούμελη: του φράξμου [Έλατος].

φτιάξιμο || Πελοπόννησος: το φτιάσιμο [Αγρίδι] | το σιάξιμο [Λαγκάδια] | το σάξιμο [Πέρα Μέλανα] | το φκιάσιμο [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το φτιάσιμο [Τσαμαντάς] | του φκιάσιμου [Έλατος, Κανάλια] | του φτιάσμου [Χουλιαράδες] | το σιάξιμο [Σταυροδρόμι]. || Κυπρος: το σάσμαν [Μουτουλλάς, Πάνω Λεύκαρα].

φτυαριά || Πελοπόννησος: η φτυαριά [Πάκια, Πάκια, Σκεπαστό] | η φκιαριά [Ρούτσι] | α φκιαρία [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | α φκιαζία [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η φτυαριά [Πάργα] | η φκιαριά [Έλατος, Καρίτσα, Κιλελέρ]. || Κυπρος: η φκιαριά [Καραβάς*].

φτυσιά || Πελοπόννησος: η φτυσά [Άγιος Δημήτριος] | το φτύμα [Σπαρτιά] | το φκύσμα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός].

φτύσιμο || Πελοπόννησος: το φτύσιμο [Άγιος Δημήτριος] | το φκύσιμο [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το φτύσιμο [Πάργα] | του φτύσμου [Γέρμας]. || Κρήτη: το φτύσιμο [Βρύσες].

φύλαμα / φύλαγμα || Πελοπόννησος: το φύλαμα [Κάτω Λουσοί, Λαγκάδια] | το φύαμα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: του φλάξμου [Γέρμας, Έλατος].

φύρα || Ρούμελη: η φύρα [Έλατος, Σταγιάδες].

φύσημα || Πελοπόννησος: το φύσημα [Σκεπαστό]. || Ρούμελη: το φύσημα [Άγιος Λουκάς] | του φύσημα [Μακρινή] | του φύσμα [Γέρμας, Έλατος].

φώλι / στη φωλιά της κότας || Πελοπόννησος: το φώλι [Αλποχώρι] | ο φώλος [Λυγουριό, Μυγδαλιά, Σκεπαστό] | το κοτοφώλι [Μελιγού] | το προσφώλι [Πέρα Μέλανα] | το προσοφώλι [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: το φώλι [Πάργα, Τσαμαντάς] | του φωλ [Έλατος, Σταγιάδες, Χρυσή] | ου φώλους [Λιλαία, Πλατύστομο] | το πρόσφωλο [Μέγαρα] | το προσφώλι [Πάργα] | του προυσφώλ [Γέρμας, Έλατος, Σιάτιστα, Σταγιάδες]. || Κρήτη: το απόκοτο [Άγιος Γεώργιος].

φώτισμα || Πελοπόννησος: το φώτισμα [Κρέστενα] | το φώτιμα [Κρέστενα].

χάζι || Πελοπόννησος: το χάζι [Βρέσθενα, Κανδήλα, Λυγουριό, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το χάζι [Μέγαρα, Τσαμαντάς] | του χαζ [Αμφίκλεια, Γέρμας, Έλατος, Ραψάνη, Σιάτιστα, Σταγιάδες]. || Κρήτη: το χάζι [Ανώγεια, Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | το σεΐρι [Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα]. || Κυπρος: το χάζιν [Πάνω Λεύκαρα].

χαζομάρα || Ρούμελη: η χαζαμάρα [Σταγιάδες].

χαϊβάνια / τετράποδα ζώα || Ρούμελη: τα χαϊβάνια [Δολό].

χαιρετούρα / επίσκεψη σε γιορτή || Πελοπόννησος: η χαιρετούρα [Βρέσθενα, Καστρί, Μελιγού]. || Ρούμελη: η χιριτούρα [Αγία Ευθυμία, Μακρινή].

χαΐρι || Πελοπόννησος: το χαΐρι [Δροσοπηγή, Κρέστενα, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: το χαΐρι [Μέγαρα, Πάργα] | του χαΐρ [Γέρμας, Έλατος, Κιλελέρ, Σταγιάδες]. || Κρήτη: το χαέρι [Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια]. || Κυπρος: το χαΐριν [Τσάδα].

χάλασμα || Πελοπόννησος: το χάλασμα [Βρέσθενα, Στεμνίτσα] | το χάμα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: του χάλασμα [Γέρμας].

χαλασμός || Πελοπόννησος: ο χαλασμός [Μελιγού, Ρούτσι, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: ο χαλασμός [Μέγαρα] | ου χαλασμός [Γέρμας] | ι χαλασμός [Μηλίνα] | του κιαμέτ [Δράκεια, Χρυσή].

χαλάστρα || Πελοπόννησος: η χαλάστρα [Κρέστενα].

χάλι || Πελοπόννησος: το χάλι [Αμπελιώνα, Προάστιο, Ρούτσι, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το χάλι [Πάργα, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] |