Η άλλη πλευρά της εθνοκάθαρσης Ο
επίσημος αριθμός των προσφύγων (μουσουλμάνων και εξαρχικών χριστιανών) από την Ελλάδα
προς την Τουρκία και τη Βουλγαρία μεταξύ
των ετών 1920-1928 διοικητικά
όρια νομών της απογραφής του 1928 Δημήτρη Λιθοξόου 8 Νοεμβρίου 2015 |
Με αφορμή το ξέσπασμα της πρόσφατης εσωτερικής
εθνικιστικής διαμάχης μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων της χώρας , περί "γενοκτονίας"
ή "εθνοκαθάρσεως" των Ποντίων, στην οποία έχω αναφερθεί
παλαιότερα [: Οι
πραγματικοί αριθμοί για τον πληθυσμό των Ποντίων (1907-1922)], παραθέτω εδώ
τα επίσημα (αλλά άγνωστα) απογραφικά στοιχεία, για την υποχρεωτική ή "εθελουσία"
μετανάστευση των μουσουλμάνων και εξαρχικών χριστιανών, εκείνης της περιόδου,
προς την Τουρκία και τη Βουλγαρία. Πρόκειται για την άλλη όψη της "εθνοκαθάρσεως",
όπου ο θύτης φορά γαλανόλευκα. Ο συνολικός αριθμός των προσφύγων (δεν γίνεται
επιμέρους διάκριση σε μουσουλμάνους και χριστιανούς από τη Στατιστική
Υπηρεσία), αφορά όσους έφυγαν μεταξύ των απογραφών 1920 και 1928. Δεν
περιλαμβάνει δηλαδή τους πρόσφυγες που έφυγαν πριν το 1920. Ο Αλέξανδρος Πάλλης, μέλος της Μικτής Επιτροπής Ανταλλαγής
Ελληνοτουρκικών Πληθυσμών, στο έργο του "Στατιστική μελέτη των
φυλετικών μεταναστεύσεων Μακεδονίας και Θράκης κατά την περίοδο 1912-1924" (Αθήναι
1925), σημειώνει πως, όσον αφορά μόνο τη Μακεδονία, είχε προηγηθεί: α) Το
1912, στον πρώτο βαλκανικό πόλεμο, φυγή
10.000 περίπου μουσουλμάνων για την Τουρκία. β) Το 1913, στον δεύτερο βαλκανικό
πόλεμο, φυγή περίπου 15.000 εξαρχικών χριστιανών της περιοχής
Κιλκίς, Γουμέντζας, Σιδηροκάστρου και Σερρών για τη Βουλγαρία. γ) Το 1914, φυγή
100-115 περίπου χιλιάδων μουσουλμάνων για την Τουρκία. Ο αναλυτικός πίνακας των 415.950 προσφύγων της
περιόδου 1920-1928 προς την Τουρκία και τη Βουλγαρία, σύμφωνα
με τον τόπο κατοικίας των προσφύγων, έχει ως εξής: |
a |
b |
Νομός |
Επαρχία |
Δήμος ή Κοινότητα άνω των 10.000
κατοίκων |
Αναχωρήσαντες
«Τούρκοι» (: μουσουλμάνοι) και «Βούλγαροι» (: εξαρχικοί
Μακεδόνες) |
b |
1 |
Λαρίσης |
Αγιάς |
|
27 |
b |
1 |
Λαρίσης |
Αλμυρού |
|
133 |
b |
1 |
Λαρίσης |
Φαρσάλων |
|
203 |
b |
1 |
Λαρίσης |
Τυρνάβου |
|
326 |
b |
1 |
Λαρίσης |
Λαρίσης |
Λαρίσης |
472 |
b |
1 |
Λαρίσης |
Λαρίσης |
|
641 |
b |
1 |
Λαρίσης |
Βόλου |
Παγασών (Βόλου) |
717 |
b |
1 |
Λαρίσης |
Βόλου |
|
756 |
b |
1 |
Λαρίσης |
Ελασσόνος |
|
2.306 |
b |
1 |
Λαρίσης |
|
|
4.392 |
b |
2 |
Τρικκάλων |
Καρδίτσης |
Καρδίτσης |
84 |
b |
2 |
Τρικκάλων |
Καλαμπάκας |
|
85 |
b |
2 |
Τρικκάλων |
Τρικκάλων |
Τρικκαίων |
111 |
b |
2 |
Τρικκάλων |
Καρδίτσης |
|
447 |
b |
2 |
Τρικκάλων |
Τρικκάλων |
|
1.292 |
b |
2 |
Τρικκάλων |
|
|
1.824 |
f |
1 |
Δράμας |
Δράμας |
Δράμας |
6.031 |
f |
1 |
Δράμας |
Ζυρνόβου |
|
16.662 |
f |
1 |
Δράμας |
Δράμας |
|
53.714 |
f |
1 |
Δράμας |
|
|
70.376 |
f |
2 |
Θεσσαλονίκης |
Πιερίας |
Κατερίνης |
669 |
f |
2 |
Θεσσαλονίκης |
Βεροίας |
Ναούσης |
761 |
f |
2 |
Θεσσαλονίκης |
Πιερίας |
|
3.241 |
f |
2 |
Θεσσαλονίκης |
Βεροίας |
Βεροίας |
4.530 |
f |
2 |
Θεσσαλονίκης |
Παιονίας |
|
6.125 |
f |
2 |
Θεσσαλονίκης |
Βεροίας |
|
6.870 |
f |
2 |
Θεσσαλονίκης |
Κιλκίς |
|
13.895 |
f |
2 |
Θεσσαλονίκης |
Λαγκαδά |
|
16.665 |
f |
2 |
Θεσσαλονίκης |
Θεσσαλονίκης |
Θεσσαλονίκης |
19.905 |
f |
2 |
Θεσσαλονίκης |
Θεσσαλονίκης |
|
23.789 |
f |
2 |
Θεσσαλονίκης |
|
|
73.525 |
f |
3 |
Καβάλλας |
Θάσου |
|
39 |
f |
3 |
Καβάλλας |
Καβάλλας |
Καβάλλας |
6.579 |
f |
3 |
Καβάλλας |
Παγγαίου |
|
8.802 |
f |
3 |
Καβάλλας |
Καβάλλας |
|
16.685 |
f |
3 |
Καβάλλας |
Νέστου |
|
17.824 |
f |
3 |
Καβάλλας |
|
|
43.350 |
f |
4 |
Κοζάνης |
Κοζάνης |
Κοζάνης |
100 |
f |
4 |
Κοζάνης |
Γρεβενών |
|
5.632 |
f |
4 |
Κοζάνης |
Ανασελίτσης |
|
7.330 |
f |
4 |
Κοζάνης |
Εορδαίας |
|
30.611 |
f |
4 |
Κοζάνης |
|
|
68.268 |
f |
5 |
Πέλλης |
Εδέσσης |
Εδέσσης |
2.373 |
f |
5 |
Πέλλης |
Εδέσσης |
|
5.688 |
f |
5 |
Πέλλης |
Γιαννιτσών |
|
11.802 |
f |
5 |
Πέλλης |
Αλμωπίας |
|
21.675 |
f |
5 |
Πέλλης |
|
|
39.165 |
f |
6 |
Σερρών |
Νιγρίτης |
|
2.196 |
f |
6 |
Σερρών |
Ζίχνης |
|
2.764 |
f |
6 |
Σερρών |
Σερρών |
Σερρών |
3.161 |
f |
6 |
Σερρών |
Σερρών |
|
5.196 |
f |
6 |
Σερρών |
Σιντικής |
|
14.080 |
f |
6 |
Σερρών |
|
|
24.956 |
f |
7 |
Φλωρίνης |
Καστορίας |
Καστορίας |
2.073 |
f |
7 |
Φλωρίνης |
Φλωρίνης |
Φλωρίνης |
5.155 |
f |
7 |
Φλωρίνης |
Φλωρίνης |
|
15.031 |
f |
7 |
Φλωρίνης |
Καστορίας |
|
17.894 |
f |
7 |
Φλωρίνης |
|
|
32.925 |
f |
8 |
Χαλκιδικής |
Χαλκιδικής |
Πολυγύρου |
175 |
f |
8 |
Χαλκιδικής |
Χαλκιδικής |
|
2.244 |
f |
8 |
Χαλκιδικής |
Αρναίας |
|
2.478 |
f |
8 |
Χαλκιδικής |
|
|
4.722 |
g |
1 |
Άρτης |
Άρτης και Τζουμέρκων |
Αρταίων |
25 |
g |
1 |
Άρτης |
Άρτης και Τζουμέρκων |
|
43 |
g |
1 |
Άρτης |
|
|
43 |
g |
2 |
Ιωαννίνων |
Μετσόβου |
|
3 |
g |
2 |
Ιωαννίνων |
Πωγωνίου |
|
42 |
g |
2 |
Ιωαννίνων |
Παραμυθίας |
|
315 |
g |
2 |
Ιωαννίνων |
Κονίτσης |
|
516 |
g |
2 |
Ιωαννίνων |
Ιωαννίνων |
Ιωαννιτών |
527 |
g |
2 |
Ιωαννίνων |
Ιωαννίνων |
|
592 |
g |
2 |
Ιωαννίνων |
Φιλιατών |
|
655 |
g |
2 |
Ιωαννίνων |
|
|
2.123 |
g |
3 |
Πρεβέζης |
Λευκάδος |
|
142 |
g |
3 |
Πρεβέζης |
Φιλιππιάδος |
|
180 |
g |
3 |
Πρεβέζης |
Μαργαριτίου |
|
234 |
g |
3 |
Πρεβέζης |
Πρεβέζης |
Πρεβέζης |
644 |
g |
3 |
Πρεβέζης |
Πρεβέζης |
|
1.008 |
g |
3 |
Πρεβέζης |
|
|
1.564 |
h |
1 |
Λέσβου |
Πλωμαρίου |
|
7 |
h |
1 |
Λέσβου |
Μυτιλήνης |
Μυτιλήνης |
957 |
h |
1 |
Λέσβου |
Λήμνου |
|
1.636 |
h |
1 |
Λέσβου |
Μηθύμνης |
|
3.273 |
h |
1 |
Λέσβου |
Μυτιλήνης |
|
3.882 |
h |
1 |
Λέσβου |
|
|
8.798 |
h |
2 |
Σάμου |
Σάμου |
|
5 |
h |
2 |
Σάμου |
|
|
5 |
h |
3 |
Χίου |
Χίου |
Χίου |
48 |
h |
3 |
Χίου |
Χίου |
|
107 |
h |
3 |
Χίου |
|
|
107 |
i |
1 |
Ηρακλείου |
Καινουρίου |
|
8 |
i |
1 |
Ηρακλείου |
Μαλεβυζίου |
|
198 |
i |
1 |
Ηρακλείου |
Πεδιάδος |
|
552 |
i |
1 |
Ηρακλείου |
Μονοφατσίου |
|
3.239 |
i |
1 |
Ηρακλείου |
Τεμένους |
Ηρακλείου |
6.854 |
i |
1 |
Ηρακλείου |
Τεμένους |
|
8.231 |
i |
1 |
Ηρακλείου |
|
|
12.223 |
i |
2 |
Λασιθίου |
Μεραμβέλλου |
|
4 |
i |
2 |
Λασιθίου |
Σητείας |
|
622 |
i |
2 |
Λασιθίου |
Ιεράπετρας |
|
717 |
i |
2 |
Λασιθίου |
|
|
1.343 |